Securitate
Departamentul Securității Statului | |
Stèidhichte | 30 an Lùnasdal 1948 |
Suidheachadh | Strada Demetru I. Dobrescu 2, Bucharest |
B' e feachd poileis dìomhair oifigeil Stalineach a bha an sàs ann an Romàinia a bh' ann an Departamentul Securității Statului (Gàidhlig: Roinn Tèarainteachd na Stàite, ainm àbhaisteach: Securitate, IPA: ˈsekuriˈtate, giorrachadh: DSS).[1] Chaidh an Securitate a chruthachadh air 30 an Lùnasdal 1948 le Pàrtaidh Comunnach Romàinia, fhad 's a bha Ana Pauker os cionn a' Phàirtidh agus an dùthaich fo sgàil an Aonaidh Sobhiataich.[2] Chleachdadh an NKVD mar mhodail. Phaisg an Securitate na slatan air 30 an Dùbhlachd 1989, aig àm Rèabhlaid Romàinia. Bha an Securitate am measg nam feachdan na bu mhotha dhen t-seòrsa anns a' Cho-aonta Warszawa, an taca ris an uiread dhaoine a bha a' fuireach ann an Romànina aig an àm. Anns a' chiad bhuidsead ann an 1948, chuireach mu seach airgid airson 4,641 dreuchd, agus dh'fhastaich 3,549 gu ruige a' Ghearrain 1949 agus iad seo: luchd-obrach (64%), luchd na tuatha (4%), clàrcan (28%), innleachdail (2%) agus daoine eile (2%). Dh'fhàs feachd-obrach na Securitate còig tursan gu ruige 1951, agus san Fhaoilleach 1956 bha 25,468 ag obair às leth na buidhne. San àrd-bhlàth, bha mu 11,000 ag obair ann agus mu 500,000 luchd-fiosrachaidh an lùib sin, ann an dùthaich far nach robh ach 22 muillean daoine nan tàmh ann an 1985. Fo Nicolae Ceauşescu, b' e an Securitate an t-seirbheis phoileis dhìomhair na bu bhrùideile san t-saoghal air fad, agus iad a' gabhail ri ainneart, craonadh agus murt gu leòr. Thathar daonnan a' cantainn gu robh neach-fiosrachaidh na Securitate anns gach uile oifis, sgoil, taigh-gnìomhachais neo bloca fhlataichean, bho Horodiștea gu Zimnicea.[3]
Ìobairtean na Securitate
[deasaich | deasaich an tùs]Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ Stalinism for All Seasons: A Political History of Romanian Communism, University of California Press, Berkeley, 2003.
- ↑ Sebetsyen, Victor (2009). Revolution 1989: The Fall of the Soviet Empire, Eabhraig Nuadh: Pantheon Books. ISBN 0-375-42532-2.
- ↑ Mares, C.: Prevenirea ca metoda de represiune a Securitatii, Observator Cultural, Bucharest, 2005