ویکی‌پدیا:حل اختلاف
 | این صفحه یکی از سیاست‌های ویکی‌پدیای فارسی است. این سیاست در نزد عدهٔ زیادی از ویرایشگران مقبولیت دارد و تفاهم بر آن است که همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آن‌اند. قبل از انجام هر گونه تغییری در این صفحه، بایستی بر روی آن اجماع شده باشد. |
 | این صفحه در یک نگاه: مهارت‌های معاشرت و مذاکره را به کار بگیرید. اگر نمی‌توانید اختلاف را حل کنید، برای نظر خواستن از دیگر کاربران به ویکی‌پدیا:درخواست برای نظر یا نظر سوم مراجعه کنید. مرحلهٔ بعدی میانجیگری است؛ می‌توانید از میانجی‌ها درخواست کمک کنید. |
| حل اختلاف |
|---|
| مذاکره |
| میانجیگری |
| داوری |
| درمان |
این سیاست، اقداماتی را توضیح می‌دهد که در زمان بروز اختلاف با ویرایشگر دیگر می‌توانید انجام دهید. نکات بیشتر را در رهنمود ویکی‌پدیا:آداب معاشرت و انشای ویکی‌پدیا:هنگام مجادلهٔ ویرایشی، خونسرد بمانید بخوانید.
گام ۱: بر مضمون تمرکز کنید
[ویرایش]روی محتوا تمرکز کنید، نه روی ویرایشگر دیگر. ویکی‌پدیا بر اساس اصل بیان منصفانه، متناسب و بدون جانبداری دیدگاه‌ها ساخته شده‌است. زمانی که در مقاله‌ای، نقل‌قولی را می‌یابید که جانبدارانه نوشته شده یا نادرست است؛ اگر می‌توانید اصلاحش کنید. اگر این کار ممکن نبود و به طور کامل با دیدگاه مطرح شده در مقاله‌ای مخالف بودید، قبل از حذف آن، بیشتر تأمل کنید. ترجیحاً سعی کنید آن را با بیان موضع خود متعادل کنید. دقت کنید که منابع معتبری را ذکر کنید. متون بدون منبع، ممکن است علامت‌گذاری شده یا حذف شوند. در این مورد ویکی‌پدیا:اثبات‌پذیری را ببینید.
همواره تغییرات خود را توضیح دهید؛ «به‌ویژه» زمانی که می‌خواهید سایرین با شما موافقت کنند. اگر بیان توضیحاتتان در یک خط ممکن است، از خلاصه ویرایش استفاده کنید و در غیر این صورت برای بیان توضیحات بلندتر از صفحه بحث کمک بگیرید و در خلاصه ویرایش عبارت «بحث را ببینید» را بنویسید.
پیروی از سیاست دیدگاه بی‌طرف کمکتان خواهد کرد تا بهتر بنویسید و جانبداری خود در هنگام نوشتن را محدود کنید.
گام ۲: آیا موضوع فوریت دارد؟
[ویرایش]اگر موقعیتی نیاز به توجه فوری داشت، آن را در وپ:تام گزارش کنید یا برای حفاظت از صفحه درخواستی ایجاد کنید. مدیری این درخواست را بررسی خواهد کرد.
گام ۳: خونسرد باشید
[ویرایش]بسیاری از موقعیت‌ها، فوری نیستند. لطفاً هم به خود و هم به طرف مقابل مدتی فرصت بدهید. بهتر است نفس عمیقی بکشید و در مورد موضوع گپ دوستانه‌ای بزنید و بگذارید مدتی از بروز آن بگذرد. نگران نباشید! همیشه می‌توانید مشکل را در آینده حل کنید. (هر وقت که خواستید، می‌توانید برای پیدا کردن آخرین نگارشی که روی آن کار کرده‌اید، به تاریخچه صفحه مراجعه کنید و آن را با نگارش کنونی مقایسه کنید تا ببینید که آیا هنوز چیزی وجود دارد که بخواهید آن را حذف یا اضافه کنید)
دیدگاه بلندمدت داشته‌باشید. با گذشت زمان احتمالاً قادر خواهید بود که بازگردید و در حالی که مشکل دیگر وجود ندارد و بدون حضور ویرایشگری که با وی اختلاف داشتید، ویرایش خود را انجام دهید. در این مدت، مقاله مورد اختلاف، رشد خواهد کرد و ممکن است سایر ویرایشگران، به موضوع علاقه‌مند شوند و این بار اگر باز هم موردی به وجود بیاید، دیدگاه‌های بیشتری وجود خواهند داشت.
این مسئله به طور ویژه هنگام بروز اختلاف با تازه‌واردها مفید است؛ چرا که به آنها فرصت می‌دهد تا با سیاست‌ها و فرهنگ ویکی‌پدیا آشنا شوند. روی مقاله دیگری تمرکز کنید که می‌توانید در پیشرفت آن نقش سازنده‌ای داشته باشید.
گام ۴: با شخص مقابل در مورد موضوع بحث کنید
[ویرایش]دربارهٔ موضوع در صفحهٔ بحث تبادل‌نظر کنید. با طرف مقابل از طریق صفحه بحث وی تماس بگیرید یا سؤال خود را در صفحه بحث مقاله مورد نظرتان مطرح کنید. (حتی می‌توانید مطالب پیشنهادی خود را در صفحه بحث ارسال کنید)
زمانی که در مورد موضوع پیش‌آمده بحث می‌کنید، حفظ خونسردی را فراموش نکنید. اگر برخورد غیرمودبانه یا نامناسبی دیدید، در مقابل وسوسه ارسال پاسخ غیر دوستانه مقاومت کنید و مسئله را شخصی نکنید. دیدگاه طرف مقابل را درنظر بگیرید و سعی کنید به زمینه مشترک برسید. فرض کنید که طرف مقابل حسن نیت دارد مگر اینکه برای خلاف آن، شاهد روشنی وجود داشته باشد.
هم در این مرحله و هم در طی فرایند حل اختلاف، صحبت با سایرین، صرفاً قسمتی از تشریفات لازم برای مراجعه به گروه دیگر نیست. عدم موفقیت در ادامه بحث با حسن نیت، نشان می‌دهد که شما بیشتر به دنبال جنجال بر سر اختلاف و پیشبرد نامناسب آن هستید تا حل آن. این مسئله باعث می‌شود تا اشخاص، کمتر به نظر شما اهمیت بدهند و ممکن است مانع استفاده مؤثر شما از مراحل بعدی حل اختلاف گردد. در مقابل، حفظ بحث و مذاکره بین طرفین، حتی اگر بلافاصله موفق نباشد، نشان می‌دهد که شما به دنبال یافتن راه‌حلی هستید که با سیاست‌های ویکی‌پدیا انطباق داشته‌باشد.
- اطلاعات بیشتر: ویکی‌پدیا:مذاکره
گام ۵: آتش‌بس
[ویرایش]انجام مذاکره را نوعی آتش‌بس تلقی کنید. بد نیست در جریان مذاکره از نظرات و ایده‌های دیگر کاربران خارج از بحث هم استفاده کنید؛ چون آنها هم می‌توانند روند پیشرفت بحث را بدون سردرگمی و به‌طور منصفانه ببینند.
گام ۶: از دیگران کمک بخواهید
[ویرایش]اگر گام‌های قبل برای حل اختلاف به نتیجه نرسید، یکی از روش‌های زیر را امتحان کنید. اینکه کدام راه را انتخاب می‌کنید یا به چه ترتیبی آنها را به‌کار می‌گیرید، به ماهیت اختلاف نظر و ترجیحات اشخاص درگیر بستگی دارد.
- نظر اصلاحی بخواهید
- سری به ویکی‌پدیا:درخواست برای نظر که محل اصلی طرح اختلاف نظرهای عمومی است بزنید.
- نظر یک شخص سوم را بخواهید
- در صورتی که در اختلاف نظری که تنها دو ویرایشگر در آنها درگیرند به عقیده بیطرفانه‌ای احتیاج دارید به ویکی‌پدیا:نظر سوم بروید.
- دربارهٔ موضوع بپرسید
- در صفحه بحث یک ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه موضوع-محور، سؤال کنید. معمولاً اینگونه پروژه‌ها در بالای صفحهٔ بحث مقاله فهرست می‌شوند.
- دربارهٔ سیاست‌ها بپرسید
- در صفحه بحث سیاست مربوط به موضوع سؤال خود را بپرسید.
- در یکی از تابلوی اعلانات مربوط تقاضای کمک کنید
- اگر اختلاف نظر شما مربوط به یکی از موضوعات زیر است، می‌توانید برای گرفتن نظر سایر ویرایشگرانی که با اختلاف نظرهای مشابه آشنا هستند، در یکی از مکان‌های زیر بنویسید:
- تابلوی اعلانات منابع معتبر - برای بحث در مورد اینکه آیا یک منبع معتبر است یا نه.
- ویکی‌پدیا:تابلوی اعلانات تحقیق دست اول - برای بررسی تحقیق دست اول نبودن موضوعی.
- تابلوی اعلانات درخواست بازرسی از مظنونین دارندگان حساب‌های زاپاس - برای درخواست بازرسی از یک حساب زاپاس غیرمجاز
- میانجیگری
زمانی که احساس می‌کنید مسائل دارد پیچیده می‌شود، سعی کنید از افرادی که دارای خونسردی لازم هستند، بخواهید که در بحث مداخله و کمک نمایند. این کار ممکن است به حل مسئله کمک کند. گاهی ممکن است با ارائه درخواست خود بتوانید از ویرایشگرانی که نظر سوم را ارائه کرده‌اند یا به تقاضای ارسال نظر اصلاحی پاسخ داده‌اند بخواهید که میانجیگری کنند. میانجی‌ها نیز برای فرونشاندن اختلاف نظرها، شما را یاری خواهندکرد. برای اختلاف به‌وجودآمده درخواست میانجیگری کنید. میانجیگری یک فرایند داوطلبانه‌است که در آن اشخاصی که دیدگاه بی‌طرف دارند، با طرفین درگیر در اختلاف همکاری می‌کنند. میانجی به طرف‌های اختلاف کمک می‌کند تا به توافقی قابل قبول برای همه دست پیدا کنند. زمانی که درخواست میانجیگری می‌کنید، آماده باشید که نشان دهید برای حل اختلاف نظر موجود، قبلاً با استفاده از گام‌های بالا تلاش خود را کرده‌اید. ضمناً میانجیگری زمانی امکان‌پذیر است که تمام طرف‌های درگیر، موافق میانجیگری باشند، آن را بپذیرند و بخواهند داوطلبانه در آن شرکت کنند.
- نظرسنجی برگزار کنید
اگر رسیدن به اجماع فقط با بحث قابل سنجش نباشد، می‌توانید با نظرسنجی، موضوعات موجود در بحث را روشن کنید. دقت کنید که نظرسنجی نمی‌تواند اجماع ایجاد کند، ولی برای درک آن مفید خواهد بود. به همین ترتیب اگر فکر می‌کنید که کاربران، رسیدن به اجماع را در نظر نمی‌گیرند، نظرسنجی نمی‌تواند آنها را مجبور کند که اجماع‌نظر پیشنهادی شما را بپذیرند. هرچند نظرسنجی در اختلاف می‌تواند کاربران را در درک نقطه تعادل عقاید و مقصود اشخاص از عقایدشان کمک کند، اما ممکن است باعث شود تا ادعا گردد که نظرسنجی، ساختگی و نمایشی است. برای دیدن دلایل لزوم بحث کردن، آن‌هم پیش از رأی‌گیری ویکی‌پدیا:رای‌گیری جایگزین بحث نیست را ببینید.
جستارهای وابسته
[ویرایش]| محتوایی |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| رفتاری |
| ||||||||
| حذف |
| ||||||||
| اجرایی |
| ||||||||
| ویرایشی |
| ||||||||
| محتوای پروژه |
| ||||||||
| بنیاد ویکیمدیا |
| ||||||||
