Listi yfir frumefni eftir sætistölu
Útlit
Listi yfir frumefnin í sætistöluröð og efnin flokkuð með litum eftir gerð frumefna. Nafn hvers efnis, efnatákn þess, lota, flokkur, atómmassi (eða stöðugasta samsætan), eðlismassi, bræðslumark og suðumark eru gefin fyrir hvert efni, einnig hver uppgötvaði það og hvenær. Taflan var afrituð af ensku Wikipediu, þýdd og staðfærð.
Nr. | Nafn | Efnatákn | Lota, flokkur |
Atómmassi (g/mól) |
Eðlismassi (g/cm³) við 20°C |
Bræðslumark (°C) |
Suðumark (°C) |
Uppgötvað árið |
Vísindamaður |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Vetni | H | 1, 1 | 1,00794 | 0,084 g/l | -259,1 | -252,9 | 1766 | Cavendish |
2 | Helín | He | 1, 18 | 4,002602 | 0,17 g/l | -272,2 | -268,9 | 1895 | Ramsay og Cleve |
3 | Litín | Li | 2, 1 | 6,941 | 0,53 | 180,5 | 1317 | 1817 | Arfwedson |
4 | Beryllín | Be | 2, 2 | 9,012182 | 1,85 | 1278 | 2970 | 1797 | Vauquelin |
5 | Bór | B | 2, 13 | 10,811 | 2,46 | 2300 | 2550 | 1808 | Davy og Gay-Lussac |
6 | Kolefni | C | 2, 14 | 12,0107 | 3,51 | 3550 | 4827 | forsögulegt | óþekktur |
7 | Köfnunarefni | N | 2, 15 | 14,0067 | 1,17 g/l | -209,9 | -195,8 | 1772 | Rutherford |
8 | Súrefni | O | 2, 16 | 15,9994 | 1,33 g/l | -218,4 | -182,9 | 1774 | Priestly og Scheele |
9 | Flúor | F | 2, 17 | 18,9984032 | 1,58 g/l | -219,6 | -188,1 | 1886 | Moissan |
10 | Neon | Ne | 2, 18 | 20,1797 | 0,84 g/l | -248,7 | -246,1 | 1898 | Ramsay og Travers |
11 | Natrín | Na | 3, 1 | 22,98976928 | 0,97 | 97,8 | 892 | 1807 | Davy |
12 | Magnesín | Mg | 3, 2 | 24,3050 | 1,74 | 648,8 | 1107 | 1755 | Black |
13 | Ál | Al | 3, 13 | 26,9815386 | 2,70 | 660,5 | 2467 | 1825 | Ørsted |
14 | Kísill | Si | 3, 14 | 28,0855 | 2,33 | 1410 | 2355 | 1824 | Berzelius |
15 | Fosfór | P | 3, 15 | 30,973762 | 1,82 | 44 (P4) | 280 (P4) | 1669 | Brand |
16 | Brennisteinn | S | 3, 16 | 32,065 | 2,06 | 113 | 444,7 | forsögulegt | óþekktur |
17 | Klór | Cl | 3, 17 | 35,453 | 2,95 g/l | -34,6 | -101 | 1774 | Scheele |
18 | Argon | Ar | 3, 18 | 39,948 | 1,66 g/l | -189,4 | -185,9 | 1894 | Ramsay og Rayleigh |
19 | Kalín | K | 4, 1 | 39,0983 | 0,86 | 63,7 | 774 | 1807 | Davy |
20 | Kalsín | Ca | 4, 2 | 40,078 | 1,54 | 839 | 1487 | 1808 | Davy |
21 | Skandín | Sc | 4, 3 | 44,955912 | 2,99 | 1539 | 2832 | 1879 | Nilson |
22 | Títan | Ti | 4, 4 | 47,867 | 4,51 | 1660 | 3260 | 1791 | Gregor og Klaproth |
23 | Vanadín | V | 4, 5 | 50,9415 | 6,09 | 1890 | 3380 | 1801 | del Río |
24 | Króm | Cr | 4, 6 | 51,9961 | 7,14 | 1857 | 2482 | 1797 | Vauquelin |
25 | Mangan | Mn | 4, 7 | 54,938045 | 7,44 | 1244 | 2097 | 1774 | Gahn |
26 | Járn | Fe | 4, 8 | 55,845 | 7,87 | 1535 | 2750 | forsögulegt | óþekktur |
27 | Kóbolt | Co | 4, 9 | 58,933195 | 8,89 | 1495 | 2870 | 1735 | Brandt |
28 | Nikkel | Ni | 4, 10 | 58,6934 | 8,91 | 1453 | 2732 | 1751 | Cronstedt |
29 | Kopar | Cu | 4, 11 | 63,546 | 8,92 | 1083,5 | 2595 | forsögulegt | óþekktur |
30 | Sink | Zn | 4, 12 | 65,409 | 7,14 | 419,6 | 907 | forsögulegt | óþekktur |
31 | Gallín | Ga | 4, 13 | 69,723 | 5,91 | 29,8 | 2403 | 1875 | Lecoq de Boisbaudran |
32 | German | Ge | 4, 14 | 72,64 | 5,32 | 937,4 | 2830 | 1886 | Winkler |
33 | Arsen | As | 4, 15 | 74,92160 | 5,72 | 613 | 613 (subl.) |
ca. 1250 | Albertus Magnus |
34 | Selen | Se | 4, 16 | 78,96 | 4,82 | 217 | 685 | 1817 | Berzelius |
35 | Bróm | Br | 4, 17 | 79,904 | 3,14 | -7,3 | 58,8 | 1826 | Balard |
36 | Krypton | Kr | 4, 18 | 83,798 | 3,48 g/l | -156,6 | -152,3 | 1898 | Ramsay og Travers |
37 | Rúbidín | Rb | 5, 1 | 85,4678 | 1,53 | 39 | 688 | 1861 | Bunsen og Kirchhoff |
38 | Strontín | Sr | 5, 2 | 87,62 | 2,63 | 769 | 1384 | 1790 | Crawford |
39 | Yttrín | Y | 5, 3 | 88,90585 | 4,47 | 1523 | 3337 | 1794 | Gadolin |
40 | Sirkon | Zr | 5, 4 | 91,224 | 6,51 | 1852 | 4377 | 1789 | Klaproth |
41 | Níóbín | Nb | 5, 5 | 92,906 | 8,58 | 2468 | 4927 | 1801 | Hatchett |
42 | Mólýbden | Mo | 5, 6 | 95,94 | 10,28 | 2617 | 5560 | 1778 | Scheele |
43 | Teknetín | Tc | 5, 7 | [98,9063] | 11,49 | 2172 | 5030 | 1937 | Perrier og Segrè |
44 | Rúþen | Ru | 5, 8 | 101,07 | 12,45 | 2310 | 3900 | 1844 | Klaus |
45 | Ródín | Rh | 5, 9 | 102,90550 | 12,41 | 1966 | 3727 | 1803 | Wollaston |
46 | Palladín | Pd | 5, 10 | 106,42 | 12,02 | 1552 | 3140 | 1803 | Wollaston |
47 | Silfur | Ag | 5, 11 | 107,8682 | 10,49 | 961,9 | 2212 | forsögulegt | óþekktur |
48 | Kadmín | Cd | 5, 12 | 112,411 | 8,64 | 321 | 765 | 1817 | Strohmeyer og Hermann |
49 | Indín | In | 5, 13 | 114,818 | 7,31 | 156,2 | 2080 | 1863 | Reich og Richter |
50 | Tin | Sn | 5, 14 | 118,710 | 7,29 | 232 | 2270 | forsögulegt | óþekktur |
51 | Antimon | Sb | 5, 15 | 121,760 | 6,69 | 630,7 | 1750 | forsögulegt | óþekktur |
52 | Tellúr | Te | 5, 16 | 127,60 | 6,25 | 449,6 | 990 | 1782 | von Reichenstein |
53 | Joð | I | 5, 17 | 126,90447 | 4,94 | 113,5 | 184,4 | 1811 | Courtois |
54 | Xenon | Xe | 5, 18 | 131,293 | 4,49 g/l | -111,9 | -107 | 1898 | Ramsay og Travers |
55 | Sesín | Cs | 6, 1 | 132,9054519 | 1,90 | 28,4 | 690 | 1860 | Kirchhoff og Bunsen |
56 | Barín | Ba | 6, 2 | 137,327 | 3,65 | 725 | 1640 | 1808 | Davy |
57 | Lantan | La | 6 | 138,90547 | 6,16 | 920 | 3454 | 1839 | Mosander |
58 | Serín | Ce | 6 | 140,116 | 6,77 | 798 | 3257 | 1803 | von Hisinger og Berzelius |
59 | Praseódým | Pr | 6 | 140,90765 | 6,48 | 931 | 3212 | 1895 | von Welsbach |
60 | Neódým | Nd | 6 | 144,242 | 7,00 | 1010 | 3127 | 1895 | von Welsbach |
61 | Prómetín | Pm | 6 | [146,9151] | 7,22 | 1080 | 2730 | 1945 | Marinsky og Glendenin |
62 | Samarín | Sm | 6 | 150,36 | 7,54 | 1072 | 1778 | 1879 | Lecoq de Boisbaudran |
63 | Evrópín | Eu | 6 | 151,964 | 5,25 | 822 | 1597 | 1901 | Demarçay |
64 | Gadólín | Gd | 6 | 157,25 | 7,89 | 1311 | 3233 | 1880 | de Marignac |
65 | Terbín | Tb | 6 | 158,92535 | 8,25 | 1360 | 3041 | 1843 | Mosander |
66 | Dysprósín | Dy | 6 | 162,500 | 8,56 | 1409 | 2335 | 1886 | Lecoq de Boisbaudran |
67 | Hólmín | Ho | 6 | 164,93032 | 8,78 | 1470 | 2720 | 1878 | Soret |
68 | Erbín | Er | 6 | 167,259 | 9,05 | 1522 | 2510 | 1842 | Mosander |
69 | Túlín | Tm | 6 | 168,93421 | 9,32 | 1545 | 1727 | 1879 | Cleve |
70 | Ytterbín | Yb | 6 | 173,04 | 6,97 | 824 | 1193 | 1878 | de Marignac |
71 | Lútetín | Lu | 6, 3 | 174,967 | 9,84 | 1656 | 3315 | 1907 | Urbain |
72 | Hafnín | Hf | 6, 4 | 178,49 | 13,31 | 2150 | 5400 | 1923 | Coster og de Hevesy |
73 | Tantal | Ta | 6, 5 | 180,9479 | 16,68 | 2996 | 5425 | 1802 | Ekeberg |
74 | Volfram | W | 6, 6 | 183,84 | 19,26 | 3407 | 5927 | 1783 | Elhuyar |
75 | Renín | Re | 6, 7 | 186,207 | 21,03 | 3180 | 5627 | 1925 | Noddack, Tacke og Berg |
76 | Osmín | Os | 6, 8 | 190,23 | 22,61 | 3045 | 5027 | 1803 | Tennant |
77 | Iridín | Ir | 6, 9 | 192,217 | 22,65 | 2410 | 4130 | 1803 | Tennant |
78 | Platína | Pt | 6, 10 | 195,084 | 21,45 | 1772 | 3827 | 1557 | Scaliger |
79 | Gull | Au | 6, 11 | 196,966569 | 19,32 | 1064.4 | 2940 | forsögulegt | óþekktur |
80 | Kvikasilfur | Hg | 6, 12 | 200,59 | 13,55 | -38.9 | 356.6 | forsögulegt | óþekktur |
81 | Þallín | Tl | 6, 13 | 204,3833 | 11,85 | 303,6 | 1457 | 1861 | Crookes |
82 | Blý | Pb | 6, 14 | 207,2 | 11,34 | 327,5 | 1740 | forsögulegt | óþekktur |
83 | Bismút | Bi | 6, 15 | 208,98040 | 9,80 | 271,4 | 1560 | 1540 | Geoffroy |
84 | Pólon | Po | 6, 16 | [208,9824] | 9,20 | 254 | 962 | 1898 | Marie og Pierre Curie |
85 | Astat | At | 6, 17 | [209,9871] | 302 | 337 | 1940 | Corson og MacKenzie | |
86 | Radon | Rn | 6, 18 | [222,0176] | 9,23 g/l | -71 | -61.8 | 1900 | Dorn |
87 | Fransín | Fr | 7, 1 | [223,0197] | 27 | 677 | 1939 | Perey | |
88 | Radín | Ra | 7, 2 | [226,0254] | 5,50 | 700 | 1140 | 1898 | Marie og Pierre Curie |
89 | Aktín | Ac | 7 | [227,0278] | 10,07 | 1047 | 3197 | 1899 | Debierne |
90 | Þórín | Th | 7 | 232,03806 | 11,72 | 1750 | 4787 | 1829 | Berzelius |
91 | Protaktín | Pa | 7 | 231,03588 | 15,37 | 1554 | 4030 | 1917 | Soddy, Cranston og Hahn |
92 | Úran | U | 7 | 238,02891 | 18,97 | 1132,4 | 3818 | 1789 | Klaproth |
93 | Neptúnín | Np | 7 | [237,0482] | 20,48 | 640 | 3902 | 1940 | McMillan og Abelson |
94 | Plúton | Pu | 7 | [244,0642] | 19,74 | 641 | 3327 | 1940 | Seaborg |
95 | Ameríkín | Am | 7 | [243,0614] | 13,67 | 994 | 2607 | 1944 | Seaborg |
96 | Kúrín | Cm | 7 | [247,0703] | 13,51 | 1340 | 1944 | Seaborg | |
97 | Berkelín | Bk | 7 | [247,0703] | 13,25 | 986 | 1949 | Seaborg | |
98 | Kalifornín | Cf | 7 | [251,0796] | 15,1 | 900 | 1950 | Seaborg | |
99 | Einsteinín | Es | 7 | [252,0829] | 860 | 1952 | Seaborg | ||
100 | Fermín | Fm | 7 | [257,0951] | 1952 | Seaborg | |||
101 | Mendelevín | Md | 7 | [258,0986] | 1955 | Seaborg | |||
102 | Nóbelín | No | 7 | [259,1009] | 1958 | Seaborg | |||
103 | Lawrensín | Lr | 7, 3 | [266] | 1961 | Ghiorso | |||
104 | Rutherfordín | Rf | 7, 4 | [267] | 1964/69 | Flerov | |||
105 | Dubnín | Db | 7, 5 | [268] | 1967/70 | Flerov | |||
106 | Seborgín | Sg | 7, 6 | [269] | 1974 | Flerov | |||
107 | Bohrín | Bh | 7, 7 | [270] | 1976 | Oganessian | |||
108 | Hassín | Hs | 7, 8 | [277] | 1984 | GSI (*) | |||
109 | Meitnerín | Mt | 7, 9 | [278] | 1982 | GSI | |||
110 | Darmstadtín | Ds | 7, 10 | [281] | 1994 | GSI | |||
111 | Röntgenín | Rg | 7, 11 | [282] | 1994 | GSI | |||
112 | Kópernikín | Cn | 7, 12 | [285] | 1996 | GSI | |||
113 | Níhonín | Nh | 7, 13 | [286] | 2004 | JINR (*), LLNL (*) | |||
114 | Fleróvín | Fl | 7, 14 | [289] | 1999 | JINR | |||
115 | Moskóvín | Mc | 7, 15 | [288] | 2004 | JINR, LLNL | |||
116 | Livermorín | Lv | 7, 16 | [293] | 1999 | LBNL (*) | |||
117 | Tennessín | Ts | 7, 17 | [294] | 2010 | JINR, LLNL | |||
118 | Oganesson | Og | 7, 18 | [294] | 2002 | JINR, LLNL |
Ítarefni, heimildir
[breyta | breyta frumkóða]- Atomic Weights of the Elements 2001, Pure Appl. Chem. 75(8), 1107-1122, 2003. Retrieved June 30, 2005. Atómmassar frumefna 1 til 109 eru fengnir héðan.
- IUPAC Standard Atomic Weights Revised Geymt 5 mars 2008 í Wayback Machine (2005).
- WebElements Periodic Table. Retrieved June 30, 2005. Atómmassar frumefna 110 til 116 eru fengnir héðan.