Դեղձենի

Արարատեան դաշտի դեղձենիները

Թագաւորութիւն	Բոյսեր
Տիպ	Ծաղկաւորներ
Դաս	Երկշաքիլաւորներ
Կարգ	Վարդազգիներ
Ընտանիք	Վարդազգիներ

Լատիներէն անուանում

Prunus persica

L. Batsch

Դասակարգումը
Ուիքիցեղերու մէջ

Պատկերներ
Ուիքիպահեստի մէջ

Դեղձենի (Լատիներէն՝ Prunus persica), վարդազգիներու ընտանիքի բոյսերու ցեղ է։ Հայրենիքը կը գտնուի հիւսիս-արեւմտեան Չինաստանի Թարիմ գետի աւազանի եւ Քունլուն Շան լեռներու հիւսիսային լանջերու արանքին մէջ գտնուղ տարածաշրջանին, ուր ան մշակուած է եւ դարձած է ընտանի^[1]:

Կենսաբանական Նկարագիր

Յայտնի է 5 տեսակ։ Բոլոր տեսակները հիմնականին մէջ առաջացած են սովորական դեղձենու տեսակէն, որ մինչեւ 8 մ բարձրութեան, բաժակաձեւ, կլորաւուն սաղարթով ծառ է։ Տերեւները երկարաւուն են, նշտարաձեւ, ատամնաւոր եզրերով։ Ծաղիկները երկսեռ են, վարդագոյն։ Պտուղը հիւթալի կորիզապտուղ է, 60-200 գ եւ աւելի կշռով, գնդաձեւ, կլոր, երբեմն ձուաձեւ, դեղնավարդագոյն, դեղնակարմրաւուն։ Կորիզը խոշոր է։ Սերմը հիմնականին մէջ դառն է։ Պտղամաշկը մեծ մասամբ խաւոտ է, հազուադէպ՝ անխաւ։ Պտղամիսը սպիտակ է կամ դեղին։ Կան պճղովիներ, որոնց կորիզը հեշտութեամբ կ'անջատուի պտղամիսէն, եւ հիւլիներ, որոնց կորիզը պտղամսէն չ'անջատիր։ Պտղամիսը համեղ է, հիւթալի, քաղցր։ Կ'օգտագործուի թարմ եւ վերամշակուած չիր, պահածոյ, ճեմ եւ ալանի։ Բազմացումը՝ աչքապատուաստով եւ սերմերով։ Բերքատւութիւնը՝ 200-400 ց/հա։