Jump to content

Isi

Shí Wikipedia, njikotá édémédé nke onyobulạ

 

Punta bụ egwu ụmụ amaala Afro na egwu ọdịnala sitere na Caribbean Island nke Saint Vincent na Grenadines nke ndị Garifuna tupu achụpụ ha n'agwaetiti ahụ.  Nke a makwaara dị ka Yurumei.  O nwere ihe ndị Afrịka na Arawak bụ ihe e ji mara asụsụ Garifuna.  Punta bụ egwu ọdịnala ama ama nke obodo Garifuna.  A makwaara ya dị ka banguity ma ọ bụ bunda, tupu ọbịbịa mbụ nke ndị Garifuna na Punta Gorda, Roatan, Honduras na Eprel 12, 1797.

Ndị ọbịa nke ndị Garifuna, nke a na-akpọkarị "Garifuna Nation", malitere na njikọta nke ndị ohu West Africa na ndị Arawak na Carib Amerindians.  A na-eji Punta kwughachi ma kwupụta mgba nke ihe nketa ụmụ amaala na-enwe site n'ụdị nka omenala, dị ka ịgba egwu na egwu, na iji gosipụta mmetụta ntachi obi ha siri ike yana ijikọghachi azụ na ndị nna ochie nke ndị Garifuna.[1] E wezụga Honduras, punta nwekwara ndị na-eso ụzọ na Belize, Guatemala, Nicaragua, Saint Vincent na Grenadines, na United States.

Okwu nwere ike ịbụ na Garifuna, Kriol, Bekee ma ọ bụ Spanish.[1][2] Otú ọ dị, a na-abụkarị ọtụtụ abụ n'asụsụ ndị Arawak na asụsụ Carib nke Garinagu ma na-abụrịrị naanị mgbanwe nke oge a nke abụ ọdịnala Garifuna.[1] N'ịbụ ịgba egwú kachasị ewu ewu na ọdịbendị Garifuna, a na-agba egwú Punta na olili ozu Garifuna, n'ụsọ osimiri, na ogige ntụrụndụ.[3][4] Punta bụ ihe ngosi nke agbụrụ Garifuna na nke oge a ma enwere ike ịhụ ya dị ka nka ọdịnala nke na-ejikọta ọdịbendị ochie na ụda ọhụrụ.[1] Chumba na hunguhungu, ịgba egwú gburugburu na atọ, na-ejikọkarị na punta.[3]

Mmalite na akụkọ ihe mere eme

[dezie | dezie ebe o si]

N'omenala ha, ndị mmadụ na-akpọ onwe ha ma Garinagu na Garifuna, ebe Garifuna gbasakwara omenala ha, egwu na egwu egwu kama iji ya mata ndị ha.  Enwere ụzọ dị iche iche ga-esi pụta ihe punta zubere maka egwu Garifuna na egwu ọ na-anọchi anya ya.  Okwu punta bụ Latinization nke oge ochie rhythm West Africa a na-akpọ bunda, ma ọ bụ "buttocks" n'asụsụ Mandé.[1] Ikekwe ọzọ na-ezo aka na punta na Spanish nke pụtara "site n'otu ebe gaa n'otu", na-ezo ka mkpịsị ụkwụ mmadụ ma ọ bụ mmegharị site n'otu ọnọdụ gaa n'ebe ọzọ.[5]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Greene, Oliver N., Jr. 2004. "Ethnicity, modernity, and retention in the Garifuna punta". Black Music Research Journal 22, no. 2: 189-216.
  2. Punta Dance and Punta Songs
  3. 3.0 3.1 Rosenberg, Dan. 1998. Parrandalised. Folk Roots 20 nos. 2-3: 47-51.
  4. Belize Music - The Garifunas. Belize.com Ltd, 2008. Web. 13 May 2010.
  5. Serrano. From Punta to Chumba: Garifuna Music and Dance in New Orleans. Louisiana Division of the Arts. Retrieved on 25 November 2013.