Gajih
Gajih utawa ''lipid'' uga bisa diarani lenga hewani ing suhu ruwang, ucul saka awujud kang kenthel lan cuèr.[1] Ing jero awak, gajèh bisa kanggo sumber ènèrgi kang èfisièn.[2]
Klasifikasi
[besut | besut sumber]Miturut Bloor, gajih bisa diperang dadi telung warna:[2][3]
- Gajih prasaja, ya iku campuran ester asem lemak lan sapérang alkhohol.[2][3] Tuladhané fat/lenga (TAG/trigliserida).[2][3]
- Gajih campuran, ya iku ester asem lemak kang ngandhut gugus tambahan saliyané alkhohol lan asem lemak.[2][3] Tuladhané fosfolipid lan glikolipid.[2][3]
- Gajih turunan, ya iku zat sangisoré golongan ester asem lemak, alkhohol lan hidropilis.[2][3] Tuladhané asem lemak, gliserol, alkohol padat, aldehid, keton bodies.[2][3]
Miturut sipat kimia (dhedhasar réaksi karo basa kuwat)[3]
- Gajih "tersabunkan" (hidrolisis karo basa)(latin: sapo, soap=sabun=garam asem lemak).[3] Tuladhané TAG (triasil gliserol) lan fosfolipid.[3]
- Gajih tak tersabunkan.[3] Tuladhané: sterol (kolesterol), vitamin kang larut ing jero gajih.[3]
Miturut tingkat kejenuhan[4]
1. Asam lemak jenuh
| Jeneng Asam | Struktur | Sumber |
|---|---|---|
| Butirat | CH3(CH2)2CO2H | Gajih saka susu |
| Palmitat | CH3(CH2)14CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
| stearat | CH3(CH2)16CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
2. Asam lemak ora jenuh
| Jeneng Asam | Struktur | Sumber |
|---|---|---|
| Palmitoleat | CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
| Oleat | CH3(CH2)7CH=CH(CH2) 7CO2H | Gajih saka hewani lan nabati |
| Linoleat | CH3(CH2)4CH=CHCH2CH=CH(CH2)7CO2H | Minyak nabati |
| linolenat | CH3CH2CH=CHCH2CH=CHCH2=CH(CH2) 7CO2H | Minyak biji rami |
Kagunan
[besut | besut sumber]Gajih bisa minangka:[3]
- Kanggo sumber ènergi(duwé kandhutan 9 kkal/g)[3][5]
- Mbangun mémbran sèl lan bisa diliwati sapérang bahan kang lumebu lan metu saka sèl [3]
- Kanggo ngayomi organ-organ kang wigati utawa kanggo winates jaringan ing jero awak [3]
- njagaawak saka pangaru-aru njaba kaya ta: suhu, borok (infèksi) lan liya-liyané [3]
- Insulator listrik (supaya impuls-impuls syaraf bisa rikat ngrambat) [3]
- Biyantu transport senyawa-senyawa kaya ta vitamin, yèn ing jero getih bisa kanggo métabolisme [3]
Cathetan suku
[besut | besut sumber]- ↑ Shvoong.com Archived 2012-01-20 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 18 April 2011)
- ↑ a b c d e f g h Widodo, Wahyu. 2005. Tanaman Beracun dalam Kehidupan Ternak. Malang: UMM Pres.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Lipid Lemak Archived 2011-04-23 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 22 April 2011)
- ↑ - Lemak dan Minyak(dipunundhuh tanggal 22 April 2011)
- ↑ Manfaat lemak bagi tubuh manusia Archived 2011-05-16 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 22 April 2011)