Пийрисар (арал)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Пийрисар
эст. Piirissaar
Сипаттамасы
Ауданы7,8 км²
Ең биік нүктесі4,2 м
Тұрғындар (2010 жыл)73 адам
Халық тығыздығы9,359 адам/км²
Орналасуы
58°22′30″ с. е. 27°30′30″ ш. б. / 58.375° с. е. 27.5083° ш. б. / 58.375; 27.5083 (G) (O) (Я)Координаттар: 58°22′30″ с. е. 27°30′30″ ш. б. / 58.375° с. е. 27.5083° ш. б. / 58.375; 27.5083 (G) (O) (Я) (T)
АкваторияЧуд көлі
Ел Эстония
АймақТартумаа
АуданПийриссааре
Пийрисар (арал) (Эстония)
Пийрисар
Пийрисар Ортаққорда

Пийрисар (эст. Piirissaar) — Чуд көліндегі ең үлкен арал. Эстонияға тиесілі, әкімшілік жағынан Пийриссааре волостысы, Тартумаа уезінің құрамында.

Арал ауданы 7,8 км². Эмайыги өзенінің сағасынан 15 км қашықтықта орналасқан. Пийриссар Чуд көліндегі су деңгейінен 1-2 метр биіктікте орналасқан. Аралдың көп бөлігі батпақты және бұталармен жабылған. Сирек кездесетін өсімдіктердің көптеген түрлері өседі. Жылқышы құсы және шәукілдек, суларда өзен бақалары мен құрбақалар бар. Арал маңында көптеген балық түрлерінің уылдырық шашатын жерлері бар. Пийрисарде балық аулау әрқашан негізгі іс-шара болып табылады.[1]

1370 жылы сақталған Псков жылнамаларына сәйкес, мұнда ескі сенушілердің алғашқы қонысы 1700 жылы пайда болған. Патриарх Никонның реформаларынан қашқан ескі сенушілер Чуд және Теплое көлдерінің шекарасында қауіпсіз баспана мен тыныштық іздеп келген. Олар жағалауға қоныстанып, жергілікті тұрғындар сияқты балық аулауға кірісті. Бос уақытында біреулері Ладогаға балық аулауға барса, басқалары ауыл шаруашылығына бет бұрды. Атап айтқанда, олар пияз өсіре бастады.

Пияз тұқымын олар Новгородтан әкелген деп саналады. Бұл «Бессоновский» немесе «Орыс алтыны» сорты болды. Мұнда ол бірте-бірте жергілікті сорттармен араласып, чуд пиязына айналды. Патшалық Ресейде оған деген сұраныс үлкен болды. Кеңес заманында егін түгелге жуық дерлік Ленинградқа апарылды.

Қазір Пийриссаар демографиялық кезеңдерді бастан өткеруде: жастар материкке, үлкен қалаларға кетуде, ал қарттар өз өмірлерін жалғыз өткізуде.[2][3]

Арал тұрғындары, кәсібі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аралда үш елді мекен бар: Пийри, Сааре және Тоони ауылдары. Әкімшілік жағынан Пийриссаар аралы Тартумаа уезіне қарайтын Эстониядағы ең кішкентай волость болып табылады. Жергілікті халықтың ана тілі – орыс тілі, бірақ эстон тілі ресми тіл болып саналады. Жергілікті тұрғындар қонақжайлылығымен ерекшеленеді, ал туристік маусымның қызған шағы жазғы кезеңге келеді.

Аралда 73 адам тұрады. Пийриссаар халқы балық аулаумен және егіншілікпен айналысады. Балықшылар Чуд көлінің суынан балықтың бағалы түрлерін аулайды, егіншілер картоп, сәбіз, қияр, қызанақ және басқа да көкөністерді өсіреді. Бірақ негізгі жергілікті ауыл шаруашылығы дақылы - пияз.[4]

Пийрисар аралы

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]