Bandeira xitana
| Bandeira dos xitanos | |
|---|---|
 | |
| Características | |
| Uso | |
| Proporción | 2:3 |
| Adopción | 1971 1978 |
| Cores | Verde Azul Vermello |
A bandeira xitana (en romaní: O styago le romengo) é a bandeira étnica do pobo xitano. Foi aprobada polos representantes de varias comunidades xitanas no primeiro e no segundo Congresos Mundiais Xitanos, celebrados en 1971 e 1978. A bandeira está formada por un fondo azul e verde, que representan o ceo e a terra, respectivamente; tamén contén un dharmachakra vermello de 16 raios, ou roda de carro, no centro. Este último elemento representa a tradición itinerante do pobo romaní e tamén é unha homenaxe á bandeira da India, engadida á bandeira polo estudoso Weer Rajendra Rishi. Substituíu unha serie de emblemas e pancartas tribais, varios dos cales evocaban afirmacións sobre que os xitanos descendían dos antigos exipcios.
A bandeira de 1971 reafirmou o deseño bicolor azul-verde, creado polo activista Gheorghe A. Lăzăreanu-Lăzurică na Gran Romanía do período de entreguerras. Este deseño fora avalado na década de 1950 por Ionel Rotaru, quen tamén o reivindicou como bandeira para unha zona de asentamento independente, ou "Romanistán". Unha versión tricolor, creada por superviventes do xenocidio romaní, quedou en desuso debido ás acusacións de que representaba o comunismo. A variante definitiva de Rishi de 1978, coa roda engadida, gañou en popularidade a finais do século XX; asóciase especialmente a grupos que defenden a unidade transnacional do pobo romaní. A bandeira foi promovida polo actor Yul Brynner e o violinista Yehudi Menuhin, e tamén adoptada por Florin Cioabă, autoproclamado "Rei dos xitanos". Este deseño foi especialmente popular na Iugoslavia socialista, que lle concedeu o recoñecemento oficial tras a súa adopción.
O Congreso Mundial Xitano nunca proporcionou especificacións para a bandeira, que existe en varias versións e ten moitos derivados, incluíndo bandeiras nacionais desfiguradas co dharmachakra de Rishi. Varios países e comunidades recoñecérona oficialmente durante a década de 2010, pero a súa exhibición tamén provocou polémica en varias partes da Unión Europea. Os derivados tamén foron moi utilizados no simbolismo político romaní durante o mesmo período. Porén, dentro da comunidade académica, a bandeira romaní foi criticada por ser eurocéntrica, e a súa exhibición como unha solución superficial aos problemas aos que se enfronta o grupo étnico que representa. Foi rexeitada continuamente por varias tribos romanís, así como polos exipcios ashkali e balcánicos, que forman unha etnia distinta.
Galería de imaxes
[editar | editar a fonte]- Variantes e derivados
-
Bandeira xitana cunha roda de oito raios usada polos xitanos húngaros. -
Variante vista no condado de Călărași, Romanía. -
Antiga bandeira do concello de Šuto Orizari. -
Unha das variacións con temática romaní de Tomáš Rafa na bandeira checa. -
Bandeira xitana anarquista.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Outros artigos
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Lídia Balogh, "Esztétikum közcélra. A szimbólumok, mítoszok, illetve allegóriák közösségi szerepéről, a roma nemzetépítési törekvések példáján keresztül", in Pro Minoritate, Vol. 3, 2011, pp. 144–157.
- Marco Antonio da Silva Mello, Felipe Berocan Veiga, "Le «Jour national du Tsigane» au Brésil. Espaces symboliques, stéréotypes et conflits autour d'un nouveau rite du calendrier officiel", in Brésil(s). Sciences Humaines et Sociales, Vol. 2, 2012, pp. 41–78.
- Ion Duminică, "Simbolistica tradițională a romilor europeni în perioada contemporană (I)", in Buletinul Științific al Muzeului Național de Etnografie și Istorie Naturală a Moldovei, Vol. 11, 2009, pp. 149–163.
- Donald Kenrick, The A to Z of the Gypsies (Romanies). Lanham: Rowman & Littlefield, 2007. ISBN 978-0-8108-7561-6
- Ilona Klímová-Alexander, "The Development and Institutionalization of Romani Representation and Administration, Part 2. Beginnings of Modern Institutionalization (Nineteenth Century—World War II)", in Nationalities Papers, Vol. 33, Issue 2, xuño e 2005, pp. 155–210.
- Jean-Pierre Liégeois,
- "Le règne de l'utopie", in Études Tsiganes, Vol. 20, Issues 2–3, setembro de 1974, pp. 10–31.
- "Le pouvoir tsigane", in Études Tsiganes, Vol. 21, Issue 1, marzo de 1975, pp. 6–33.
- "L'émergence internationale du mouvement politique rom", in Hommes & Migrations, Issues 1188–1189, xuño-xullo de 1995, pp. 38–44.
- Elena Marushiakova, Veselin Popov,
- "Roma Labelling: Policy and Academia", in Slovenský Národopis, Vol. 66, Issue 4, 2018, pp. 385–418.
- Roma Voices in History: A Sourcebook. Roma Civic Emancipation in Central, South-Eastern and Eastern Europe from the 19th Century until World War II. Paderborn: Brill Publishers, 2021. ISBN 978-3-506-70518-1
- María Sierra, "Creating Romanestan: A Place to be a Gypsy in Post-Nazi Europe", in European History Quarterly, Vol. 49, Issue 2, abril de 2019, pp. 272–292.
- Carol Silverman, Romani Routes: Cultural Politics and Balkan Music in Diaspora. Oxford etc.: Oxford University Press, 2011. ISBN 978-0-19-530094-9
- Nidhi Trehan, "The Contentious Politics of the Indo-Romani Relationship. Reflections on the 'International Roma Conference and Cultural Festival' in New Delhi, February 2016 and Its Antecedents", in The Indian Journal of Social Work, Vol. 78, Issue 1, xaneiro de 2017, pp. 11–25.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Bandeira xitana en Flags of the World (en inglés)