Айдаргүл
Hollyhock | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Alcea setosa
| ||||||||||||
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||
| ||||||||||||
Species | ||||||||||||
See text. |
Айдаргүл (Alcea) – құлқайырлар тұқымдасына жататын екі немесе көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Дүние жүзінде Жерорта теңізі жағалауында, Орта және Орталық Азияда тараған 60-қа жуық түрі белгілі. Қазақстанда далалық, шөлдік, шалғындық, тасты, тастақты, құмды, егістік жерлерде өсетін 4 түрі бар. Жиі кездесетін түрі – жалаңгүл (nudіflora). Биіктігі 50 – 200 см, сабағы тік, кейде иіле өседі. Гүлдері ірі (30 см), қос жынысты, саусақ салалы гүлшоғырына топталған. Тостағаншасы 5 жапырақты, қара қызылдан ақ түске дейін өзгеріп тұратын күлтесінің жоғарғы жағы ойма, төменгі жағы тырнақша тәрізді созылған. Мамыр – қазан айларында гүлдеп, шілде – қазанда жемістенеді. Жемісі бөлшекті, 18 – 40 жемісшеден тұрады. Тұқымы бүйрек пішіндес. Айдаргүл – мал азықтық, дәрілік, әсемдік өсімдік. Гүлінен ара бал жинайды. Сабағынан алынатын талшықты қап, жіп, арқан жасауға пайдаланады.[1]