Jump to content

Օդիսեաս Էլիտիս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օդիսեաս Էլիտիս
հուն․՝ Οδυσσέας Ελύτης
Ծննդյան անունհուն․՝ Οδυσσέας Αλεπουδέλης
Ծնվել էնոյեմբերի 2, 1911(1911-11-02)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՀերակլիոն, Cretan State
Վախճանվել էմարտի 18, 1996(1996-03-18)[1][2][3][…] (84 տարեկան)
Վախճանի վայրԱթենք, Հունաստան
ԳերեզմանԱթենքի առաջին գերեզմանատուն[4]
Գրական անունΟδυσσέας Ελύτης[5]
Մասնագիտությունթարգմանիչ, բանաստեղծ, արվեստի քննադատ և գրող
Լեզուհունարեն
Քաղաքացիություն Հունաստան
ԿրթությունԱթենքի համալսարան
Գրական ուղղություններ30-ականների սերունդ
Ուշագրավ աշխատանքներAxion Esti?
ԱնդամակցությունՀույն գրողների միություն
Պարգևներ
Изображение автографа
 Odysseas Elytis Վիքիպահեստում

Օդիսեաս Էլիտիս (հունարեն՝ Οδυσσέας Ελύτης, իսկական ազգանունը՝ Ալեպուդելիս, նոյեմբերի 2, 1911(1911-11-02)[1][2][3][…], Հերակլիոն, Cretan State - մարտի 18, 1996(1996-03-18)[1][2][3][…], Աթենք, Հունաստան), հույն բանաստեղծ։ 1979 թվականին ստացել է գրականության Նոբելյան մրցանակի «քնարերգության համար, որում, հունական ավանդույթներից ելնելով, զգացական ուժով և ինտելեկտուալ խորաթափանցությամբ պատկերվում է ժամանակակից մարդու պայքարը հանուն ազատության և անկախության»[9]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հին առևտրականների ընտանիքից է։ Եղել է վեց երեխաներից կրտսերը։ Նրա հայրը՝ Պանայոտիս Ալեպուդելիսը, Կրետեում ունեցել է օճառագործական մեծ գործարան։ 1917 թվականին Ալեպուդելիսների ընտանիքը տեղափոխվել է Աթենք, որտեղ ապագա բանաստեղծը ավարտել է տարրական և միջնակարգ դպրոցները։ Առաջին հրատարակումը եղել է «Նոր գիտություններ» ամսագրում (Νέα Γράμματα, 1935), որտեղ հանդես է եկել Սեֆերիսի պաշտպանությամբ։ Աշխատել է ռադիոյում (1945—1946, 1953—1954)։ 1948—1952 և 1969—1972 թվականներին ապրել է Փարիզում[10], որտեղ մտերիմ է եղել Անդրե Բրետոնի, Ռևերդիի, Պիկասոյի, Ունգարետիի, Ջակոմետիի, Շագալի հետ։ Պիկասոն և Մատիսը նկարազարդել են Էլիտիսի գրքերը։ 1963 թվականին այցելել է ԽՍՀՄ։ Ազգային մրցանակի դափնեկիր է։

2011 թվականը բանաստեղծի 100-ամյակի առիթով Հունաստանում հայտարարվել է Օդիսեաս Էլիտիսի տարի[11][12]։ Հիմնադրվել են մի շարք ֆոնդեր, որոնք կազմակերպել են բանաստեղծին նվիրված տարբեր մջոցառումներ Աթենքի «Մեգարոն» համերգասրահում[13]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
  4. Find A Grave — 1996.
  5. https://www.nobelprize.org/prizes/facts/facts-on-the-nobel-prize-in-literature/
  6. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1979/
  7. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  8. Le Monde (ֆր.) / J. FenoglioParis: Société éditrice du Monde, 1980. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694
  9. «1979 թվականի գրականության Նոբելյան մրցանակ» (անգլերեն). Նոբելյան հիմնադրամ. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  10. Odysseus Elytis – Biographical. nobelprize.org
  11. «ATHENS NEWS AGENCY». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 5-ին.
  12. 2011 Dedicated to Nobel Laureate Odysseus Elytis | Greece.GreekReporter.com Latest News from Greece
  13. http://www.ana-mpa.gr/anaweb/user/showplain?maindoc=9663999&maindocimg=9665201&service=144&showLink=true
  • From Nobel Lectures, Literature 1968–1980, Editor-in-Charge: Tore Frängsmyr, Editor: Sture Allén, World Scientific Publishing Co., Singapore, 1993.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Mario Vitti: Odysseus Elytis. Literature 1935–1971 (Icaros 1977)
  • Tasos Lignadis: Elytis' Axion Esti (1972)
  • Lili Zografos: Elytis – The Sun Drinker (1972), American magazine Books Abroad (Autumn 1975. Norman, Oklahoma, U.S.A.)
  • Odysseas Elytis: Analogies of Light. Ed. I. Ivask (1981)
  • A. Decavalles: Maria Nefeli and the Changeful Sameness of Elytis' Variations on a theme (1982)
  • E. Keeley: Elytis and the Greek Tradition (1983)
  • Ph. Sherrard: 'Odysseus Elytis and the Discovery of Greece', in Journal of Modern Greek Studies, 1(2), 1983
  • K. Malkoff: 'Eliot and Elytis: Poet of Time, Poet of Space', in Comparative Literature, 36(3), 1984
  • A. Decavalles: 'Odysseus Elytis in the 1980s', in World Literature Today, 62(l), 1988
  • I. Loulakaki-Moore: Seferis and Elytis as Translators. (Oxford: Peter Lang, 2010)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օդիսեաս Էլիտիս» հոդվածին։

Նոբելյան մրցանակ