پرش به محتوا

فهرست وزیران اعظم صفوی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
وزیر اعظم
صفویان
گمارندهشاه
بنیادگذاری۱۵۰۱
نخستین دارندهمحمد زکریا کججی
دارندهٔ نهایینادرقلی بیگ
برافتاده۸ مارس ۱۷۳۶

فهرست وزیران اعظم صفوی در زیر آمده‌است:

فهرست وزیران اعظم

[ویرایش]
نام شروع کار پایان قومیت خاندان/طایفه شاه
محمد زکریا کججی ۱۵۰۱ ۱۵۰۷ فارسی‌زبان[۱] کججی اسماعیل اول
محمود خان قزوینی ۱۵۰۲/۳ ۱۵۰۷ دیلمی
نجم ثانی ۱۵۰۷ ۱۵۱۰ فارسی‌زبان خوزانی اصفهانی
حسین منشی قمی ۱۵۱۰ ۱۵۱۴ فارسی‌زبان
میرزا شاه حسین ۱۵۱۴ ۱۵۲۳ فارسی‌زبان[۲]
جلال‌الدین محمد تبریزی ۱۵۲۳ ۱۵۲۴ فارسی‌زبان[۳] کججی اسماعیل اول، طهماسب اول
میرزا جعفر ساوجی ۱۵۲۴ ۱۵۳۱ نا مشخص طهماسب اول
احمد بیگ نور کمال ۱۵۲۳ ۱۵۳۴ فارسی‌زبان[۴]
میر عنایت‌لله خوزانی ۱۵۳۴ ۱۵۳۵ فارسی‌زبان خوزانی
خواجه معین یزدی ۱۵۳۴ ۱۵۳۵ فارسی‌زبان
قاضی جهان قزوینی ۱۵۳۴ ۱۵۵۱ فارسی‌زبان[۵][۴]
میر شریف شیرازی ۱۵۶۲ ۱۵۶۶ فارسی‌زبان
معصوم بیگ صفوی ۱۵۵۳ ۱۵۶۸ فارسی‌زبان شیخوند
جمال‌الدین تبریزی ۱۵۶۸ ? نا مشخص
سید حسن فراهانی ? ۱۵۷۶ نا مشخص
میرزا شکرالله اصفهانی ۱۵۷۶ ژوئن ۱۵۷۷ فارسی‌زبان[۶] اسماعیل دوم
میرزا سلمان جابری اصفهانی ژوئن ۱۳, ۱۵۷۷ ۱۵۸۳ فارسی‌زبان[۷] جابری اسماعیل دوم، محمد خدابنده
میرزا هدایت‌الله ۱۵۸۳ ۱۵۸۶ فارسی‌زبان[۸] خوزانی محمد خدابنده
میرزا محمد منشی ۱۵۸۶ ۱۵۸۷ فارسی‌زبان[۹]
میرزا شاه ولی اصفهانی ۱۵۸۷ ۱۵۸۷ فارسی‌زبان عباس اول
میرزا لطفی ۱۵۸۷ ۱۵۸۸ فارسی‌زبان
میرزا محمد منشی ۱۵۸۸ ۱۵۸۹ فارسی‌زبان[۹]
میرزا لطف‌الله شیرازی ۱۵۸۹ ۱۵۹۱ فارسی‌زبان
حاتم‌بیگ اردوبادی ۱۵۹۱ ۱۶۱۰/۱ فارسی‌زبان[۱۰] اردوبادی
طالب‌خان اردوبادی ۱۶۱۰/۱ ۱۶۲۱ فارسی‌زبان[۱۰] اردوبادی
سلمان‌خان استاجلو ۱۶۲۱ ۱۶۲۳/۴ ترکمن استاجلو
خلیفه سلطان ۱۶۲۳/۴ ۱۶۳۲ فارسی‌زبان-تبری خلیفه عباس اول، صفی
طالب‌خان اردوبادی ۱۶۳۲ ۱۶۳۳ فارسی‌زبان اردوبادی صفی
ساروتقی ۱۶۳۳ ۱۱ اکتبر ۱۶۴۵ نا مشخص صفی، عباس دوم
خلیفه سلطان ۱۴ اکتبر 1645 a[›] ۵ مارس ۱۶۵۴ فارسی‌زبان-تبری خلیفه عباس دوم
محمد بیگ ۱۶۵۴ ژانویه ۲۵, ۱۶۶۱ ارمنی[۱۱]
میرزا محمد کرکی ۱۱ مارس ۱۶۶۱ ۱۶۶۹ فارسی‌زبان کرکی عباس دوم، سلیمان اول
شیخعلی‌خان زنگنه ۱۶۶۹ ۲۵ اکتبر ۱۶۸۹ کرد[۱۲] زنگنه سلیمان اول
محمدطاهر قزوینی مارس 1691 b[›] ۱۶۹۹ فارسی‌زبان[۱۳] سلیمان اول، سلطان حسین
محمدمؤمن‌خان شاملو ۱۶۹۹ ۱۷۰۷ ترکمن شاملو سلطان حسین
شاهقلی‌خان زنگنه ۱۷۰۷ ۱۷۱۶ کرد زنگنه
فتحعلی خان داغستانی ۱۷۱۶ ۱۷۲۰ لزگی شمخال کوموخ
محمدقلی‌خان شاملو ژانویه ۱۷۲۱ ۱۷۲۲ ترکمن شاملو
رجب‌علی بیگ ۱۷۲۲ ۱۷۲۲ نا مشخص طهماسب دوم
محمدعلی‌خان مکری ۱۷۲۲ ۱۷۲۳ نا مشخص
مرتضی‌قلی خان ۱۷۲۲ ۱۷۲۳ نا مشخص
میرزا عبدالکریم ۱۷۲۳ ۱۷۲۴ نا مشخص
فرج‌الله خان عبدالله ? ? نا مشخص
میرزا محمدحسین ? ? نا مشخص
میرزا عبدالله ۱۷۲۴ ۱۷۲۵ نا مشخص
میرزا مؤمن قزوینی ۱۷۲۵ ۱۷۲۸ نا مشخص
میرزا محمد رحیم ۱۷۲۸ ۱۷۳۰ نا مشخص
رجب‌علی‌خان ۱۷۳۱ ۱۷۳۱ نا مشخص

یادداشت‌ها

[ویرایش]

^ a: خلیفه سلطان در ابتدا با وزیر شدن دوباره مخالفت داشت اما بعداً پذیرفت.[۱۴]
^ b: پس از مرگ شیخعلی خان زنگنه، تقریباً دو سال طول کشید تا شاه سلیمان وزیری انتخاب کند.[۱۵]

پانویس

[ویرایش]
  1. Newman 2008, p. 16.
  2. Savory 2007, p. 38.
  3. Newman 2008, p. 22.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Newman 2008, p. 27.
  5. Mitchell 2009, p. 88.
  6. Mitchell 2009, p. 155.
  7. Mitchell 2009, p. 162.
  8. Newman 2008, p. 17.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Mitchell 2009, p. 163.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Babaie 2004, pp. 42–43.
  11. Matthee 2011, p. 46.
  12. Newman 2008, p. 132.
  13. Newman 2008, p. 95.
  14. Matthee 2010, pp. 383–384.
  15. Matthee 2011, p. 72.

منابع

[ویرایش]
  • Newman, Andrew J. (2008). Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire. I.B.Tauris. pp. 1–281. ISBN 978-0-85771-661-3.
  • Savory, Roger (2007). Iran under the Safavids. Cambridge University Press. pp. 1–288. ISBN 0-521-04251-8.
  • Roemer, H.R. (1986). "The Safavid period". The Cambridge History of Iran, Volume 5: The Timurid and Safavid periods. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 189–351. ISBN 978-0-521-20094-3.
  • Blow, David (2009). Shah Abbas: The Ruthless King Who became an Iranian Legend. London, UK: I. B. Tauris & Co. Ltd. ISBN 978-1-84511-989-8. LCCN 2009464064.
  • Matthee, Rudi (2011). Persia in Crisis: Safavid Decline and the Fall of Isfahan. I.B.Tauris. pp. 1–371. ISBN 0-85773-181-5.
  • Matthee, Rudi (2010). "ḴALIFA SOLṬĀN". Encyclopaedia Iranica, Vol. XV, Fasc. 4. pp. 382–384.
  • Savory, Roger (2007). Iran under the Safavids. Cambridge University Press. pp. 1–288. ISBN 0-521-04251-8.
  • Mitchell, Colin P. (2009). The Practice of Politics in Safavid Iran: Power, Religion and Rhetoric. I.B.Tauris. pp. 1–304. ISBN 0-85771-588-7.