Nýja Delí
- Þessi grein fjallar um borgarsvæðið sem er höfuðborg Indlands.
Nýja Delí, (Hindi नई दिल्ली), þéttbýlt svæði innan stórborgarinnar Delí, aðsetur ríkisstjórnar Indlands, eitt þriggja sveitarfélaga sem mynda höfuðborgarsvæðið Delí.
Saga
[breyta | breyta frumkóða]Höfuðborg Raj
[breyta | breyta frumkóða]Kalkútta var miðpunktur breskra áhrifa á Indlandi og var vettvangur höfuðstöðva Breska Austur Indíafélagsins. Samt sem áður hafði Delí verið höfuðborg mun lengur. Árið 1911 var því lýst yfir að Rajinn myndi flytja aðsetur sitt, og höfuðborgina þar með til Delí.
Nýja Delí varð reist fyrir sunnan Delí sem oft er kölluð Gamla Delí. Samt sem áður eru margar fornar minjar sem tilheyrðu gömlum tíma innan Nýju Delí. Stór hluti Nýju Delí var skipulagður af Edwin Lutyens, sem vildi gera mikið úr mikilfengleik breska heimsveldisins. Rajpath - og Konungsvegur Kingsway- ná frá stríðsminnisvarðanum - nú Indlands hliðið að Landstjóra höllinni- Rashtrapati Bhavan á Raisina Hæðinni. Líkt og Washington og París, var borgin hönnuð til að slá gesti út af laginu með því valdi og krafti sem fælist í miðju ríkisins.
Önnur viti um heimsmynd hönnuðanna má sjá þar sem þinghúsið er varla sjánlegt frá Rajpath, enda var ekki ætlunin að lýðræðið léki lausum hala á Indlandi.
Sjálfstætt Indland og sjálfsstjórn
[breyta | breyta frumkóða]Er Indland varð sjálfstætt fékk Delí takmarkaða sjálfsstjórn. Árið 1956 varð Delí að bandalagssvæði. Árið 1991, voru lög um höfuðborgarsvæðið samþykkt sem fólu borgaryfirvöldum aukin völd, þó lögin kæmu ekki til framkvæmda fyrr en 1993.
Ferðamannastaðurinn Nýja Delí
[breyta | breyta frumkóða]Í Delí má finna margar stjórnsýslustofnanir, sendiráð sem og ýmsa sögulega staði. Meðal staða sem vert er að sjá má nefna Rashtrapati Bhawan, eitt sinn heimili landstjórans, Indlands hliðið, minnisvarði um látna Indverska hermenn sem féllu í Afghanstríðinu, Laxminarayan hofið, reist af Birla fjölskyldunni, Grafhýsi Humayun;
Aðrir tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Sveitarstjórnin í Nýju Delí Geymt 5 febrúar 2006 í Wayback Machine