1755
Apparence
1755 sa roun lannen koumin ki ka koumansé oun mèrkrédi.
Évènman
[chanjé | Chanjé wikikod]- 13 févriyé : atè Java, Olandé-ya ka enpozé trété-a di Giyanti pa lakèl rwayonm-an di Mataram sa divizé ant lirwè-a ké roun di so tonton-yan.
- Mars : lofansiv chinwa-a kont Khanat dzoungar.
- Mè : chèf birman-an Alaungpaya (Alompra) ka anparé so kò di lavil-a di Dagon ki li ka rounonmen Rangoon é ka réyinifyé Birmanni-a.
- 6 jen, Brézil : fondasyon di Konpagni jénéral-a di koumèrs di Maranhão e Grão Pará. Li ka risouvwè monnonpòl-a di koumèrs di koton di réjyon-an. Li sa souprimen an 1777.
- 7 jen : tranmman di latè annan nò-a di Pèrs-a. Li ka fè 40 000 vigtim.
- 26 jen : à lanmò-a di Iyasou II, Yoas, tiboug-a d’Ouèbi, ka épouzé Galla di négus, òkò tiboug, sa proklanmen négus di Létchopi asou ro tour-a di palè. Gala-ya di Ouollo ka divini pli fò, sirtou ki pwisans-a dé ségnò di Qouara, paran di Méntouab, vòv di Bacaffa, é ka diminiye pa ròt chèf an vwa di randé so kò endépandan : Choa, déjà séparé di lanpir-a, Lasta anba désandan-yan dé rwè Zagoué, Ras Micaél annan Tigré-a, ki ka òbténi pou so tiboug, épi pou li, d’épouzé dé prensès tifi di Méntouab é ka konkéri Lasta, swé-dizan pou kont-a di souvren.