կաշի
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [kɑˈʃi]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ կաշի
վանկեր՝ կա•շի
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Փոխառություն թերևս սեմական աղբյուրից (սումերերենից). հմմտ. ակկադերեն kūšu «կաշի»։ Աճառյանը սրան միացնում է նաև արաբերեն qaš‘ «չորանալ» արմատից ծագող qašā‘a «մի կտոր չորացած կաշի», qaš‘a «չոր մորթ» և այլ բառեր, որոնք ակկադերեն բառի հետ կապ չունեն։
Գոյական
- կենդանիների և մարդկանց մարմնի արտաքին ծածկույթը, մորթ
- քիմիական մշակման ենթարկված մորթի (փափուկ և կոշտ)
- որոշ պտուղների կեղևը (խսկց․)
- (խոհր․) որոշ կենդանիների, թռչունների կաշին, մաշկը օգտագործվում է սննդում
Բացատրություն
- (ճրտրպ․) (շին․) խեցասալիկի տեսակ արաբական երկրներում
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- մորթ (կենդանիների և մարդկանց մարմնի արտաքին ծածկույթը)
- փոստ (գվռ.), գզաթ (ոչխարի չմշակված բրդով)
- մորթի (քիմիական մաքրման ենթարկված, մշակված)
- լեկ (բարակ, մշակված, մազը հանած)
- քեմուխտ (գրաստի դաբաղած, մշակված մորթ) (գվռ.)
- սեկ (ոչխարի, այծի մշակված մորթ)
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- կաշի դառնալ - ամրանալ, պնդանալ, կարծրանալ
- կաշի երես - աներես, անպատկառ (խսկց․)
- կաշի քերթող - դաժան, կեղեքող, հարստահարող (խսկց․)
- կաշի(ն) պահել - աշխատանքից խուսափել, գլուխ պահել (փխբ․)
- կաշի(ն) հանել, մշակել
- հոգին հանել, սաստիկ տանջել, չարչարել, խոշտանգել
- հարստահարել, կեղեքել
- կաշին բերանը տալ - սաստիկ ծեծել
- կաշին դաբախանում ճանաչել - մեկի վատ հատկություններին վաղուց տեղյակ լինել (խսկց․)
- կաշին ջուր դնել - մեկին չարչարել, տանջել
- կաշին տիկ հանել, կաշին տկահան անել
- մարմնի վրայից կաշին քերթել և տիկ դարձնել (իբրև պատիժ)
- գործածվում է իբրև սպառնական արտահայտություն
- կաշի ու ոսկոր դառնալ, կաշին ու ոսկորը մնալ - չափազանց նիհարել, կմախք դառնալ
- կաշին ուտել - տե´ս կաշվից դուրս գալ
- կաշին փրկել - իր գլուխն ազատել
- կաշին քերել - սաստիկ տանջել, չարչարել
- կաշին քերթել
- մաշկել
- խիստ տանջել
- սաստիկ տանջել, չարչարել
- կեղեքել
- կաշի քերթող - դաժան, ժանտ (մարդու մասին)
- կաշվի վրա զգալ - սեփական փորձով զգացած լինել
- կաշվից դուրս գալ, ելնել - մի բան անելու համար ծայրահեղ ջանքեր գործադրել, մտահոգվել, խիստ չարչարվել, տանջվել
- կաշվից վախենալ - զգուշանալ
Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
- Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն գոյականներ
- Հայերեն բառեր խոսակցական իմաստով
- Հայերեն բառեր խոհարարական իմաստով
- Հայերեն բառեր ճարտարապետական իմաստով
- Հայերեն բառեր շինարարական իմաստով
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- Բառեր «Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան» գրքից
- Բառեր «Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան» գրքից