Mehmed 6.

Tyrkjasoldán Ósman-ætt
Mehmed 6. محمد السادس
Ríkisár	27. apríl 1918 – 3. júlí 1922
Skírnarnafn	Mehmed bin Abdul Mecid
Fæddur	14. janúar 1861
	Dolmabahçe-höll, Istanbúl
Dáinn	16. maí 1926
	Sanremo, Ítalíu
Gröf	Tekkiye-moska, Damaskus, Sýrlandi
Undirskrift
Konungsfjölskyldan
Faðir	Abdúl Mejid 1.
Móðir	Gülüstü Hanım
Börn	Münire Sultan, Fenire Sultan, Fatma Ulviye Sultan, Rukiye Sabiha Sultan, Şehzade Mehmed Ertuğrul

Mehmed 6. (محمد السادس, Meḥmed-i sâdis, وحيد الدين, Vahideddin á Ottómantyrknesku) (14. janúar 1861 – 16. maí 1926) var 36. og síðasti soldán Tyrkjaveldis. Hann ríkti í fjögur ár, frá 1918 til 1922. Sem bróðir Mehmeds 5. og elsti karlmeðlimur Osmanættarinnar varð Vahideddin erfingi að krúnunni eftir að fyrri erfinginn framdi sjálfsmorð árið 1916. Hann steig á valdastól þann 4. júlí 1918 eftir dauða bróður síns, soldánsins. Mehmed var sonur Abdúl Mejid 1. soldáns og Gülüstü Hanım, abkasískrar aðalskonu. Mehmed var steypt af stóli þegar tyrkneska soldánadæmið var leyst upp árið 1922.

Æviágrip

Vahideddin fæddist í Dolmabahçehöll í Konstantínópel.

Valdatíð

Fyrri heimsstyrjöldin var reiðarslag fyrir Tyrkjaveldi. Bretar og aðrir Bandamenn höfðu hertekið Bagdad, Damaskus og Jerúsalem í stríðinu og meirihluta Tyrkjaveldis var skipt upp á milli evrópsku Bandamannanna. Á ráðstefnu í San Remo í apríl 1920 var Frökkum veitt verndarsvæði í Sýrlandi og Bretum í Palestínu og Mesópótamíu. Þann 10. ágúst 1920 skrifuðu fulltrúar Mehmeds undir Sèvres-samninginn, sem viðurkenndi verndarsvæðin og sjálfstæði konungsríkisins Hejaz.

Tyrkneskir þjóðernissinnar höfnuðu friðarsáttmálunum sem fulltrúar soldánsins höfðu samþykkt. Ný ríkisstjórn, tyrkneska þjóðþingið undir stjórn Mústafa Kemal, var stofnuð í Ankara þann 23. apríl 1920. Nýja ríkisstjórnin fordæmdi stjórn Mehmeds 6. og forystu Süleyman Şefik Pasja á soldánshernum. Fyrir vikið var bráðabirgðastjórnarskrá samin.

Útlegð og dauði

Tyrkneska þjóðþingið leysti upp soldánadæmið þann 1. nóvember 1922 og rak Mehmed 6. frá Konstantínópel. Mehmed yfirgaf Tyrkland á bresku herskipi þann 17. nóvember og fór í útlegð til Möltu. Hann bjó seinna á ítölsku rivíerunni.

Þann 19. nóvember 1922 var frændi Mehmeds og erfingi Abdülmecid Efendi kjörinn kalífi og varð þar með nýtt höfuð Osmanættarinnar sem Abdúl Mejid 2. þar til kalífadæmið var einnig leyst upp af þjóðþinginu árið 1924.

Mehmed lést þann 16. maí árið 1926 í Sanremo á Ítalíu og var grafinn í Tekkiye-mosku Súleimans mikla í Damaskus.

• 
  Mehmed 6. yfirgefur Dolmabahçe-höll eftir að soldánadæmið er leyst upp.
• 
  Mehmed 6.

Tilvísanir

Fyrirrennari: Mehmed 5.

Tyrkjasoldán (1918 – 1922)

Eftirmaður: Soldánaveldi leyst upp Kemal Atatürk gerist þjóðhöfðingi sem forseti Tyrklands