Խորվաթները Սերբիայում
Խորվաթները Սերբիայում համարվում են ազգային փոքրամասնություն։ Ազգային փոքրամասնության կարգավիճակ ստացել է 2002 թվականին[1]։ Ըստ 2011 թվականի մարդահամարի, Սերբիայում բնակվում են 57 900 խորվաթներ, որոնցից 54 785 մարդ՝ Վոևոդինայում և Բելգրադում։
Ժողովրդագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սերբիայի խորվաթների համար պոպուլյացիոն աճը բնորոշ էր մինչև 1960-ական թվականները, ապա թվային կրճատումը կապված է բնական աճի դանդաղեցմամբ, արտագաղթի և էթնիկ պատկանելության փոփոխությամբ։ Մարդահամարի տվյալներով՝ 1948 թվականին Սերբիայում ապրում էր 169 864 մարդ, իսկ ըստ 1991 թվականի մարդահամարի՝ 105 406 խորվաթական ազգության անձինք, որ կազմել է 2,6 %, իսկ 1,1 %-ը կազմել է Սերբիայի բնակչությունը։
Հարավսլավիայի բնակչության մարդահամարի ժամանակ 1948-1991 թվականների ժամանակահատվածում խորվաթներին վերագրել են և բունևների և շոկցիների էթնիկ խմբերը։ Այս պահին, շատ շոկցիներ իրենց համարում են խորվաթներ, իսկ բունևների մեծ մասը իրեն համարում է առանձին էթնոս։
1991 թվականից հետո տեղի է ունենում Սերբիայի խորվաթական բնակչության թվաքանակի կտրուկ նվազում, որը Հարավսլավիայի պատերազմների հետ կապված լարվածություն է առաջացնում ազգամիջյան հարաբերություններում, և, առաջին հերթին, Խորվաթիայի պատերազմում[2]։ 1992 թվականի ամռանը 10 000-ից ավելի խորվաթներ Վոևոդինայից փոխանակել են իրենց անշարժ գույքը Խորվաթիայի սերբերի անշարժ գույքի հետ և, ընդհանուր առմամբ, շուրջ 20 000 խորվաթների լքել են Սերբիան[3]։ Ըստ Վոևոդինայի խորվաթների Ժողովրդավարական դաշինքի ներկայացուցիչների պնդումների այդ ընթացքում Սերբիան լքել են ավելի քան 50 000 խորվաթներ[4][5]։
Խորվաթները Սերբիայում կենտրոնացած են հիմնականում Վոևոդինայի ինքնավար երկրամասում, որտեղ, ըստ 2011 թվականի մարդահամարի ապրում էին 47 033 կամ 81,2 % Սերբիայի խորվաթները։ Առավելագույն խորվաթական բնակչությունը գերակշռուում է Վոևոդինայում, որտեղ 1961 թվականին եղել են՝ 19, 1981 թվականին՝ 18, 1991 թվականին՝ 12: Կոսովոյի և Մետոխիայում 1961 և 1981 թվականներին 7 բնակավայրերում գերակշռում էին խորվաթները, իսկ Կենտրոնական Սերբիայում նման բնակավայրեր ընդհանրապես չեն եղել։
Սերբիայում խորվաթների թվաքանակը[6]
| Մարդահամարի տարի | Խորվաթների թիվը | % | Սերբիայի ընդհանուր բնակչությունը |
|---|---|---|---|
| 1948 | 169 864 | 2.60 % | 6 527 966 |
| 1953 | 173 246 | 2.48 % | 6 979 154 |
| 1961 | 196 409 | 2.57 % | 7 642 227 |
| 1971 | 184 913 | 2.19 % | 8 446 591 |
| 1981 | 149 368 | 1.60 % | 9 313 677 |
| 1991 | 105 406 | 1.08 % | 9 778 991 |
| 1991 (առանց Կոսովոյի) | 97 344 | 1.24 % | 7 822 795 |
| 2002 (առանց Կոսովոյի) | 70 602 | 0.94 % | 7 498 001 |
| 2011 (առանց Կոսովոյի) | 57 900 | 0.81 % | 7 186 862 |
Լեզու
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Խորվաթերենը Վոևոդինայի ինքնավար երկրամասի պաշտոնական լեզուն է։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Hrvatska manjina u Republici Srbiji». rs.mvp.hr. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 1-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ (խորվ.) Pismo prognanih Hrvata Josipoviću Արխիվացված 2012-08-02 archive.today
- ↑ «Croats in Serbia which is not in war with Croatia, With head stuck into sand». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 13-ին.
- ↑ (սերբ.) Sedamnaest godina od proterivanja Hrvata iz Hrtkovaca, Zoran Glavonjić
- ↑ Anniversary of SRS rally in Vojvodina town Արխիվացված 2010-05-10 Wayback Machine
- ↑ Խորվաթիայի բնակչությունը (1931—2001)