Ապլղարիպ կամ Աբլխարիբ (11-րդ դար - 12-րդ դար), հայ ազնվական, Եփրատի ափին գտնվող Պիր ամրոցի (ներկայիս՝ Բիրեջիկ քաղաք) տերը մոտ 1100 թվականից։

Ապլղարիպ Պահլավունի
Ծնվել է11-րդ դար
Մահացել է12-րդ դար
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ

Նա Պահլավունիների իշխանական տան ներկայացուցիչ էր, որը գլխավորել է 1080 թվականից[1]։

1098 թվականին Երուսաղեմի արքա Բալդուին I-ի կողմից նշանակվել է Բիրեջիկի կառավարիչ, որը պատկանում էր Եդեսայի կոմսությանը՝ Սիրիայի տարածաշրջանի խաչակիրների նահանգներից մեկին[2]։ 1110 թվականին Ապլղարիպը միացավ Բալդուինին և Գող Վասիլին ու մասնակցեց Մոսուլի էմիր Մաուդուդի դեմ արշավին[3][4][5]։

1110-ականների երկրորդ կեսին Բալդուին II-ի և նրա հետևորդ Վալերան Լե Պուիզեի կողմից պաշարվեց Բիրեջիկը: Քանի որ պաշտպանների ռազմական դրությունը գնալով վատանում էր, Ապլղարիպը ստիպված էր հանձնվել 1117 թվականին։ Բալդուինն իր զարմիկ Վալերանին ամուսնացրեց Ապլղարիպի աղջկա հետ և նրանց որպես օժիտ հանձնեց Բիրեջիկ քաղաքը[6]։ Ապլղարիպի մասին հետագա ժամանակաշրջանից այլ տեղեկություններ չկան[7]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Cyrille Toumanoff: Manuel de généalogie et de chronologie pour l’histoire de la Caucasie chrétienne (Arménie, Géorgie, Albanie). Aquila, Rom 1976, S. 535.
  2. Steven Runciman: Geschichte der Kreuzzüge. Sonderausgabe, C. H. Beck, München 2001, S. 201.
  3. Harold S. Fink: The Foundation of the Latin States, 1099–1118. In: Marshall W. Baldwin (Hrsg.): A history of the crusades. Band 1: The first hundred years. 2. Auflage, The University of Wisconsin Press, Madison (Milwaukee)/London 1969, S. 368–409, hier S. 399.
  4. MacEvitt, 2010, էջ 91
  5. Barber, 2012, էջեր 99–100
  6. Arthur Stanley Tritton (Übersetzer): The First and Second Crusades from an Anonymous Syriac Chronicle. In: Journal of the Royal Asiatic Society. Ausgabe 1/1933, S. 69–101, hier S. 86. Zur Datierung Steven Runciman: Geschichte der Kreuzzüge. Sonderausgabe, C. H. Beck, München 2001, S. 437.
  7. Siehe Cyrille Toumanoff: Manuel de généalogie et de chronologie pour l’histoire de la Caucasie chrétienne (Arménie, Géorgie, Albanie). Aquila, Rom 1976, S. 535. Dort wird sein Tod (beziehungsweise das Ende seiner Zeit als Familienoberhaupt) nur allgemein auf nach 1117/1118 datiert.