Բարբարոսա (ռազմական գործողութիւն)
.svg){kind=small}
«Բարբարոսա» գործողութիւն (գերմ.՝ Weisung Nr. 21. Fall Barbarossa, Գերմանիոյ թագաւոր եւ Հռոմէական Սրբազան կայսրութեան կայսր Ֆրիդրիխ Բարբարոսա I-ի պատուին), Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ արեւելաեւրոպական ռազմական թատերաբեմին վրայ ԽՍՀՄ ներխուժելու Երրորդ Ռայխի ծրագիր եւ Հայրենական մեծ պատերազմի նախնական փուլին մէջ այդ ծրագրին համապատասխան իրականացուող ռազմական գործողութիւն։ Ծրագիրը իրականացնելու Հիտլերի որոշումը շրջադարձային էր Երրորդ Ռայխի պատմութեան մէջ, որ 4 տարի ետք բերաւ անոր լիակատար փլուզման։
Քաղաքական իրավիճակ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Գերմանիոյ նացիոնալ-սոցիալիստներու կառավարման ժամանակ երկրին մէջ կը սկսին մեծանալ ռեւանշիստական տրամադրութիւնները։ Նացիստական քարոզչամեքենան կը հորդորէր Գերմանիոյ ղեկավարութեան գրաւել արեւելքի տարածքները։ Դեռ 1930-ական թուականներու կէսերուն գերմանական կառավարութիւնը կը յայտարարէր ԽՍՀՄ-ի հետ պատերազմի անխուսափելիութեան մասին։ Պլանաւորելով հարձակած է Լեհաստանի վրայ՝ գերմանական կառավարութիւնը որոշեց ապահովել իրեն արեւելքէն (հնարաւոր է՝ պատերազմի մէջ մտնէին Անգլիան եւ Ֆրանսան): Օգոստոս 1939 թուականին Գերմանիոյ եւ ԽՍՀՄ-ի միջեւ կնքուեցաւ չյարձակելու պայմանագիր, որ Արեւելեան Եւրոպան կը կիսէր իր հետ կապուած անոնց փոխադարձ շահերը։[3]
1 Սեպտեմբեր 1939 թուականին Գերմանիա յարձակեցաւ Լեհաստանի վրայ, որուն արդիւնքին 3 սեպտեմբերին Մեծ Բրիտանիան եւ Ֆրանսան պատերազմ հայտարարեցին Գերմանիոյ վրան։ ՌԿԿԱ լեհական արշաւանքի ժամանակ Խորհրդային Միութիւնը իր զօրքերը մտցուց Լեհաստան եւ բռնագրաւեց Արեւմտեան Ուքրաինան եւ Արեւմտեան Պելառուսիան: Գերմանիոյ եւ ԽՍՀՄ-ի միջեւ յայտնուեցաւ ընդհանուր սահման։
Գրականութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- 1941 год - уроки и выводы - М.: Воениздат, 1992.
- Голицын В. В. «Досье Барбаросса». - М.: Рейтар, 2011. - 202 стр. ISBN 978-5-8067-0055-0
- Мельтюхов, М. И. Упущенный шанс Сталина. Советский Союз и борьба за Европу: 1939-1941 (Документы, факты, суждения). Москва: Вече, 2000.
- Исаев А. В. От Дубно до Ростова. - М.: АСТ; Транзиткнига, 2004.
- Исаев А. В. «Котлы 41-го. История ВОВ, которую мы не знали». - М.: Яуза, Эксмо, 2005. - 400 с ISBN 5-699-12899-9
- Переслегин С., «Вторая мировая война между Реальностями», ч. 1-2. - М.: Эксмо, 2006. ISBN 5-699-15132-X
- Лота В. «Альта» против «Барбароссы». Изд-во «Молодая гвардия» - 2005, 471 стр. ISBN 5-235-02726-4
- Г. Гудериан. «Воспоминания солдата», М.: Воениздат, 1954., пер. нем. - H. Guderian. Erinnerungen eines Soldaten. Heidelberg, 1951. ISBN 5-9524-1585-7
- Кайюс Беккер. ч.7: Операция "Барбаросса" // Военные дневники люфтваффе. Хроника боевых действий германских ВВС во Второй мировой войне 1939-1945 = The Luftwaffe War Diaries / пер. А.Цыпленков. — М.: Центрполиграф, 2005. — 544 с. — (За линией фронта. Мемуары). — доп. 5000 экз. — ISBN 5-9524-1174-6
- Алексей Исаев Неизвестный 1941. Остановленный блицкриг. — М.: Яуза, Эксмо, 2010. — 488 с. — ISBN ISBN 978-5-699-41198-6
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ Боевой и численный состав Вооруженных Сил СССР в период Великой Отечественной войны (1941-1945 гг.). Статистический сборник № 1 (22 июня 1941 г.)
- ↑ М. И. Мельтюхов. Упущенный шанс Сталина. Советский Союз и борьба за Европу: 1939-1941. - М.: Вече, 2000
- ↑ Մելտուխով. Ստալինի բաց թողած հնարավորություն. ԽՍՀՄ, պայքար Եւրոպայի համար: 1939-1941. - М.: Вече, 2000 - с.453-454.
Արտաքին յղումներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Lewin, Ronald (2001) [1978], Ultra goes to War (Penguin Classic Military History տպ.), London: Penguin Group, ISBN 978-0-14-139042-0
- Ամյաջող անուանան մասին
- «Բարբարոսա» գործողութիւն[permanent dead link] // Радио «Свобода», 2012
- Հունիս 1941. քաոս թէ կարգ ու կանոն// «Էխո Մոսկվի»
- «22 Յունիս 1941»
- Կորովկին: Մենք աւելի լաւ կը կռուէին, քան դաշնակիցները
- «Պատերազմի սկիզբ» փաստագրական ֆիլմ
- Մեծ պատերազմ: 1 սերիա: Բարբարոսա: StarMedia: Babich-Design