Jean de la Croix
Palʊla Jean de la Croix kɛ Fontiverosi tɛtʊ taa (Ɛsɩpaañɩ ɛjaɖɛ taa) kɛ mɩsɩ kʊm fenaɣ 24 pɩnaɣ 1542 nɛ ɛsɩ Ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ payaɣ-ɖɩ se Ubeda yɔ ɖɩètaa kɛ saŋgayɩŋ fenaɣ 14 pɩnaɣ 1591. Jean de la Croix kɛna layʊ sɔsɔ nɔɔyʊ ɖenɖe payaɣ se Karmɛlɩ yɔ nɛ paɖɛlɛsɩ-ɩ se karmɛlɩ taa kiɖeɖeu. Ɖenɖe ɛma tɩsɩʊ takayasɩ nɛ pʊɖɔɔ yɔ peɛɖe yebina nɛ pacaŋ pakpaɣ-ɩ ɛzɩ Ɛsɔ sɛtʊ taa sɔdʊʊ sɔsɔʊ kpem yɔ kɛ pɩnaɣ 1526. Pɔtɔkɩ Jean de la Croix kiɖeɖeu tɛ kazandʊ kɛ paa saŋgayɩŋ fenaɣ ŋga lɛ ka-kɩyakʊ 14 wiye.
Palʊla Jean de la Croix kɛ hɔʊ ŋgʊ kɩ-taa laŋhɛzɩyɛ wɛɛ yɔ, ɛlɛ ɛɛsɔɔlaa se e-sukuliu wayɩ lɛ ɛsʊʊ Ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩwɛ lakʊ taa yɔ. Ɛlɛ pɩlɩɩna Thérèse d'Avila tɛ lɔŋ pasɩɣ yɔ lɛ, etisi nɛ ewolo ɛ-tɛ ŋgbɛyɛ taa nɛ ɛcɔŋna mba pɛcɛla pa-tɩ kɛ karmɛlɩ taa nɛ pɛkɛ abalaa yɔ pɔ-yɔɔ. Ɛma takayɩsɩ ndɩ ndɩ nɛ sɩ-taa lɛ, ɛwɩlɩɣ nɔmɔʊ ŋgʊ kɩwokina ciyamnaa nɛ Ɛsɔ cɔlɔ kiŋ yɔ. E-wezuu caɣʊ taa pɩɩmʊna-ɩ sɩŋŋŋ nɛ ɛ-taabalaa mba pataakaŋ nattŋgbala yɔ, pakʊmɩ-ɩ hɩɖɛ se Atɩma-tʊ, nɛ paa-anɩ ɛhawaɣ-ɩ ñamtʊ pɩŋŋŋ.
Ɛsɩba nɛ piteleɖi lɛ, pacaŋ pana se ɛkɛ kiɖeɖeu nɛ ɛkɛ ɖɔɖɔ Ɛsɩpaañɩ ɛjaɖɛ taa mba pakɩlɩ Esɔ yɔɔ tɩsɩʊ siŋŋŋ yɔ. Pɩlaba ɖɔɖɔ ɛzɩ Thérèse d-Avila yɔ ɖeyi ɖeyi. Katolika ŋgbɛyɛ naa mbʊ lɛ, ɖɩpaɣzɩ-ɩ tɩmnaʊ kɛ pɩnaɣ 1675 nɛ pɩla mbʊ ɖɔɖɔ lɛ, ɛla ham lakasɩ ndɩ ndɩ nɛ pɩwɩlɩna kaɣlaa se ɛkɛ kɩɖeɖeu nɛ paɖʊ-ɩ ɛyaa kiɖeɖema taa kɛ pɩnaɣ 1726.