Muhammadu Buhari
| Muhammadu Buhari | |
|---|---|
.jpg) Buhari árið 2015. | |
| Forseti Nígeríu | |
| Í embætti 29. maí 2015 – 29. maí 2023 | |
| Varaforseti | Yemi Osinbajo |
| Forveri | Goodluck Jonathan |
| Eftirmaður | Bola Tinubu |
| Í embætti 31. desember 1983 – 27. ágúst 1985 | |
| Forveri | Shehu Shagari |
| Eftirmaður | Ibrahim Babangida |
| Persónulegar upplýsingar | |
| Fæddur | 17. desember 1943 Daura, Nígeríu |
| Þjóðerni | Nígerískur |
| Stjórnmálaflokkur | Allsherjarráð framfarasinna (2013–) |
| Maki | Safinatu Yusuf (g. 1971; sk. 1988) Aisha Halilu (g. 1989) |
| Börn | 10 |
| Háskóli | Nígeríski herþjálfunarháskólinn Mons-kadetskólinn Stríðsháskóli Bandaríkjahers |
| Vefsíða | Opinber heimasíða |
Muhammadu Buhari (f. 17. desember 1943) er nígerískur stjórnmálamaður og herforingi sem var forseti Nígeríu frá árinu 2015 til ársins 2023. Hann var áður forseti landsins frá 1983 til 1985. Á fyrri stjórnartíð sinni var Buhari leiðtogi herforingjastjórnar sem tók völdin í landinu eftir valdarán gegn forsetanum Shehu Shagari. Buhari var sjálfum steypt af stóli eftir um eitt og hálft ár í embætti.
Buhari komst aftur til valda með lýðræðislegum hætti árið 2015 eftir að hafa unnið forsetakosningar á móti sitjandi forsetanum Goodluck Jonathan.[1] Hann tók við embætti þann 29. maí sama ár og vann endurkjör í forsetakosningum árið 2019.[2]
Æviágrip
[breyta | breyta frumkóða]Buhari fæddist í þorpinu Daura í Kadunahéraði og gekk í ýmsa skóla áður en hann hóf nám við nígerískan herþjálfunarskóla, þar sem hann vakti athygli breskra herforingja. Bretarnir kostuðu hann til náms í kadettaskólanum í Aldershot á Englandi.[3] Eftir heimkomuna til Nígeríu varð Buhari strax liðsforingi í nígeríska hernum og árið 1975 var hann meðal liðsforingja sem skipulögðu byltingu gegn herforingjastjórn Yakubu Gowon.[4]
Á tíma herforingjastjórnar Olusegun Obasanjo á áttunda áratugnum gegndi Buhari ýmsum ábyrgðarstörfum og var meðal annars ráðherra olíumála og formaður ríkisolíufélagsins.[3]
Borgaraleg stjórn tók við völdum í Nígeríu árið 1979 og Shehu Shagari varð þá fyrsti lýðræðislega kjörni forseti Nígeríu. Árið 1983 leiddi Buhari hins vegar herforingjabyltingu gegn Shagari og lýsti sjálfan sig forseta.[5] Miklar vonir voru í fyrstu bundnar við að Buhari gæti unnið bug á spillingu og ráðstafað olíuarði ríkisins betur, en svo fór að stjórn hans entist aðeins í um eitt og hálft ár áður en annar herforingi, Ibrahim Babangida, steypti Buhari af stóli.[6]
Buhari var haldið í fangelsi í þrjú ár eftir að honum var steypt af stóli en honum var síðan sleppt árið 1988. Eftir frelsi sitt hóf Buhari afskipti af stjórnmálum á ný og bauð sig fram til forseta árin 2003, 2007 og 2011 en án árangurs.
Árið 2015 bauð Buhari sig fram gegn sitjandi forsetanum Goodluck Jonathan og gagnrýndi hann meðal annars fyrir að takast ekki að vinna bug á hryðjuverkahópnum Boko Haram eða finna 219 skólastúlkur sem samtökin höfðu rænt árið áður.[7] Buhari vann kosningarnar með rúmum meirihluta og Jonathan viðurkenndi ósigur.[1] Þetta var í fyrsta sinn sem friðsamleg stjórnarskipti fóru fram í Nígeríu.
Í desember 2016 lýsti Buhari því yfir að Boko Haram hefði verið sigrað.[8]
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ 1,0 1,1 „Buhari forseti Nígeríu“. mbl.is. 31. mars 2015. Sótt 22. október 2020.
- ↑ „Buhari endurkjörinn forseti Nígeríu“. mbl.is. 27. febrúar 2019. Sótt 22. október 2020.
- ↑ 3,0 3,1 Guðmundur Pétursson (11. janúar 1984). „Buhari vekur traust landsmanna sinna“. Dagblaðið Vísir. bls. 10.
- ↑ Þórarinn Þórarinsson (18. janúar 1984). „Tekst Buhari að uppræta spillinguna í Nígeríu?“. Tíminn. bls. 5.
- ↑ „Þegar strákarnir sneru aftur“. Dagblaðið Vísir. 24. júlí 1984. bls. 52-53.
- ↑ „Babangida skipar nýtt stjórnarráð“. Dagblaðið Vísir. 30. ágúst 1985. bls. 9.
- ↑ Ásta Sigrún Magnúsdóttir (24. mars 2015). „„Ég trúi því að við finnum þær"“. Dagblaðið Vísir. bls. 13.
- ↑ „Lýsir yfir sigri á Boko Haram“. Viðskiptablaðið. 24. desember 2016. Sótt 22. október 2020.
| Fyrirrennari: Shehu Shagari |
|
Eftirmaður: Ibrahim Babangida | |||
| Fyrirrennari: Goodluck Jonathan |
|
Eftirmaður: Bola Tinubu | |||
Þjóðhöfðingjar Nígeríu | ||
|---|---|---|
Nnamdi Azikiwe (1963–1966) · Johnson Aguiyi-Ironsi (1966) · Yakubu Gowon (1966–1975) · Murtala Mohammed (1975–1976) · Olusegun Obasanjo (1976–1979) · Shehu Shagari (1979–1983) · Muhammadu Buhari (1983–1985) · Ibrahim Babangida (1985–1993) · Ernest Shonekan (1993) · Sani Abacha (1993–1998) · Abdulsalami Abubakar (1998–1999) · Olusegun Obasanjo (1999–2007) · Umaru Yar'Adua (2007–2010) · Goodluck Jonathan (2010-2015) · Muhammadu Buhari (2015–2023) · Bola Tinubu (2023–) |  | |