ಬೈರುತ್
33°53′13″N 35°30′47″E / 33.88694°N 35.51306°E
Beirut
بيروت Bayrūt Beyrouth (French) | |
---|---|
Country | ಲೆಬನನ್ |
Governorate | Beirut, Capital City |
Government | |
• Mayor | Abdel Mounim Ariss |
Area | |
• City | ೮೫ km೨ (೩೨.೮೨ sq mi) |
Population (2009) | |
• City | ೨ ೧೦೦ ೨೩೪ |
• Metro | ~ ೩ ೦೦೦ ೦೦೦ |
Time zone | +2 |
• Summer (DST) | +3 |
Website | City of Beirut |
ಬೈರುತ್ ಅರೇಬಿಕ್: بيروت, 2007 ರ ಪ್ರಕಾರ ಸುಮಾರು 1 ಮಿಲಿಯನ್ ದಿಂದ 2 ಮಿಲಿಯನ್ ಗೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯುಳ್ಳ ಬೈರುತ್ ಲೆಬನಾನ್ ನ ರಾಜಧಾನಿ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ. ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದ ಜೊತೆ ಬೈರುತ್ ನ ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶವು ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವಾಗಿ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ, ಅದು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದೆ ಹಾಗೂ ನಗರ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪ ನಗರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಬೈರುತ್ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನೂ ಸಹ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕ್ರಿ.ಪೂ. 15 ನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಪುರಾತನ ಈಜಿಪ್ಟ್ ನ ಟೆಲ್ ಎಲ್ ಅಮರ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಈ ರಾಜಧಾನಿಯ ಮೊದಲ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯುನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಈ ನಗರವು ಆಗಿನಿಂದಲೂ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಜನವಸತಿಯನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಲೇ ಇದೆ.
ಬೈರುತ್ ಲೆಬನಾನಿನ ಸರ್ಕಾರದ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಹಾಗೂ ಸಾಮುದಾಯಿಕ ವ್ಯವಹಾರ ನಿರ್ವಹಣಾ ಮಂಡಳಿ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ನೆಲೆಯಾದ ಹಮ್ರ, ವೆರ್ಡುನ್, ಮತ್ತು ಅಶ್ರಫಿಯ ಗಳಿಂದ ನಗರದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಲೆಬನಾನಿನ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದೆ. ತನ್ನ ವರ್ತಮಾನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ರಂಗಭೂಮಿಗಳು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಈ ನಗರವು ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಜೀವನದ ಒಂದು ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ. ಲೆಬನಾನಿನ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಅಂತರಿಕ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ, ಬೈರುತ್ ಪ್ರಮುಖ ಪುನರ್ರವಿನ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು,[೧][೨][೩] ಹಾಗೂ ಪುನರ್ರಚನೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಗರ ಕೇಂದ್ರ, ಕಡಲ ತೀರ, ಹೋಟೆಲುಗಳು, ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಜೀವನದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಅದು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಒಂದು ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಆಕರ್ಶಣೆಯಾಗುವಂತೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿವೆ. ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ನಿಂದ ಬೈರುತ್ 2009 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸ ಹೋಗುವವರಲ್ಲಿ ಅಗ್ರ ಸ್ಥಾನಗಳಿಸಿದೆ.[೪] 2009 ರಲ್ಲಿ ಲೋನ್ಲಿ ಪ್ಲಾನೆಟ್ ನಿಂದ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಚೈತನ್ಯಪೂರ್ಣ ಹತ್ತು ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇದೂ ಒಂದೆಂದು ಸಹ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.[೫]
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ನ ಇತಿಹಾಸ 5000 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಿಂದಿನದು.[೬][೭] ಕೇಂದ್ರೀಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಉತ್ಖನನಗಳು ಫೋನೀಷಿಯನ್, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರಿಕತೆ, ರೋಮನ್, ಬೈಜಾಂಟೈನ್, ಅರಬ್, ಕ್ರುಸೇಡರ್ ಮತ್ತು ಓಟ್ಟೋಮಾನ್ ಗಳ ಅವಶೇಷಗಳ ಪದರುಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ.[೮] "ಅಮರ್ನ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ" ಕ್ಯುನೈಫಾರ್ಮ್ [೭] ಹಲಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ, ಕ್ರಿ.ಪೂ. 14 ನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಬೈರುತ್ ಗೆ ಮೊದಲ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆಧಾರವಿದೆ. ಬೈರುತ [೯](ಬೈರುತ್) ದ ಅಮ್ಮುನಿರ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಮಹಾರಾಜನಿಗೆ ಮೂರು ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದನು.[೧೦] ಬೈಬ್ಲೋಸ್ ನ ರಿಬ್-ಹಡ್ಡ ದಿಂದ ಇರುವ ಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬೈರುತ ಸಹ ಪರಾಮರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪ್ರಗತಿ ಹೊಂದುತ್ತಾ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹೂಳು ತುಂಬಿಕೊಂಡ ನದಿಪಾತ್ರದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನ ವಸಾಹತುಯಿತ್ತು. ಈ ನಗರವು ಬೆರೈಟುಸ್ (Βηρυτός) ಎಂದು ಪೂರ್ವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿತ್ತು (ಪಾರಂಪರಿಕ ಗ್ರೀಕ್ ಸ್ಥಳಗಳ ಹೆರುಗಳನ್ನು ನೋಡಿರಿ); ಬೈರುತ್ ನ ಅಮೇರಿಕನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಕಲೆ ಹಾಗೂ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಿಜ್ಞಾನ ಶಾಖೆಯಿಂದ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಾಚೀನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಂಚಿಕೆಗೆ 1934 ರಲ್ಲಿ ಈ ಹೆಸರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.[೧೧]
ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರಿಕತೆ/ರೋಮನ್ ಕಾಲಾವಧಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೆಲೌಸಿಡ್ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕಾಗಿ ಆಂಟಿಯೊಚುಸ್ VII ಸಿಡೆಟೆಸ್ ನ ಜೊತೆಯ ಪ್ರತಿಸ್ಫರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಡಿಯೊಡೊಟುಸ್ ಟ್ರೈಪೂನ್ ನಿಂದ, ಕ್ರಿ.ಪೂ. 140 ರಲ್ಲಿ ಈ ನಗರವು ನಾಶಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬೈರುತ್ ತಕ್ಷಣ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಮಪಡಿಸಿದ ಪುರಾತನ ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಯೋಜನೆಯಂತೆ ಪುನರ್ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಸೆಲೌಸಿಡ್ ಲಯೊಡೈಸ್ ಎಂಬುವರ ಗೌರವಕ್ಕಾಗಿ, ಪೋನೀಷಿಯಾದಲ್ಲಿ ಲಯೊಡೈಸಿಯಾ Greek: Λαοδικεια ή του Φοινίκη ಎಂದು ಅಥವಾ ಕ್ಯನಾನ್ ನಲ್ಲಿ ಲಯೊಡೈಸಿಯಾ ಎಂದು ಪುನರ್ನಾಮಕರಣಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ನಗರವು ಪುರಾತನ ನಗರದ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಹಾಗೂ 1991 ರಲ್ಲಿ ಆಂತರಿಕ ಯುದ್ಧದ ಕೊನೆಯ ನಂತರದವರೆಗೂ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಪ್ರಾಚೀನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ಉತ್ಖನನವು ನೆರವೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು; ಈಗ ಪುರಾತನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ಅನ್ವೇಷಣೆಗೆ ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಗರದ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಥಳಗಳು ತೆರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಬೈರುತ್ ನ ಆಧುನಿಕ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ, ಸೌಕ್ ಟಾವಿಲೆ, ಇಂದಿಗೂ ಪುರಾತನ ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರಿಕತೆ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ರ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದೆಯೆಂದು 1994 ರಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಉತ್ಖನನದ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸ್ಥಿರ ಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಬೆರೈಟುಸ್ ನ ಮೊದಲ ಶತಮಾನದ-ಮಧ್ಯದ ನಾಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಐಶ್ವರ್ಯ ದೇವತೆ ಟೈಚೆ ಯ ತಲೆಯ ಚಿತ್ರಣವಿದೆ; ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಗರದ ಚಿನ್ಹೆಯು ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ: ಒಂದು ಡಾಲ್ಫಿನ್ ಲಂಗರನ್ನು ಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿದೆ. 15 ನೇ ಶತಮಾನದ ವೆನಿಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಮುದ್ರಣಕಾರ ಆಲ್ದುಸ್ ಮನುಟಿಸ್ ನಿಂದ ಈ ಸಂಕೇತವು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಕ್ರಿ.ಪೂ. 64 ರಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಿಪ್ಪ ನಿಂದ ಬೈರುತ್ ಗೆಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಹಾಗೂ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಮಗಳು ಜುಲಿಯಾಳ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ನಗರವು ಪುನರ್ನಾಮಕರಣಗೊಂಡಿತು; ಅದರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಕಲೋನಿಯಾ ಜೂಲಿಯಾ ಅಗುಸ್ಟಾ ಫೆಲಿಕ್ಸ್ ಬೆರೈಟುಸ್ ಎಂದಾಯಿತು.[೧೨][೧೩][೧೪] ನಗರದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರ ಎರಡು ರೋಮನ್ ದೊಡ್ಡ ವಸಾಹತುಗಳು ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು: ಐದನೆಯ ಮೆಸಿಡೊನಿಯ ಮತ್ತು ಮೂರನೆಯ ಗಾಲ್ಲಿಕ್. ನಗರವು ಬೇಗನೆ ರೋಮನೀಕರಣಗೊಂಡಿತು. ದೊಡ್ಡ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಹಾಗೂ ಸ್ಮಾರಕಗಳು ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಬೆರೈಟುಸ್ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿತು.[೧೨]
ರೋಮನ್ನರ ಕೆಳಗೆ ಹೆರೋಡ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ನ ರಾಜವಂಶದಿಂದ ಸಮೃದ್ಧಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಹಾಗೂ ಕ್ರಿ.ಪೂ. 14 ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಲೋನಿಯಾ ಆಗಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಕಾಲೋನಿಯಾ ಜೂಲಿಯಾ ಆಗುಸ್ಟಾ ಫೆಲಿಕ್ಸ್ ಬೆರೈಟುಸ್ ಎಂದಾಯಿತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬೈರುತ್ ನ ಕಾನೂನು ಶಾಲೆಯು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿತ್ತು.[೧೫] ಫೋನೀಷಿಯಾದ ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳಾದ ಪಪಿನಿಯನ್ ಮತ್ತು ಉಲ್ಪಿಯನ್, ರೋಮ್ ನ ಇಬ್ಬರು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರ ಪಂಡಿತರು, ಸೆವೆರನ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿಗಳ ಕೆಳಗೆ ಕಾನೂನು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಬೋಧಿಸಿದರು. 6 ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸಮಗ್ರ ರೋಮನ್ ಶಾಸನ ಸಂಹಿತೆಗಳನ್ನು ಜುಸ್ಟಿನಿಯನ್ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದಾಗ, ಈ ಇಬ್ಬರು ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರ ಪಂಡಿತರಿಂದ ಕಾನೂನಿನ ಸಮೂಹದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಭಾಗವು ಸಂಶೋಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಜುಸ್ಟಿನಿಯನ್ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಮೂರು ಅಧಿಕಾರ ಪಡೆದ ಕಾನೂನು ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದು ಈ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಮಾನ್ಯತೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು(533). ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವಿಧ್ವಂಸಕ ಭೂಕಂಪದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ(551),[೭][೧೨][೧೬] ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸಿಡೋನ್ ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು.[೧೭] ಬೆರೈಟುಸ್ ಒಂದರಲ್ಲೇ ಸುಮಾರು 30,000 ಜನ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಹಾಗೂ ಫೋನೀಷಿಯಾದ ಕರಾವಳಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ, ಒಟ್ಟು ಸಾವು ನೋವುಗಳು 250,000 ಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿತ್ತು.[೧೩]
ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]635 ರಲ್ಲಿ ಬೈರುತ್ ಅರಬ್ಬರ ಕೈ ಸೇರಿತು.[೧೩][೧೮] ಪೌರಾತ್ಯ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ವ್ಯಾಪಾರದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ, ಬೈರುತ್ ಮಧ್ಯಯುಗದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕ ದಿಂದ ಹಿಂದೂಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. 1110 ರಿಂದ 1291 ರ ವರೆಗೆ ಅದು ಕಿಂಗ್ಡಮ್ ಆಫ್ ಜೆರೋಸಲೆಮ್ ಗಳ ಕ್ರುಸೇಡರ್ ಗಳ ವಶದಲ್ಲಿತ್ತು. ಬೈರುತ್ ನ ಹಳೆಯ ಪ್ರಭು, ಜಾನ್ ಆಫ್ ಇಬೆಲಿನ್ (1179–1236) ಸಲಾದಿನ್ ಜೊತೆಯ ಯುದ್ಧಗಳ ನಂತರ ನಗರವನ್ನು ಪುನರ್ರಚಿಸಿದನು, ಹಾಗೂ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಇಬೆಲಿನ್ ಕುಟುಂಬದ ಅರಮನೆಯನ್ನು ಸಹ ಕಟ್ಟಿಸಿದನು.[೧೮]
ಒಟ್ಟೋಮಾನ್ ಆಳ್ವಿಕೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಒಟ್ಟೋಮಾನ್ ರ ಅವಧಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಬೈರುತ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಡ್ರುಜ್ ಅರಬ್ ರಾಜರಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅವರಲ್ಲೊಬ್ಬನಾದ, ಫಕ್ರ್ ಎಡ್-ದಿನ್ ಮಾನ್ II, 17 ನೆಯ ಶತಮಾನಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆಯೇ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬಲಪಡಿಸಿದನು,[೧೯] ಆದರೆ 1763 ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಒಟ್ಟೋಮಾನ್ ರು ಪುನಃ ತಮ್ಮ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು.[೧೯] ಡಮಾಸ್ಕಸ್ ನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಬೈರುತ್ ಸಿರಿಯಾದ ಕಡಲ ವ್ಯಾಪಾರ ಕಾಲದಲ್ಲಿನ ಮೇಲೆ ಅಕ್ಕಾ ರ ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮುರಿಯಿತು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ವರೆಗೆ ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಉಪಾಯವಾಗಿ ಸ್ಥಾನಭ್ರಷ್ಟವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. ಜೆಜ್ಜರ್ ಮತ್ತು ಅಬ್ದುಲ್ಲಾಹ್ ಪಾಶಾರ ಕೈಕೆಳಗೆ ಅಕ್ಕಾದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟೋಮಾನ್ ರ ಮುಂದಾಳುತನದ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಗೆದ್ದಂತಹ ಯುಗಾರಂಭದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬೈರುತ್ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಪಟ್ಟಣವಾಗಿ ಅವನತಿ ಹೊಂದಿತ್ತು (ಸುಮಾರು 10,000 ಜನಸಂಖ್ಯೆ) ಹಾಗೂ ಒಟ್ಟೋಮಾನ್ ರು, ಸ್ಥಳೀಯ ಡ್ರುಜರು ಮತ್ತು ಮಾಮ್ಲುಕರ ಮಧ್ಯೆ ಹೋರಾಟದ ಒಂದು ವಸ್ತುವಾಯಿತು. 1832 ರಲ್ಲಿ, ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಪಾಶಾ ಅಕ್ಕಾವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ, ಬೈರುತ್ ತನ್ನ ಪುನರ್ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.[೨೦]
ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದ ವೇಳೆಗೆ ಬೈರುತ್ ಯುರೋಪಿನ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಜೊತೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಲ್ಲಿತ್ತು. ಲೆಬನಿಯನ್ನರ ಸಿಲ್ಕ್ ಮತ್ತು ಇತರೆ ರಫ್ತಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ ಅಭಿರುಚಿಗಳು ಈ ನಗರವನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರು ಹಾಗೂ ವಾಣಿಜ್ಯದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿತು. ಇಷ್ಟರಲ್ಲಿ, ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟೋಮನ್ ರ ಶಕ್ತಿಯು ಅವನತಿಯತ್ತ ಸಾಗಿತು. ಪಂಥದ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಘರ್ಷಣೆಗಳು, ಅಧಿಕಾರದ ಶೂನ್ಯಸ್ಥಳಗಳು, ಹಾಗೂ ವಲಯದ ರಾಜಕೀಯ ಭೌತಿಕ ಅಥವಾ ನೈತಿಕ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದ 1860 ರ ಲೆಬನಾನ್ ನ ದಂಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಮೌಂಟ್ ಲೆಬನಾನ್ ಹಾಗೂ ಡಮಾಸ್ಕಸ್ ನಲ್ಲಿ ಹೋರಾಟದ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಓಡಿ ಬಂದ ಮರೊನೈಟ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರಿಗೆ ಬೈರುತ್ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳವಾಯಿತು.[೨೧] ವಿಶಾಲ ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಭವಿಷ್ಯದ ಜನಾಂಗೀಯದ ಘರ್ಷಣೆಗಳಿಗೆ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತುತ್ತಾ, ಇದು ಸ್ವತಃ ಬೈರುತ್ ನ ಜನಾಂಗೀಯ ರಚನೆಯನ್ನೇ ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬೈರುತ್ ಈ ಮಧ್ಯೆ ಏಳಿಗೆ ಹೊಂದಲು ಶಕ್ತವಾಯಿತು. ಇದು ಪುನಃ ಯುರೋಪಿನ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ ಒಂದು ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಪಾರ, ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಅಭ್ಯುದಯವು ತಮ್ಮಲ್ಲಿನ ಆಂತರಿಕ ದೃಢತೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ನಗರದ ನಾಗರಿಕರಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ತಿಳುವಳಿಕೆಯು ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು.[೨೨]
1888 ರಲ್ಲಿ, ಸಂಜಕ್ ನ ಲಟಾಕಿಯ, ಟ್ರಿಪೊಲಿ, ಬೈರುತ್, ಅಕ್ಕ ಮತ್ತು ಬೆಕ್ಕ ಸೇರಿದಂತೆ, ಬೈರುತ್ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿ [೨೩] ಒಂದು ವಿಲಾಯತ್ ನ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೨೪] ಈ ವೇಳೆಗೆ, ಬೈರುತ್ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವಭಂಧುತ್ವದ ನಗರವಾಗಿ ಬೆಳೆದು, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಜೊತೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಬೈರುತ್ ನ ಅಮೇರಿಕನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಂತಹ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಧರ್ಮಪ್ರಚಾರದ ಒಂದು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಬೈರುತ್ ಬೆಳೆಯಿತು. ಒಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ನೀರು ಮತ್ತು ಫ್ರೆಂಚ್ ಒಂದರಿಂದ ಗ್ಯಾಸ್ ಒದಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟು, ಯುರೋಪಿಗೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಿಲ್ಕ್ ರಫ್ತುಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಹಣಕಾಸಿನ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವಬೀರಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಫ್ರೆಂಚ್ ಯಂತ್ರಶಿಲ್ಪಿಗಳು ಒಂದು ಆಧುನಿಕ ಬಂದರನ್ನು (1894) ಮತ್ತು ಲೆಬನಾನ್ ಮುಖಾಂತರ ಡಮಾಸ್ಕಸ್ ಗೆ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದೆ ಅಲೆಪ್ಪೊ ಗೆ (1907) ಒಂದು ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ನಂತರ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಹಡಗುಗಳಿಂದ ಮಾರ್ಸೆಲ್ಲೆ ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಪಾರವು ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಯುರೋಪಿನ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕಿಂತ ಫ್ರೆಂಚ್ ಪ್ರಭಾವವು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. 1911 ರಲ್ಲಿ, ಮುಸ್ಲಿಮರು, 36,000; ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರು, 77,000; ಜ್ಯೂಗಳು, 2500; ಡ್ರುಜರು, 400; ವಿದೇಶೀಯರು, 4100 ಎಂದು ಎನಸೈಕ್ಲೊಪೀಡಿಯಾ ಬ್ರಿಟಾನಿಕಾ ದಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಮಿಶ್ರಣವು ವರದಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು.
ಆಧುನಿಕ ಯುಗ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಒಟ್ಟೊಮಾನ್ ರ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಪತನದ ನಂತರ ಬೈರುತ್ ಉಳಿದ ಲೆಬನಾನಿನ ಸಹಿತ ಫ್ರೆಂಚ್ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. 1943 ರಲ್ಲಿ ಲೆಬನಾನ್ ಸ್ವತಂತ್ರವನ್ನು ಗಳಿಸಿದ ಮೇಲೆ, ಬೈರುತ್ ಅದರ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರವಾಯಿತು. ಅದು ತಕ್ಷಣ ಅರಬ್ ಪ್ರಪಂಚದ ಒಂದು ಬೌದ್ಧಿಕ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು ಹಾಗೂ ವೇಗವಾಗಿ ಅರಬ್ ವಿಶ್ವದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗದ ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವಾಸಿ ಸ್ಥಳವಾಯಿತು. 1975 ರಲ್ಲಿ ಲೆಬನಿಯನ್ನರ ಆಂತೆರಿಕ ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧವು ದೇಶದೆಲ್ಲಡೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ಈ ಸಂಬಂಧಿತ ಅಭ್ಯುದಯದ ಯುಗವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು.[೨೫][೨೬] ಯುದ್ಧದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬೈರುತ್ ಒಂದು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವದ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರ ನಡುವೆ ವಿಭಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಡಿತ್ತು.[೨೭] ಈ ಹಿಂದೆ ನಗರದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದ ಬೈರುತ್ ನ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರದೇಶವು "ಗ್ರೀನ್ ಲೈನ್" ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿ ನಿರ್ವಾಸಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಯಿತು. ಅನೇಕ ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳು ಇತರೆ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಓಡಿ ಹೋದರು. ಇತರೆ ಸಾವಿರಾರು ಜನಗಳು ಯುದ್ಧದುದ್ದಕ್ಕೂ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು, ಹಾಗೂ ನಗರದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗ ಧ್ವಂಸವಾಯಿತು. ಒಂದು ಗೊತ್ತಾದ ವಿನಾಶಕಾರಕ ಅವಧಿಯು 1982 ರ ಇಸ್ರೇಲಿಯರ ಮುತ್ತಿಗೆ, ಆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬೈರುತ್ ನ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶವು ಇಸ್ರೇಲಿ ಸೈನ್ಯದವರಿಂದ ಆಕ್ರಮಣಕ್ಕೊಳಗಾಯಿತು. 1983 ರಲ್ಲಿ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಮತ್ತು ಯು.ಎಸ್. ಸೇನಾಪಾಳ್ಯಗಳು ಬಾಂಬ್ ನಿಂದ ಸ್ಫೋಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.[೨೮][೨೯][೩೦]
1990 ರ ಯುದ್ಧದ ಕೊನೆಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಲೆಬನಾನ್ ಪ್ರಜೆಗಳು ಬೈರುತ್ ಅನ್ನು ಪುನರ್ರಚನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಹಾಗೂ ಅದೂ ಅಲ್ಲದೆ 2006 ರ ಇಸ್ರೇಲ್-ಲೆಬನಾನ್ ಘರ್ಷಣೆ ಪ್ರಾರಂಭದ ವೇಳೆಗೆ ನಗರವು ವಾಣಿಜ್ಯ, ಫ್ಯಾಷನ್, ಮತ್ತು ಸಮೂಹ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಒಂದು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿಯೂ ಅಲ್ಲದೆ, ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸದ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಾಗೂ ಬೌದ್ಧಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಪುನರ್ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು. 1994 ರಲ್ಲಿ ರಫಿಕ್ ಹರಿರಿ ಯವರಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಂಪನಿ, ಸೋಲಿಡೇರ್ ನಿಂದ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬೈರುತ್ ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾಗಗಳ ಪುನನಿರ್ಮಾಣವು ನೆಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಡುಪು ವಿನ್ಯಾಸಕಾರ ಎಲಿ ಸಾಬ್, ಆಭರಣ ವಿನ್ಯಾಸಕಾರ ರಾಬರ್ಟ್ ಮೊವಾಡ್ ಅಂತಹವರು ನಿವಾಸಿಗಳಾಗಿದ್ದು ಹಾಗೂ OTV, ಅಲ್ ಮನಾರ್ ಟಿವಿ, LBC, ಫ್ಯೂಚರ್ ಟಿವಿ, ನ್ಯೂ ಟಿವಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಉಪಗ್ರಹ ದೂರದರ್ಶನ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಬೈರುತ್ ಒಂದು ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಏಷಿಯಾ ಕ್ಲಬ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ಷಿಪ್ ಮತ್ತು ಏಷಿಯನ್ ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ಕಪ್ ಗಳನ್ನು ಈ ನಗರವು ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಬೈರುತ್ ಎಂಟು ಬಾರಿ, 1960–1964, 1999, 2001–2002 ರಲ್ಲಿ, ಮಿಸ್ ಯುರೋಪ್ ನ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಆಯೋಜಿಸಿತು.
ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಬೇ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ 2005 ರಲ್ಲಿ ಲೆಬನಿಯನ್ನರ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ರಫಿಕ್ ಹರಿರಿ ಯವರ ಕೊಲೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣ ದೇಶವನ್ನೇ ಅಲುಗಾಡಿಸಿತು.[೩೧][೩೨] ಸರಿಸುಮಾರು ಹರಿರಿ ಯವರ ಮರಣದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ನಂತರ, ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಒಂದು ವಿರೋಧಿ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್ ಜನ ಸೇರಿದ್ದರು.[೩೩][೩೪] ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಲೆಬನಾನಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ "ಸೇಡಾರ್ ಕ್ರಾಂತಿ" ಯು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ಮೇಳವಾಗಿತ್ತು.[೩೫] ಕೊನೆಯ ಸಿರಿಯಾ ಸೈನ್ಯಗಳು 26 ನೆಯ ಏಪ್ರಿಲ್ 2005 ರಂದು ಹಿಂದೆಗೆದುಕೊಂಡವು.[೩೬] ಆ ಎರಡೂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು 15 ನೆಯ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008 ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ರಾಯಭಾರ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಂಡವು.[೩೭] ಆದರೂ 2006 ರ ಲೆಬನಾನ್ ಯುದ್ಧದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಹಾಜಿಬೊಲ್ಲಾವನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮಾಡಿದ ಇಸ್ರೇಲಿ ಗುಂಡಿನ ಸುರಿಮಳೆಗೆ, ಬೈರುತ್ ನ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳು ನಾಶಕ್ಕೊಳಗಾಯಿತು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಾಜಿಬೊಲ್ಲಾರ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಬಡ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಿಯಾತೆ ಗಳಿರುವ ದಕ್ಷಿಣ ಬೈರುತ್ ಗೆ ಹಾನಿಯಾಯಿತು. ಮೇ 2008 ರಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರವು ರಾಜಧಾನಿಯಲ್ಲಿಗೆ ಪುನರ್ವಸತಿಗೊಂಡ ಸರ್ಕಾರದ ಹಿಂಬಾಲಕರು ಮತ್ತು ವಿರೋಧಿ ಬಣದ ಶಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಹಾಜಿಬೊಲ್ಲಾರ ಸಂಪರ್ಕಗಳ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಕೆಲವೇ ಕಾಲ ತೆಗೆದುಹಾಕಿ ಅದನ್ನು ಲೆಬನಾನಿನ ಸೈನ್ಯದ ವಶಕ್ಕೆ ಕೊಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ ನಂತರ (ಅದನ್ನು ಮುಂದೆ ರದ್ದು ಪಡಿಸಲಾಯಿತು), ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಭೀಕರ ಘರ್ಷಣೆಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು.
ಈ ಘಟನೆಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಆ ದೇಶದ ರಾಜಕುಮಾರನ ಆಹ್ವಾನದ ನಂತರ ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂವಾದ ಸಮ್ಮೇಳನಕ್ಕಾಗಿ ಕತಾರ್ ನ ರಾಜಧಾನಿ ದೋಹಾ ಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲಾ ಹೊಡೆದಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಪಕ್ಷಗಳವರೂ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಆ ಸಭೆಯ ಮುಕ್ತಾಯದಲ್ಲಿ, ಅನೇಕ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಬರಲಾಯಿತು, ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಬ್ಬ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು ನೇಮಕಾತಿ ಮಾಡುವ ಬಗ್ಗೆ, ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ವಿರೋಧಿಗಳೂ ಸೇರಿಕೊಂಡಂತೆ ಒಂದು ಹೊಸ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಸ್ಥಾಪನೆಯಂತಹ ಅನೇಕ ತೀರ್ಮಾನಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟವು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ದೋಹಾ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾದಂತೆ, ರಾಜಧಾನಿಯಲ್ಲಿ ವಿರೋಧಿಗಳ ಶಿಬಿರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು.
ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ಸುಮಾರು ಲೆಬನಾನ್-ಇಸ್ರೇಲ್ ಗಡಿಯ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ, ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದೊಳಕ್ಕೆ [೩೮] ಪಶ್ಚಿಮಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಾ 94 km (58 mi)ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ.[೩೯] ಈ ನಗರವು ಲೆಬನಾನ್ ಪರ್ವತಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ; ಅದು ತ್ರಿಕೋನಾಕಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಎರಡು ಬೆಟ್ಟಗಳಾದ ಅಲ್-ಅಶ್ರಫಿಯಾ ಮತ್ತು ಅಲ್-ಮುಸೈತಿಬಾಹ್ ಮೇಲ್ಭಾಗದ ನಡುವೆ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.; ಬೈರುತ್ ನ ಗವರ್ನರ್ ರವರ ಆಫೀಸಿನ ಕ್ಷೇತ್ರವು 18 square kilometres (6.9 sq mi) ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿದೆ, ಮತ್ತು ನಗರದ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಕ್ಷೇತ್ರವು 67 square kilometres (26 sq mi) ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿದೆ.[೩೮] ಬೈರುತ್ ನ ಕರಾವಳಿ ಸುಮಾರು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯಾಗಿದೆ; ಕಲ್ಲಿನ ಸಮುದ್ರ ತೀರಗಳು, ಮರಳಿನ ದಡಗಳು ಹಾಗೂ ಸಮುದ್ರದ ಕಡಿದಾದ ಬಂಡೆಗಳು ಒಂದರ ಪಕ್ಕ ಮತ್ತೊಂದಿವೆ.
ಹವಾಗುಣ/ವಾತಾವರಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಉಷ್ಣದ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಮಳೆಯಿಲ್ಲದ ಬೇಸಿಗೆ, ಹಿತಕರವಾದ ಚಳಿಗಾಲ ಹಾಗೂ ವಸಂತ ಕಾಲ, ತಂಪಾದ ಮಳೆಯ ಚಳಿಗಾಲದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಹವಾಗುಣವನ್ನು ಬೈರುತ್ ಹೊಂದಿದೆ. 29 °C (84 °F) ರ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಸರಾಸರಿ ಹೆಚ್ಚು ಉಷ್ಣಾಂಶದ ಸಹಿತ ಆಗಸ್ಟ್ ವರ್ಷದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉಷ್ಣತೆ ಹೊಂದಿರುವ ತಿಂಗಳು, ಹಾಗೂ 10 °C (50 °F) ರ ತಿಂಗಳ ಸರಾಸರಿ ಕಡಿಮೆ ಉಷ್ಣಾಂಶದ ಸಹಿತ ಜನವರಿ ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರುವರಿ ವರ್ಷದ ಅತ್ಯಂತ ತಂಪಾದ ತಿಂಗಳುಗಳು. ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಮತ್ತು ಸಾಯಂಕಾಲ ಪ್ರಬಲವಾದ ಗಾಳಿಯ ದಿಕ್ಕು ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ, ಅಂದರೆ ದಡದ ಮೇಲಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಕಡೆಗೆ ಅಥವಾ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಭೂಮಿಯತ್ತ ಬೀಸುತ್ತದೆ; ರಾತ್ರಿಯ ವೇಳೆ ಗಾಳಿಯು ಬೀಸುವ ದಿಕ್ಕು ವಿರುದ್ಧವಾಗುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ಆಗ ಭೂಮಿಯಿಂದ ದಡದ ಕಡೆಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲೆ ಬೀಸುತ್ತದೆ.
ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಚಳಿಗಾಲ, ಶರತ್ಕಾಲ ಹಾಗೂ ವಸಂತ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬೀಲುವ ಎಲ್ಲಾ ಮಳೆಯಿಂದ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯು 860 ಮಿಲಿಮೀಟರ್ ಗಳಾಗಿರುತ್ತದೆ (34.1 ಅಂಗುಲಗಳು). ಶರತ್ಕಾಲ ಮತ್ತು ವಸಂತ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬರುವ ರಭಸವಾದ ಜಡಿ ಮಳೆಯು ನಿಯಮಿತ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಸುರಿಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಮನಾಗಿ ಹರಡಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಬಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯನ್ನು (ಏನಾದರೂ ಇದ್ದಲ್ಲಿ) ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಮಂಜುಬಹಳ ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಾಶಿಯಾಗದೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಬಹಳವಾಗಿ ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ಆಲಿಕಲ್ಲು ಹಾಗೂ ಹಿಮ ಮಳೆಯು ಬರಬಹುದು. 1920, 1942 ಮತ್ತು 1950 ರಲ್ಲಿ ಬಂದಂತಹ ಮೂರು ದೊಡ್ಡ ಮಂಜಿನ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳು ಅಪವಾದಗಳಾಗಿವೆ.
Beirutದ ಹವಾಮಾನ ದತ್ತಾಂಶ | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ತಿಂಗಳು | ಜ | ಫೆ | ಮಾ | ಏ | ಮೇ | ಜೂ | ಜು | ಆ | ಸೆ | ಆಕ್ಟೋ | ನ | ಡಿ | ವರ್ಷ |
ಅಧಿಕ ಸರಾಸರಿ °C (°F) | 17 (63) |
17 (63) |
19 (66) |
22 (72) |
26 (78) |
28 (82) |
29 (85) |
31 (87) |
29 (85) |
27 (81) |
23 (74) |
19 (67) |
24.1 (75.3) |
ಕಡಮೆ ಸರಾಸರಿ °C (°F) | 11 (52) |
11 (51) |
12 (54) |
15 (59) |
18 (65) |
22 (71) |
24 (75) |
24 (76) |
23 (74) |
21 (69) |
16 (61) |
13 (55) |
17.5 (63.5) |
Average precipitation mm (inches) | 190.9 (7.516) |
133.4 (5.252) |
110.8 (4.362) |
46.3 (1.823) |
15.0 (0.591) |
1.5 (0.059) |
0.3 (0.012) |
0.4 (0.016) |
2.3 (0.091) |
60.2 (2.37) |
100.6 (3.961) |
163.8 (6.449) |
825.5 (32.5) |
Average rainy days | 13 | 11 | 7 | 4 | 2 | 0 | 0 | 0 | 1 | 4 | 8 | 13 | 63 |
Source #1: [೨] | |||||||||||||
Source #2: World Meteorological Organisation (UN) [೪೦] |
ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಕ್ಟರ್ ಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]This article is in a list format that may be better presented using prose. (April 2009) |
ಬೈರುತ್ ಅನ್ನು 12 ಮಾನ್ಯಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಮುನಿಸಿಪಾಲಿಟಿಗಳ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ಸ್ (ಕ್ವಾರ್ಟಿಯರ್ಸ್ ) ಗಳಾಗಿ ವಿಭಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ:[೪೧]
- ಅಚ್ರಫಿಯಹ್*
- ಐನ್ ಎಲ್-ಮ್ರಿಸ್ಸೆ
- ಬಚೌಂರ
- ಮಜ್ರಾ
- ಮೆದವಾರ್*
- ಮಿನೆಟ್ ಎಲ್ ಹೌಸನ್
- ಮೌಸ್ಸಾಇತ್ಬೆಹ್*
- ಪೋರ್ಟ್ ಬೈರುತ್
- ರಾಸ್ ಬೈರುತ್*
- ರ್ಮೆಯಿಲ್*
- ಸೈಫಿ*
- ಜೌಕಾಕ್ ಎಲ್-ಬ್ಲಾತ್*
ಈ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಗಳನ್ನು ಸೆಕ್ಟರ್ ಗಳಾಗಿ (ಸೆಕ್ಟೆರುಸ್ ) ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೪೨]
ಲೆಬನಾನಿನಲ್ಲಿರುವ ಹನ್ನೆರಡರಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಧಿಕೃತ ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೀನೀಯರ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಶಿಬಿರಗಳು ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ: ಬುರ್ಜ್ ಎಲ್-ಬರಾಜ್ನೆಹ್, ಶಟಿಲಾ ಮತ್ತು ಮಾರ್ ಎಲಿಯಾಸ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಶಿಬಿರಗಳು, ಎಲ್ಲವೂ ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿಯೇ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ.[೪೩] ಹದಿನೈದು ದಾಖಲಾಗದ ಅಥವಾ ಅಧಿಕೃತವಲ್ಲದ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ, ಶಟಿಲಾ ಗೆ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ, ಸಬ್ರ ಸಹ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿಯೇ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ.[೪೪]
ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಂಕಿ-ಅಂಶದ ವಿವರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ವಿಶಾಲ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ, ಅತಿ ಕಡಿಮೆ 938,940 ಜನಗಳಿಂದ,[೪೫] 1,303,129 ಜನಗಳವರೆಗೆ [೪೬] ಹಾಗೂ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು 2,012,000 ವರೆಗೂ ಇದೆ.[೪೭] ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ದೊರಯದೇ ಇರುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ, 1932 ರಿಂದ ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿ ಜನ ಗಣತಿ ನಡೆಯೆದೆ ನಿಖರ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕೊರತೆಯು ವಾಸ್ತವಾಂಶದ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.[೪೮]
ಬೈರುತ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರ ಗಮನಾರ್ಹ ಹಾಜರಿಯ ಸಹಿತ ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದ [೪೯] ಎಲ್ಲಾ ಹಾಗೂ ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಿವಿಧ ಧರ್ಮಗಳುಳ್ಳ ನಗರವಾಗಿದೆ. ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ವಿವಿಧ ಧರ್ಮಗಳ ಸಮೂಹಗಳಿವೆ (ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಮ್, ಶಿಯಾತೆ ಮುಸ್ಲಿಮ್, ಡ್ರುಜ್, ಮಾರೊನೈಟ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್, ಗ್ರೀಕ್ ಆರ್ಥೋಡಾಕ್ಸ್, ಗ್ರೀಕ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್ ಅಪೋಸ್ಟೋಲಿಕ್, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್, ಮತ್ತು ಪ್ರೋಟೆಸ್ಟೆಂಟ್ ಗಳು). ವಿವಾಹ, ವಿವಾಹ ವಿಚ್ಛೇದನ ಹಾಗೂ ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಬಾಧ್ಯತೆಗಳಂತಹ ಕೌಟುಂಬಿಕ ವಿಷಯಗಳು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರಗಳಿಂದ ಇಂದಿಗೂ ಕೈಗೊಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ನಾಗರಿಕ ವಿವಾಹಕ್ಕೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಕರೆಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ಸರ್ವಾನು ಮತದಿಂದ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಆದರೆ ಬೇರೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ನಾಗರಿಕ ವಿವಾಹಗಳು ಲೆಬನಾನಿನ ಪ್ರಜಾ ನಾಗರಿಕ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ಮಾನ್ಯೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯ ಕಾಲದ ವರೆಗೂ ಜೋಕಾಕ್ ಎಲ್-ಬ್ಲಾಟ್ ನ ಬಾಬ್ ಇದ್ರಿಸ್ ಸೆಕ್ಟಾರ್ ನಲ್ಲಿ ನೆರೆಹೊರೆಯಲ್ಲಿ ವಾಡಿ ಅಬು ಜಮೈಲ್ ನಲ್ಲಿನ ಜ್ಯೂ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸಹ ಬೈರುತ್ ಆಶ್ರಯ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು.
ಆಂತರಿಕ ಯುದ್ಧದ ಮೊದಲು ಬೈರುತ್ ನ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವು ನ್ಯಾಯವಾಗಿ ಅನೇಕ ಧರ್ಮೀಯರು ಜೊತೆಗೂಡಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಅವರು ಕಾದಾಟದ ನಂತರ ಎಲ್ಲರೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವೇ ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತರ ಸಹಿತ, ಬಹಳವಾಗಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಈ ಪೂರ್ವದ ಬೈರುತ್. ಈ ಮಧ್ಯೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಶಿಯಾತೆ, ಡ್ರುಜ್ ರು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರ ಸಣ್ಣ ಸಮಾಜವುಳ್ಳ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಬಹು ಸಂಖ್ಯಾತರಿಂದ ವಿಭಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಆಂತರಿಕ ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ನಂತರ, ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಪಂಗಡವೂ ಅರ್ಧದಂತೆ ಸುನ್ನಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತ್ತು ಕ್ರಶ್ಚಿಯನ್ನರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಕಾಣಲಾರಂಭಿಸಿವೆ. ಬೈರುತ್ ನ ದಕ್ಷಿಣದ ಉಪನಗರಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಶಿಯಾತೆ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಬೈರುತ್ ನ ಪೂರ್ವದ ಉಪನಗರಗಳು ಬಹಳವಾಗಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. 19 ನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದಲೂ ಉತ್ತರದ ಬೈರುತ್ ಬಹಳಷ್ಟು ಲೆಬನಿಯನ್ನರ ಪ್ರೋಟೆಸ್ಟೆಂಟ್ ಜನಾಂಗದವರನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನೇ ಮುಂದುವರಿಸಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕತೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]This section requires expansion. (March 2010) |
ಮಿಡ್ಲ್ ಈಸ್ಟ್ ಏರ್ ಲೈನ್ಸ್ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮುಖ್ಯ ಕಚೇರಿ ಹೊಂದಿದೆ.[೫೦] ದಿ ಬಾಂಕ್ವೆ ಡು ಲಿಬಾನ್ (ದಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಲೆಬನಾನ್) ನ ಕೇಂದ್ರಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿದೆ.[೫೧]
ಸರ್ಕಾರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ರಾಜಧಾನಿ ಬೈರುತ್ ಲೆಬನಾನ್ ನ ಸಂಸತ್ತು [೫೨] ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಪೀಠವಾಗಿದೆ [೫೩] ಹಾಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಾದ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಮಂತ್ರಿ ಮಂಡಲಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳು, ರಾಯಭಾರಿ ನಿಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ರಾಯಭಾರಿ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೫೪] ಬೈರುತ್ ಆರು ಮೊಹಫಜತ್ (ರಾಜ್ಯದ ಸರ್ಕಾರಗಳು, ಮೊಹಫಜಾಹ್ ಏಕವಚನದಲ್ಲಿ) ಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ, ಬೇರೆಯವುಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಕ್ವಾ, ನಾರ್ಥ ಲೆಬನೋನ್, ಸೌಥ್ ಲೆಬನೋನ್, ಮೌಂಟ್ ಲೆಬನೋನ್ ಮತ್ತು ನಬಾಟಿಯೆ ಗಳಿವೆ.[೫೫]
ಹೆಸರು | ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು | ಅಧಿಕಾರ ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಿದ್ದು | |
---|---|---|---|
1 | ಕಮೆಲ್ ಅಬ್ಬಾಸ್ ಹಮೀಹ್ | 1936 | 1941 |
2 | ನಿಕೊಲಾಸ್ ರಿಜ್ಕ್ | 1946 | 1952 |
3 | ಜಾರ್ಜ್ ಆಸ್ಸಿ | 1952 | 1956 |
4. | ಬಚೌರ್ ಹಡ್ಡಾದ್ | 1956 | 1958 |
5 | ಫಿಲಿಪ್ ಬೌಲೊಸ್ | 1959 | 1960 |
6 | ಎಮಿಲೆ ಯಾನ್ನಿ | 1960 | 1967 |
7 | ಚಫಿಕ್ ಅಬೌ ಹೈದರ್ | 1967 | 1977 |
8 | ಮಿತ್ರಿ ಎಲ್ ನಮ್ಮರ್ | 1977 | 1987 |
9 | ಜಾರ್ಜ್ ಸ್ಮಹ | 1987 | 1991 |
10 | ನಯೆಫ್ ಅಲ್ ಮಾಲೂಫ್ | 1992 | 1995 |
11 | ನಿಕೋಲಾಸ್ ಸಬ | 1995 | 1999 |
12 | ಯಾಕೌಬ್ ಸರ್ರಾಫ್ | 1999 | 2005 |
ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ನಗರವು ಅನೇಕ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಬೀಡಾಗಿದೆ. ನಗರದ ಕೇಂದ್ರ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಏಷಿಯಾಕ್ಕೆ ಆರ್ಥಿಕ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಿತಿಯ (ESCWA) ಕೇದ್ರ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನವಿದೆ [೫೭][೫೮] ಹಾಗೂ ಅರಬ್ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘ (ILO)[೫೯] ಹಾಗೂ ಯುನೆಸ್ಕೊ (ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ)[೬೦] ಗಳೆರಡೂ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಅರಬ್ ಏರ್ ಕ್ಯಾರಿಯರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆ (AACO) ದ ಕೇದ್ರ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಳವೂ ಸಹ ಇದೆ.[೬೧]
ಶಿಕ್ಷಣ/ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಲೆಬನಾನ್ ನ ಎಲ್ಲ ಕಡೆಯೂ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕಾಲೇಜುಗಳು, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಿಂದ ಒದಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ಈ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ, ರಾಜಧಾನಿಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಲೆಬನಿಯನ್ನರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಒಂದೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.[೬೨] ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಎಲ್ಲ ಕಡೆಯೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕಾಲೇಜುಗಳು, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಹೊಣೆಯು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೬೨]
ಅಮೇರಿಕನ್ ಕಮ್ಯನಿಟಿ ಸ್ಕೂಲ್, ದಿ ಕಾಲೇಜ್ ನೊಟ್ರೆ-ಡಮೆ ಡಿ ಜಾಂಹೌರ್, ಇಂಟರ್ನಾಷನಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಬೈರುತ್, ಕಾರ್ಮೆಲ್ ಸೈಂಟ್-ಜೋಸೆಫ್, ಕಾಲೇಜ್ ಲೌಸೆ ವೆಗ್ಮಾನ್, ರವ್ಡಾಹ್ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್, ದಿ ಸೈಂಟ್ ಮೇರಿಸ್ ಆರ್ಥೊಡಾಕ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್,[೬೩] ದಿ ಕಾಲೇಜ್ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಾಂಟ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ದಿ ಲೈಸೀ ಫ್ರಾನ್ಸ್-ಲಿಬನೈಸ್ ವೆರ್ಡುನ್, ದಿ ಕಾಲೇಜ್ ಡು ಸಕ್ರೆ-ಕೊಯುರ್ ಗೆಮ್ಮೈಜೆ, ದಿ ಗ್ರಾಂಡ್ ಲೈಸೀ ಫ್ರಾಂಕೊ-ಲಿಬನೈಸ್, ದಿ ಕಾಲೇಜ್ ನೊಟ್ರೆ-ಡಮೆ ಡಿ ನಜರೆಥ್, ದಿ ಅಮೇರಿಕನ್ ಇವನಗ್ಲೆಕಲ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ದಿ ಜರ್ಮನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಬೈರುತ್ ಗಳು ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು.
ಲೆಬನಿಯನ್ನರ ಬ್ಯಕೆಲೌರಿಯೇಟ್ ಮೇಲೆ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಪದ್ಧತಿಯು ಆಧರಿಸಿದೆ ಆದರೆ ಫ್ರೆಂಚ್ ಬ್ಯಕೆಲೌರಿಯೇಟ್ ಅನ್ನು ಒಂದು ತತ್ಸಮಾನ ಪದವಿಯೆಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ದಾಖಲಾಗುವ ಮೊದಲು, ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಆತನ ಆಥವಾ ಆಕೆಯ ಬ್ಯಕೆಲೌರಿಯೇಟ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪಡೆದಿರಲೇಬೇಕು. ಬ್ಯಕೆಲೌರಿಯೇಟ್ ತಂತ್ರವು ಯೋಗ್ಯತಾ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.[೬೨]
ಲೆಬನಾನಿನ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವ ಹೊರ ದೇಶದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಲೆಬನಾನಿನ ಅರ್ಹತೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಪೂರೈಸಲೇಬೇಕು. ಅವರುಗಳು ಉನ್ನತ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಪಡೆಯುವ ಮೊದಲು ಅವರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಬ್ಯಕೆಲೌರಿಯೇಟ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಪದ್ಧತಿಗಳಿಗೆ ತತ್ಸಮಾನವಾಗಿರಲೇ ಬೇಕು. ಅವರುಗಳು ಯಾವುದೇ ವಿಶೇಷ ಮೀಸಲಾತಿಗೆ ಒಳಪಡುವುದಿಲ್ಲ, ಹಾಗೂ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳ ಜೊತೆ ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ ಉಭಯ ಪಕ್ಷದ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನಗಳು ಕೊಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೬೨] ಲೆಬನಾನ್ ನ ಹೊರಗಡೆ ಪಡೆದಂತಹ ಪದವಿಗಳು ಲೆಬನಾನಿನ ಪರದೇಶದ ರಾಯಭಾರ ಕಚೇರಿ ಹಾಗೂ ಲೆಬನಾನಿನಲ್ಲಿರುವ ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಳದಿಂದ ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಡುವುದು ಅತ್ಯವಶ್ಯ. ಆನಂತರ, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಬೇಕಾಗಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳ ಸಹಿತ ಈಕ್ವಿವೇಲೆನ್ಸ್ ಕಮಿಟಿಯ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮುಂದೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾಗಿ ಹಾಜರಾಗ ಬೇಕು.[೬೪]
ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ರಾಜ್ಯದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಬೋರ್ಡ್ ಆಫ್ ರಿಜೆಂಟ್ಸ್ ಗಳಿಂದ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದಂತಹ ಲೆಬನಾನಿನ ಅಮೇರಿಕನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ರಹದಾರಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ NEASC ಯಿಂದ ಅಧಿಕಾರ ಪತ್ರ ಪಡೆದಿದೆ.[೬೫][೬೬][೬೭] ಯುರೋಪಿನ ಸಂಘದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಫ್ರೆಂಚ್ DEA ಪದವೀಧರರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ತತ್ಸಮಾನ ಪದವಿಯೂ ಅಲ್ಲದೆ ಔಷಧಿ ತಯಾರಿಕೆಯ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಅಧಿಕೃತವಾದ ಸಮಿತಿಯಿಂದ ಅಧಿಕಾರ ಪಡೆದಂತಹ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಹೊರಗಡೆ LAU ಒಂದೇ ಒಂದು ಫಾರ್ಮಡಿ ಪದವಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಸಹಿತ ಯಂತ್ರಶಿಲ್ಪದ ಶಾಲೆಗೆ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಾದ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಹಾಗೂ ABET ಪಡೆಯುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಲ್ಲಿದೆ.[೬೮][೬೯] ಬೈರುತ್ ನ ಅಮೇರಿಕನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬಲಮಂಡ್ ನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (ಆರೋಗ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಿಜ್ಞಾನ ಭಾಗಗಳ ಶಾಖೆ), ಯುನಿವರ್ಸಿಟೆ ಸೈಂಟ್-ಜೋಸೆಫ್ ಹಾಗೂ ಎಕೊಲೆ ಸುಪೆರಿಯೌರ್ ಡೆಸ್ ಅಫೇರ್ಸ್ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಇತರೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ.
ಸಾರಿಗೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ತನ್ನ ದಕ್ಷಿಣದ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಹಾಗೂ ಈಚೆಗೆ ಪುನಃ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ರಫಿಕ್ ಹರಿರಿ ಇಂಟರ್ನಾಷನಲ್ ಏರ್ ಪೋರ್ಟ್ ನಗರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ.[೭೦] ಭೂ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು ಸೇವಾ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ಅಥವಾ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿಕ್ಯಾಬ್ ನಿಂದಾಗಲೀ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಸೇವಾ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿಗಳಿಗಿಂತ ಅಗ್ಗದ ಬೆಲೆಯುಳ್ಳವು, ಆದರೂ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ಹೊರಡುವ ಮೊದಲೇ ಬೆಲೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಒಪ್ಪಂದದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ.[೭೧]
ಲೆಬನಾನಿನ ಇತರೆ ನಗರಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಮುಖ ಸಿರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ನಗರಗಳಿಗೆ ಬೈರುತ್ ನಿಂದ ನಿಯತಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಬಸ್ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲೆಬನಾನಿನ ಸಂಚಾರ ಕಂಪನಿ, ಅಥವಾ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ LCC ಯು, ಲೆಬನಾನಿನ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಗೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಅಧಿಕೃತ ಬ್ರಾಂಡ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.[೭೨] ಇದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಬಸ್ಸುಗಳು ಆಫೀಸ್ ಡೆಸ್ ಚೆಮಿನ್ಸ್ ಡಿ ಫೆರ್ ಎಟ್ ಡೆಸ್ ಟ್ರಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಎನ್ ಕೊಮುನ್ (OCFTC), ಅಥವಾ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ "ರೈಲ್ವೇ ಆಂಡ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಟ್ರಾಸ್ಪೋರ್ಟೇಶನ್ ಅಥೋರಿಟಿ ". ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಹೆಲೌ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಉತ್ತರದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳಗಳು ಹಾಗೂ ಸಿರಿಯಾಕ್ಕೆ ಬಸ್ಸುಗಳು ಹೊರಡುತ್ತವೆ.[೭೩]
ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವೂ ಅಲ್ಲದೆ, ಬೈರುತ್ ನ ಬಂದರು ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರವೇಶ ಸ್ಥಾನ. ಅಂತಿಮ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳವಾಗಿ, ಲೆಬನಾನ್ನನ್ನು ದೋಣಿಯ ಮೂಲಕ ಸೈಪ್ರಸ್ ಕಡೆಯಿಂದ ಸೇರಬಹುದು ಅಥವಾ ಡಮಾಸ್ಕಸ್ ನಿಂದ ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕವಾಗಿ ತಲುಪಬಹುದು.[೭೧]
ಸಂಸ್ಕೃತಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಗ್ರೀಕರು, ರೋಮನ್ನರು ಹಾಗೂ ಅರಬ್ಬರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ನಾಗರಿಕತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಜನಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕದ ಪ್ರಭಾವದಡಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ. ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಕಾನೂನು ಶಾಲೆಯು ರೋಮನೈಜ್ಡ್ ಬೆರೈಟುಸ್ ನ ಕೆಳಗಡೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಕಾನೂನು ಶಾಲೆಯೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವಬಂಧುತ್ವದ ಈ ಇತಿಹಾಸವು ಲೆಬನನ್ನರಿಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ಹೆಗ್ಗುರುತಾಗಿದೆ.[೭೪]
2002 ರಲ್ಲಿ ಬೈರುತ್ ಫ್ರಾಂಕೊಫೋನಿ ಮತ್ತು ಅರಬ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ಶೃಂಗ ಸಭೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತು. 2007 ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಫ್ರಾಂಕೊಫೋನ್ ಪತ್ರಕರ್ತರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವಂತಹ, ಲೆ ಪ್ರಿಕ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೋಂಡ್ರೆಸ್ ಗಾಗಿ,[೭೫][೭೬] ಒಂದು ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟಿತು. 2009 ರಲ್ಲಿ ಈ ನಗರವು ಜ್ಯುಯೆಕ್ಸ್ ಡೆ ಲ ಫ್ರಾಂಕೊಫೋನಿ ಯನ್ನು ಸಹ ಆಯೋಜಿಸಿತು.[೭೭][೭೮] ಅದರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಒಂದು ಗೌರವಾರ್ಪಣೆಯಂತೆ, ಬೈರುತ್ 2009 ರ ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಪುಸ್ತಕದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದೆ.[೭೯]
ಬೈರುತ್ ಅನ್ನು 'ಅರಬ್ ಪ್ರಪಂಚದ ಮೋಜಿನ ರಾಜಧಾನಿ'ಎಂದೂ ಸಹ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[೮೦] ಅದರ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಹಿಂಸೆಯು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಮೊದಲು ಕ್ಲಬ್ ಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವವರಲ್ಲಿ ಮೊನೋಟ್ ರಸ್ತೆಯು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.[೮೧] ಆದರೂ ಗೆಮ್ಮೈಜ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ ಮೈಖೆಲ್ ನಂತಹ ಹೊಸ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಬಾರ್ ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಕ್ಲಬ್ ಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವವರಿಗೆ ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹಿ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿವೆ.
ಮ್ಯೂಸಿಯಂಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ನ ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ಪುರಾತನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಮುಖ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾಲದಿಂದ ಮಧ್ಯ ಕಾಲೀನ ಮಾಮ್ಲುಕ್ ಕಾಲಾವಧಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಸುಮಾರು 1,3000 ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಅಲಂಕಾರಿಕ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.[೮೨] ಲೆಬನಾನ್ ಹಾಗೂ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಅಲಂಕಾರಿಕ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ವಸ್ತುಗಳ ಒಂದು ವಿಶಾಲ ವಿಸ್ತಾರವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾ, ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಅಮೇರಿಕನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪುರಾತನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಮೂರನೆಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿದೆ.[೮೩] ಒಂದು ಖಾಸಗಿ ಮಹಲಾಗಿ 19 ನೇ ಶತಮಾದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸುರ್ಸೋಕ್ ಕುಟುಂಬದವರಿಂದ ಸುರ್ಸೋಕ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ನಂತರ ಅದು ಲೆಬನಿಯನ್ನರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ದಾನ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಈಗ ಬೈರುತ್ ನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಹಾಗೂ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಲಾ ವಸ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯಕ್ಕೆ ಆಶ್ರಯವಾಗಿದೆ. ಶಾಶ್ವತ ಸಂಗ್ರಹವು ಜಪಾನೀಯರ ಕೆತ್ತನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕಲೆಯ ಕೆಲಸಗಳ ಒಂದು ಶೇಖರಣೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ವರ್ಷ ಪೂರ್ತಿ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಬೈರುತ್ ನ ಗ್ರಾಂಡ್ ಸೆರೈಲ್ ನ ಬಳಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ, ರಾಬರ್ಟ್ ಮೌವಾಡ್ ನ ಖಾಸಗಿ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಹೆನ್ರಿ ಫಾರೋನ್ ನ ಸ್ವಂತ ಪುರಾತನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.[೮೪] ಪ್ಲ್ಯಾನೆಟ್ ಡಿಸ್ಕವರಿಯು ಸಂವಹನದ ಪ್ರಯೋಗಗಳು, ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಸಾಧನೆಗಳು, ಕಾರ್ಯಾಗಾರಗಳು ಹಾಗೂ ಜಾಗೃತಿಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳ ಸಹಿತ ಮಕ್ಕಳ ವಿಜ್ಞಾನದ ಒಂದು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿದೆ.[೮೫]
ಮಾಧ್ಯಮ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದೂರದರ್ಶನ, ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆ ಹಾಗೂ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಕಾಶನದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬೈರೂತ್ ಲೆಬನಾನಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಟೆಲಿ ಲಿಬನ್, LBC, ಫ್ಯೂಚರ್ ಟಿವಿ, OTV (ಆರೆಂಜ್ ಟಿವಿ), MTV, ನ್ಯೂ ಟಿವಿ, ಅಲ್-ಮನರ್, ANB, ಮತ್ತು NBN ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ದೂರದರ್ಶನದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ. ಆನ್-ನಹರ್, ಆಸ್-ಸಫಿರ್, ಅಲ್-ಮುಸ್ತಾಕ್ವಬಲ್, ಅಲ್ ಅಖ್ಬರ್, ಅಲ್-ಬಲಾದ್, ಅದ್-ದಿಯಾರ್, ಅಲ್ ಅನ್ವರ್, ಅಲ್ ಶರಾಕ್, ಲಾ'ಓರಿಯೆಂಟ್ ಲೆ ಜೌರ್ ಮತ್ತು ದಿ ಡೈಲಿ ಸ್ಟಾರ್ ಗಳು ಮುಖ್ಯ ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆಗಳು. ಅರಬ್ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿನ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಮಾಧ್ಯಮ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬೈರುತ್ ಒಂದು ಹಾಗೂ ಮತ್ತೊಂದು ಕೇಂದ್ರ ಈಜಿಪ್ಟ್.
ಕ್ರೀಡೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಿಡೊನ್ ಮತ್ತು ಟ್ರಿಪೊಲಿ ಸೇರಿದಂತೆ, ಬೈರುತ್ 2000 ರದರ AFC ಏಷಿಯನ್ ಕಪ್ ಅನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟಿತು.[೮೬][೮೭] ಕ್ಯಾಮಿಲ್ಲೆ ಚಮೌಂನ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಸಿಟಿ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ ಮತ್ತು ಬೈರುತ್ ಪುರಸಭಾ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ ಎಂಬ ಎರೆಡು ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿವೆ.
ವಾರ್ಷಿಕ ಬೈರುತ್ ಮ್ಯಾರಥಾನ್, ಹಿಪ್ ಬಾಲ್, ಬೈರುತ್ ನ ಹಿಪ್ಪೊಡ್ರೋಮ್ ನಲ್ಲಿ ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ನಡೆಯುವ ಕುದುರೆ ಓಟ, ಹಾಗೂ ಲೆಬನಾನ್ ನ ಗಾಲ್ಫ್ ಕ್ಲಬ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಗಾಲ್ಫ್ ಮತ್ತು ಟೆನ್ನಿಸ್ ಕ್ರೀಡಾಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಇತರೆ ಕ್ರೀಡೆಗಳಾಗಿವೆ.
ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಲೆಬನಾನ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ಷಿಪ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಐದರಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಂಡಗಳ ಸಹಿತ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬೈರುತ್ ರಗ್ಬಿ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಫ್ಯಾಷನ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನಗರಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಕಲೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಂದಿರಗಳಿವೆ. ಲೆಬನಾನಿನ ಜನರು ಕಲೆ ಹಾಗೂ ಕಲಾ ಉತ್ಪಾದನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳವಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಲೆಬನಾನಿನಲ್ಲಿ 5000 ರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕುಶಲ ಕಲಾಕಾರರು ಹಾಗೂ ಅಷ್ಟೇ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಲಾಕಾರರು ಸಂಗೀತ, ಮಾದರಿ ರಚನೆ, ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ, ರಂಗಭೂಮಿ, ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಗೂ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ಕಲೆಗಳನ್ನೂ ಸಹ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ನೂರಾರು ಕುಶಲ ಕಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕಲಾ ಕಮ್ಮಟಗಳು ಲೆಬನಾನಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಕಡೆಯೂ ಏಳಿಗೆ ಹೊಂದುತ್ತಿವೆ.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಚಲನಚಿತ್ರ ಮದಿರ ಹಾಗೂ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಕೊಠಡಿ, ಮಿಡಿಯಾಥೆಕ್, ಪುಸ್ತಕ ಮಳಿಗೆ, ಉಪಹಾರ ಮಂದಿರ ಮತ್ತು ಟೆರ್ರೇಸ್ ನ ಸಹಿತ, ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ, ದೊರಕುವ ಅನೇಕ ಪ್ರದರ್ಶನ ಸ್ಥಳಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಬೈರುತ್ ನ ಜಿಸ್ರ್ ಎಲ್ ವಾಟಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಬೈರುತ್ ಕಲಾ ಕೇಂದ್ರದ ಆರಂಭೋತ್ಸವದಿಂದ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಯಿತು.
ಮತ್ತೊಂದು ವಿಶೇಷತೆಯಲ್ಲಿ, ಫ್ಯಾಷನ್ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಿನ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ಉಡುಪ ತಯಾರಿಕಾ ಫ್ಯಾಷನ್ ಕೇಂದ್ರಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ತೆರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫ್ಯಾಷನ್ ರಚನಾ ಕಾರರು ಅನೇಕ ಫ್ಯಾಷನ್ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ್ದಾರೆ.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]
ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ವೆರ್ಸೇಸ್ ಮತ್ತು ಗ್ಯೂಕಿ ಯಂತಹ ಅನೇಕ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಿನ್ಯಾಸಗಾರರು ತಮ್ಮ ಅಂಗಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಅನೇಕ ವಿನ್ಯಾಸಗಾರರು ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಎಲಿ ಸಾಬ್ ನಂತಹ ಒಬ್ಬ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ಉಡುಪು ವಿನ್ಯಾಸಗಾರ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿಯೇ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬೆಯೋನ್ಸ್, ಗ್ವನೆಥ್ ಪಾಲಥ್ರೋ, ಹಾಲ್ಲೆ ಬೆರ್ರಿ ಮತ್ತು ಮಿಶ್ಚ ಬಾರ್ಟನ್ ರಂತಹ ಖ್ಯಾತನಾಮರಿಗೆ ಎಲಿ ಸಾಬ್ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಎಲಿ ಸಾಬ್ ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ಕ್ರಿಸ್ ಮಸ್ ಮರವನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ದಾನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಅನಾ ಓರ್ಟಿಜ್ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ಟಿಯಾನಾ ಆಪಲ್ಗೇಟ್ ರಂತಹ ಖ್ಯಾತನಾಮರಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವ ಜುಹೇರ್ ಮುರಾದ್ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಮತ್ತೋರ್ವ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಿನ್ಯಾಸಗಾರ. ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಮ್ಯಾಂಗೋ ಕ್ಲೋಥಿಂಗ್ ಲೈನ್ ಗಾಗಿ ಅವರು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಹಾಗೂ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಸ್ವಂತ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ಥಳೀಯ ಹಾಗೂ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಎರಡೂ ಕಡೆ ಫ್ಯಾಷನ್ ನಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಮಾಡಿರುವ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿ ಜೀನ್ ಫರೆಸ್, ಅವರು ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಹಿಲ್ಟನ್, ಮರಿಯಾ ಕೆರೆ, ಮೆಲನೈ ಗ್ರಿಫಿತ್, ಕ್ಯಾರಿ ಅಂಡರ್ವುಡ್ ಹಾಗೂ ಕೆಂಪು ಹಾಸಿನ ಮೇಲೆ ಓಡಾಡುವ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕರಿಗೆ ವಸ್ತ್ರಾಲಂಕಾರವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯುರೋಪಿನ ಬೇಸಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಮಂತ ಅರಬ್ ರಿಗೆ ಬೈರುತ್ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.[೮೮] ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಹಾಳಾಗಿದ್ದ ನಗರದ ಕೇಂದ್ರವು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿದೆ. ಮೂರು ಖಂಡಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಕೂಡುಹಾದಿಗಳಂತೆ ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಒಂದು ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲಾಗಿ ತನ್ನ ಹಳೆಯ ಗೌರವವನ್ನು ಪುನಃ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಬೈರುತ್ ಅನ್ನು "ಪೂರ್ವದ ಪ್ಯಾರಿಸ್[ಗಳು]" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅನೇಕ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ[೮೯] ಹಾಗೂ ಅಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ದೃಶ್ಯಗಳ ನೋಟ, ಶಾಪಿಂಗ್, ರುಚಿಕಟ್ಟಾದ ಅಡುಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಪರ್ಯಟಕನು ನಗರದ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿಯುವಂತೆ ಮಾಡುವ ರಾತ್ರಿಯ ಜೀವನವಿದೆ.[೯೦][not in citation given] ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೇರೆ ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸದೇಯಿರುವಂತಹ, ಒಂದು ಅಪೂರ್ವ ಹಾಗೂ ವಿಶಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಾ, ನಯವಾದ, ಆಧುನಿಕ ಕಟ್ಟಡೆಗಳು ಎರಡೂ ಬದಿಯೂ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವಂತಹ ಅರೇಬಿಕ್ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಒಟ್ಟೋಮಾನ್ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಈ ನಗರವು ಹೊಂದಿದೆ.[೯೧]
ಟ್ರಾವಲ್ + ಲೀಜರ್ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಸಂಚಿಕೆಯ 2006 ರ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಬೈರುತ್ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ತಮ ನಗರಗಳಲ್ಲೇ ಒಂಬತ್ತನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.[೯೨] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಪಟ್ಟಿಯು ಅದೇ ವರುಷ ಲೆಬನಾನಿನಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಮತಕ್ಕೆ ಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಇತ್ತೀಚಿನ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ಪ್ರವಾಸಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಸಿದೆ.[೯೩] ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಲೋನ್ಲಿ ಪ್ಲಾನೆಟ್ ಬೈರುತ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ 2009 ರ ಈ ಗ್ರಹದಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂತ ಚೈತನ್ಯಪೂರ್ಣ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಹತ್ತನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕದೊಳಗಿನ ಸ್ಥಾನ ಕೊಟ್ಟು ಹೆಸರಿಸಿದೆ. 2009 ರ ಪಟ್ಟಿಯ "ಸಂಚಾರ ಯೋಗ್ಯ 44 ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ" 2009 ರಲ್ಲಿ ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಬೈರುತ್ ಅನ್ನು ಪರ್ಯಟನೆಗೆ ಹೋಗಲು ಒಂದನೇ ಸ್ಥಾನ ಕೊಟ್ಟು ಗೌರವಿಸಿದೆ.[೪] ಪ್ರವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ಲೆಬನಿಯನ್ನರು ದೇಶದಿಂದ ಹೊರಗೆ ವಾಸಿಸುವವರು ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಅವರಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದಲೂ ಸಹ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸರಿಸುಮಾರು 2.6 ಮಿಲಿಯನ್ ಸಂದರ್ಶಕರು 2010 ರಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಕೊಡುವರೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ; ಇದರ ಹಿಂದಿನ ದಾಖಲೆಯು 1.4 ಮಿಲಿಯನ್ 1974 ರಲ್ಲಿ ಆಗಿತ್ತು.[೯೪]
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವಳಿ ನಗರಗಳು — ಸೋದರಿ ನಗರಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೈರುತ್ ಅನ್ನು ಈ ನಗರಗಳೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿ ನಗರವಾಗಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ:
|
|
ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಬೈರುತ್ ನ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ವಿರಾಮ ಕೇಂದ್ರ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]Constructs such as ibid., loc. cit. and idem are discouraged by Wikipedia's style guide for footnotes, as they are easily broken. Please improve this article by replacing them with named references (quick guide), or an abbreviated title. (March 2010) |
ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಲಿಂಡಾ ಜೋನ್ಸ್ ಹಾಲ್, ರೋಮನ್ ಬೆರೈಟಸ್: ಬೈರುತ್ ಇನ್ ಲಾಟೆ ಆಂಟಿಕ್ವಿಟಿ, 2004.
- ಸಮೀರ್ ಕಾಸ್ಸಿರ್, ಹಿಸ್ಟೊರಿ ಡಿ ಬೈರೌಥ್ , ಫಯಾರ್ಡ್ 2003.
- ರಿಚರ್ಡ್ ಟಾಲ್ಬರ್ಟ್, ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಪ್ರಪಂಚದ ಬಾರಿಂಗ್ಟನ್ ಭೂಪಟ,(ISBN 0-691-03169-X), ಪುಟ. 69.
- ರಬೀಹ್ ಅಲ್ಮೆದ್ದಿನೆ, "Koolaids: The Art of War", ಅಬ್ಯಾಕಸ್ 1998
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ಬೈರುತ್ ನ ಪುನರ್ರಚನೆ Archived 2009-01-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಮೆಕೆಲೆಸ್ಟೆರ್ ಕಾಲೇಜ್
- ↑ ಲೆಬನಾನಿನ ಪುನರ್ವಿನ್ಯಾಸ: ಒಂದು ಕೆಲಸದ ಮುನ್ನಡೆ, VOA ನ್ಯೂಸ್
- ↑ ಬೈರುತ್: ನೆನಪು ಹಾಗೂ ಆಸೆಗಳ ನಡುವೆ, ವಿಶ್ವಾವಲೋಕನ
- ↑ ೪.೦ ೪.೧ Wise, Zach; Meek/, Miki (2009-01-11). "The 44 Places to Go in 2009 - Interactive Graphic". Beirut (Lebanon);Washington (DC);Galapagos Islands;Berlin (Germany);Las Vegas (Nev);Hawaii;Vienna (Austria);Doha (Qatar);Dakar (Senegal);Phuket (Thailand);Chicago (Ill);Dallas (Tex);Bhutan;Florida Keys;Rome (Italy);Cuba;Penang (Malaysia);Seychelles Islands;Florianopolis (Brazil);Copenhagen (Denmark);Monument Valley;Great Britain;Cologne (Germany);Reykjavik (Iceland);Red Sea;Egypt;Deauville (France);South Africa;India;Kazakhstan;Buffalo (NY);Madagascar;Tasmania (Australia);Stockholm (Sweden);Alaska;Pennsylvania;Zambia: NYTimes.com. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ "Beirut Travel Information and Travel Guide — Lebanon". Lonely Planet. 2009-03-24. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ ನಾಗರಿಕತೆಯ 5000 ವರ್ಷಗಳ ಶೇಷ ಹಾಗೂ ನಿರುಪಯುಕ್ತ ಕಲ್ಲು ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳಂತಹ ವಸ್ತುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೈರೂತ್, ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್
- ↑ ೭.೦ ೭.೧ ೭.೨ ಲೆಬನಾನ್ ನ ವಾಸ್ತವಿಕ ಚಿತ್ರಣ: ಇತಿಹಾಸ Archived 2011-01-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಲೆಬನಾನಿನಲ್ಲಿನ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ರಾಯಭಾರ ಕಚೇರಿ
- ↑ ಸಂಶೋಧನಾ ಯೋಜನೆಗಳು - ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ವಾಸ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರ Archived 2008-12-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಅಮೇರಿಕನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (AUB)
- ↑ ಫೋಯೆನ್ಷಿಯಾ ದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶ್ವಜ್ಞಾನಕೋಶದ ಬೈಬ್ಲಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಕೇಸ್ ವೆಸ್ಟ್ರನ್ ರಿಸೆರ್ವ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ
- ↑ ಫೋಯೆನ್ಷಿಯಾ Archived 2008-12-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಜ್ರಾಂಕ್.ಆರ್ಗ್
- ↑ ಬೆರೈಟಸ್ ಪ್ರಾಚೀನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಬೈರುತ್ ನ ಅಮೇರಿಕನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (AUB)
- ↑ ೧೨.೦ ೧೨.೧ ೧೨.೨ ಬೈರುತ್ ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರ ಬೈರುತ್ ನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ Archived 2009-04-23 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಡೌನ್ ಟೌನ್ ಬೈರುತ್.ಕಾಂ ಮರುಸಂಪಾದನೆ ನವೆಂಬರ್ 13, 2009ರಲ್ಲಿ.
- ↑ ೧೩.೦ ೧೩.೧ ೧೩.೨ ಬೈರುತ್ ನ ಪರ್ಯಟನಾ ಮಾಹಿತಿಗಳು Archived 2007-10-23 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಲೋನ್ಲಿ ಪ್ಲಾನೆಟ್
- ↑ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಝೆಕ್ ಭೂಶೋಧನೆಗಳು, ಹುತಾತ್ಮರ ಚೌಕ Archived 2013-07-23 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಇನಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಆರ್ಖಿಯಾಲಜಿ.
- ↑ ಬೈರುತ್ Archived 2012-05-24 at Archive.is, ಬ್ರಿಟಾನಿಕಾ.ಕಾಂ
- ↑ ಫೋಯೆನ್ಷಿಯಾದ ಇತಿಹಾಸದ ಬಗ್ಗೆ, ಫುಲ್ ಬುಕ್ಸ್.ಕಾಂ. ಮರುಸಂಪಾದನೆ ನವೆಂಬರ್ 13, 2009ರಲ್ಲಿ.
- ↑ "Saida (Sidon)". Ikamalebanon.com. Archived from the original on 2009-06-28. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ ೧೮.೦ ೧೮.೧ ಬೈರುತ್, ಬ್ರಿಟಾನಿಕಾ.ಕಾಂ
- ↑ ೧೯.೦ ೧೯.೧ ಬೈರುತ್, ಜ್ರಾಂಕ್.ಆರ್ಗ್
- ↑ ಕಾರ್ಪಸ್ ಇನ್ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ನಮ್ ಅರ್ಬಿಕಾರುಮ್ ಪ್ಯಾಲೈಸ್ಟೈನೆ , ಮೋಶೆ ಶೆರೋನ್ ರಿಂದ
- ↑ ಫವಾಜ್, ಲೈಲಾ. "ದಿ ಸಿಟಿ ಆಂಡ್ ದಿ ಮೌಂಟೈನ್", 'ಇಂಟರ್ನಾಷನ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಮಿಡಲ್ ಈಸ್ಟ್ ಸ್ಟಡೀಸ್' 16 ಸಂಖ್ಯೆ. 4 (ನವೆಂಬರ್. 1984), 493.
- ↑ ಐಬಿದ್., 490
- ↑ ಆಧುನಿಕ ಬೈರುತ್ Archived 2018-09-15 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಮೆಕೆಲೆಸ್ಟೆರ್ ಕಾಲೇಜು
- ↑ ಬೈರುತ್ ನ ಇತಿಹಾಸ Archived 2009-01-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಲೆಬನಾನ್ ಲಿಂಕ್ಸ್
- ↑ An Alternate Alternative History Archived 2005-04-08 at the Library of Congress, Foreign Policy
- ↑ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನ Archived 2007-01-24 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ದಿ ಇಂಡಿಪೆಂಡೆಂಟ್
- ↑ ಲೆಬನಾನ್ (ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧ 1975–1992, ಗ್ಲೋಬಲ್ ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ
- ↑ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ - ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ಆಕ್ರಮಣಗಳ ವಿಷಯಸೂಚಿ, CDI ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ಯೋಜನೆ
- ↑ ಫ್ರಂಟ್ ಲೈನ್: ಅಮೇರಿಕಾದ ಮೇಲೆ ದೃಷ್ಟಿ: ಅಮೇರಿಕಾದವರ ಮೇಲೆ ಆತಂಕವಾದಿ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, 1979–1988, ಪಿಬಿಎಸ್.ಆರ್ಗ್
- ↑ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸತ್ಯಾಂಶ: ಸಮುದ್ರದ ಸೇನಾಪಾಳ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟನ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 23, 1983, ಲೆಬನೀಸ್ ಫೋರ್ಸಸ್.ಕಾಂ
- ↑ ಲೆಬನಾನಿನ ಇತಿಹಾಸ (ಸಿಡಾರ್ ನ ಕ್ರಾತಿಗಳು), LGIC. ಮರುಸಂಪಾದನೆ ನವೆಂಬರ್ 19, 2007ರಲ್ಲಿ.
- ↑ Watch - The Cedar Revolution, The Winds of Change. ಮರುಸಂಪಾದನೆ ನವೆಂಬರ್ 13, 2009ರಲ್ಲಿ.
- ↑ 'ರಿಕಾರ್ಡ್' ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿರೋಧ, BBC ನ್ಯೂಸ್
- ↑ ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ಆಶಾಜನಕದಿಂದ ಅಸಹಾಯಕತೆಗೆ, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಪೋಸ್ಟ್,ಕಾಂ
- ↑ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹರಿರಿ ಸಹೋದರಿ ಕರೆಕೊಟ್ಟಳು, CNN ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್
- ↑ ಈ ದಿವಸದಲ್ಲಿ - 26 ಏಪ್ರಿಲ್, BBC.co.uk
- ↑ "Syria, Lebanon Formally Launch Diplomatic Relations". Voanews.com. Archived from the original on 2008-10-20. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ ೩೮.೦ ೩೮.೧ ಬೈರುತ್ - ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದ ಒಂದು ಮುತ್ತು[ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
- ↑ "Howstuffworks "Geography of Beirut"". Geography.howstuffworks.com. Archived from the original on 2009-04-28. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ "World Weather Information Service - Beirut". Archived from the original on 2010-03-28. Retrieved 2010-09-17.
- ↑ "Beirut's Official Webcite". Archived from the original on 2008-05-21. Retrieved 2008-04-23.
- ↑ "Beirut's Official Website". Beirut.gov.lb. Archived from the original on 2009-04-12. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ ದಕ್ಷಿಣದ ಉಪನಗರವು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು: ಚಿಯಾಹ್, ಘೋಬೈರಿ, ಹರೆತ್ ಹ್ರೈಕ್, ಲೈಲಾಕೆ, ತಹೌತಾತ್, ಅಲ್ ಘದಿರ್, ಹೇ ಅಲ್ ಸಿಲ್ಲುಮ್ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಹದಾತ್. ಪೂರ್ವಾತ್ಯ ಉಪನಗರವು ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದು: ಬುರ್ಜ್ ಹಮ್ಮೌದ್, ಸಿನ್ ಎಲ್ ಫಿಲ್, ಡೆಕೌನೆ ಮತ್ತು ಮಕಲ್ಲೆಸ್. ಈಗ ಹಜ್ಮಿಯಾಹ್ ಒಂದು ಸ್ವತಂತ್ರ ಪುರಸಭೆಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. "Lebanon refugee camp profiles". UNRWA. 31 December 2006. Retrieved 2008-04-18.
- ↑ Sherifa Shafie. "Palestinian Refugees in Lebanon" (PDF). Force Migration. Archived from the original (PDF) on 2008-05-28. Retrieved 2008-04-18.
- ↑ "United Nations: "Demographic Yearbook 2003", page 53, 2003" (PDF). Retrieved 2010-01-17.
- ↑ "ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ಲೆಬನೀಯರ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಳ: "ಲೆಬೆನಾನಿನಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ವಾಸ್ತವಿಕ ವರದಿ", ಅಧ್ಯಾಯ 1, ಪುಟ 11, 2001" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-03-25. Retrieved 2010-09-17.
- ↑ "Encyclopedia of the Nations". Nationsencyclopedia.com. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ "ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ಲೆಬನೀಯರ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಳ: "ಲೆಬೆನಾನಿನಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರದ ಬಗ್ಗೆ ವಾಸ್ತವಿಕ ವರದಿ", ಅಧ್ಯಾಯ 1, ಪುಟ 9, 2001" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-03-25. Retrieved 2010-09-17.
- ↑ ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಧಾರ್ಮಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಜ್ಞಾಪಿಸುವ, ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್. ಮರುಸಂಪಾದನೆ ನವೆಂಬರ್ 13, 2009ರಲ್ಲಿ.
- ↑ [74] ^ "ನಮ್ಮನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ." ಮಿಡ್ಲ್ ಈಸ್ಟ್ ಏರ್ ಲೈನ್ಸ್. ಪಡೆದಿದ್ದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 2008ರಂದು.
- ↑ [೧] Archived 2010-10-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.."ಬಾನಕ್ವೆ ಡು ಲಿಬಾನ್". ಮರುಸಂಪಾದನೆ 2 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2010.
- ↑ "Beirut from the sky, Parliament Square, Ryad el Solh square". Lebanonpanorama.com. Archived from the original on 2009-02-10. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ Monday, Jun. 07, 1926 (1926-06-07). "Great Lebanon — TIME". Time.com. Archived from the original on 2009-08-04. Retrieved 2009-05-05.
{{cite news}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Links". Web.archive.org. 2007-10-12. Archived from the original on 2007-10-12. Retrieved 2009-07-25.
- ↑ ಬೈರುತ್ - ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದ ಒಂದು ಮುತ್ತು[ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
- ↑ "Beirut's official website". Beirut.gov.lb. Archived from the original on 2009-10-02. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ ICPD+5 NEWS BULLETIN, United Nations General Assembly. ಮರುಸಂಪಾದನೆ ನವೆಂಬರ್ 13, 2009ರಲ್ಲಿ.
- ↑ "United Nations Economic and Social Commission for Western Asia". Escwa.org.lb. Archived from the original on 2015-09-05. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ "International Labour Organization (Lebanon)". Ilo.org.lb. Archived from the original on 2009-08-25. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ "UNESCO Beirut". Web.archive.org. Archived from the original on 2007-09-10. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ "Arab Air Carriers Organization". Aaco.org. Archived from the original on 2010-01-28. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ ೬೨.೦ ೬೨.೧ ೬೨.೨ ೬೨.೩ Lebanon - Education system RTF (26.5 KiB), ಯುನೆಸ್ಕೊ.ಆರ್ಗ್
- ↑ ಎಜುಕಲೆಸ್ ಜಾಲತಾಣ
- ↑ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಬಗ್ಗೆ FAQs[ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ], ಇನ್ಫಾರ್ಮ್ಸ.ಗೌ.ಎಲ್ ಬಿ
- ↑ "NCUSAR Study Abroad Opportunity". Ncusar.org. Retrieved 2010-06-14.
- ↑ "International Served By Pappas Consulting". Pappas-consulting.com. Archived from the original on 2009-04-20. Retrieved 2010-06-14.
- ↑ "Blog Archive » About LAU". Universities of Lebanon. 2010-03-15. Archived from the original on 2011-07-17. Retrieved 2010-06-14.
- ↑ "International Colleagues, International Accreditation Activities, Canada, PDF, ACPE - Accreditation Council for Pharmacy Education". Acpe-accredit.org. 2004-06-30. Archived from the original on 2004-04-17. Retrieved 2010-06-14.
- ↑ "About LAU | Charter and Accreditation". LAU. Archived from the original on 2010-07-29. Retrieved 2010-06-14.
- ↑ History Beirut International Airport
- ↑ ೭೧.೦ ೭೧.೧ "Transportation & Communication". Ikamalebanon.com. Archived from the original on 2010-01-02. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ "Company profile". Lccworld.com. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ "ಬೈರುತ್ ನಲ್ಲಿನ ಸಂಚಾರ ಸಾಧನಗಳು". Archived from the original on 2007-10-24. Retrieved 2010-09-17.
- ↑ ಬೈರುತ್ ನ ಒಳಗಡೆ: ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಟ್ರಿಪ್ ಅಡ್ವೈಸರ್
- ↑ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೋಂಡ್ರೆಸ್ ಬಹುಮಾನಗಳು Archived 2007-10-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಡಿಪ್ಲೊಮ್ಯಾಟಿ
- ↑ Daily Press Briefing, ಯು. ಎಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ನ ರಾಯಭಾರ ಕಚೇರಿ
- ↑ (French) ಲೆಸ್ ಜ್ಯುಕ್ಸ್ ಡೆ ಲ ಫ್ರಾಂಕೊಫೋನಿ ಔ ಲಿಬಾನ್ ಬೈರೌತ್ 2009, ಲಿಬಾನ್ ವಿಷನ್
- ↑ (French) ಲೆಸ್ ಜ್ಯುಕ್ಸ್ ಡೆ ಲ ಫ್ರಾಂಕೊಫೋನಿ Archived 2007-10-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಮೊಲ್ಡವೀ.ಫ್ರಾ
- ↑ 2009 ವರ್ಲ್ಡ್ ಬುಕ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್, ಯುಎನ್.ಆರ್ಗ್
- ↑ Butters, Andrew Lee (2009-03-17). "Drugs in the Middle East". Times/CNN. Archived from the original on 2009-03-22. Retrieved 2010-03-02.
{{cite news}}
: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=
(help) - ↑ Sergeant, Mike (2008-02-13). "Is party over for Beirut's clubbers?". BBC News. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ ಇತಿಹಾಸ Archived 2013-08-18 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್ ಆಫ್ ಬೈರುತ್
- ↑ "AUB Museum". Ddc.aub.edu.lb. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ "Welcome to Robert Mouawad Private museum". Rmpm.info. Archived from the original on 2009-05-01. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ "Beirut City Center Culture — Planet Discovery". Solidere. Archived from the original on 2008-07-25. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ ಏಷಿಯಾ ಕಪ್ ನ ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಕಷ್ಟಕರ ಕೆಲಸವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಚೀನಾ ತಯಾರಾಗಿದೆ, ಪೀಪಲ್ಸ್ ಡೈಲಿ
- ↑ ಏಷಿಯಾದಲ್ಲಿ ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಲು ಲೆಬನಿಯನ್ನರು ಒಂದು ಗುರಿ ಸಾಧಿಸ ಬೇಕು Archived 2008-12-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಮ್ಯಾಕ್ಸೆಲ್
- ↑ "Born-again Beirut". Fairfax Media. 2005-01-08. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ "Arts & Culture - Guidebooks from the edge, and from the heart". The Daily Star. 2010-03-25. Retrieved 2010-06-14.[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
- ↑ Mohammad H. Hadla@ Webserv (2007-12-17). "Downloadable Brochures: Hidden Lebanon Brochure". Web.archive.org. Archived from the original on 2007-12-17. Retrieved 2009-07-25.
- ↑ Mohammad H. Hadla@ Webserv (2008-02-13). "What to See & Do in Beirut". Web.archive.org. Archived from the original on 2008-02-13. Retrieved 2009-07-25.
- ↑ ಪರ್ಯಟನೆ ಹಾಗೂ ವಿರಾಮ: ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ 10 ನಗರಗಳು
- ↑ "Will tourists return to Beirut? - Trinity News". Trinitynews.ie. Archived from the original on 2009-07-28. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ Lutz, Meris (2009-09-26). "Lebanon tourism is back from a holiday". latimes.com. Retrieved 2010-01-17.
- ↑ ೯೫.೦೦ ೯೫.೦೧ ೯೫.೦೨ ೯೫.೦೩ ೯೫.೦೪ ೯೫.೦೫ ೯೫.೦೬ ೯೫.೦೭ ೯೫.೦೮ ೯೫.೦೯ ೯೫.೧೦ ೯೫.೧೧ "Twinning the Cities". City of Beirut. Archived from the original on 2008-02-21. Retrieved 2008-01-13.
- ↑ "Isfahan, Beirut named sister cities". MNA. Archived from the original on 2007-10-12. Retrieved 2007-05-02.
{{cite web}}
: Cite has empty unknown parameters:|month=
and|coauthors=
(help) - ↑ "Sister Cities of Istanbul". Archived from the original on 2009-05-27. Retrieved 2007-09-08.
- ↑ "Beirut, Lebanon". Lacity.org. Archived from the original on 2009-05-02. Retrieved 2009-05-05.
- ↑ "Yerevan Municipality – Sister Cities". © 2005–2009 www.yerevan.am. Archived from the original on 2011-10-02. Retrieved 2009-06-22.
{{cite web}}
: External link in
(help)|publisher=
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]Find more about ಬೈರುತ್ at Wikipedia's sister projects | |
Definitions and translations from Wiktionary | |
Media from Commons | |
Learning resources from Wikiversity | |
Quotations from Wikiquote | |
Source texts from Wikisource | |
Textbooks from Wikibooks |
- ಬೈರುತ್ ನ ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ Archived 2008-05-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
- ಬೈರುತ್ ನಗರದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ
- ಬೈರುತ್ ನಗರ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ
- Wikimedia Atlas of Lebanon
- ವಿಕಿಟ್ರಾವೆಲ್ ನಲ್ಲಿ ಬೈರುತ್ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಪಿಡಿ (ಆಂಗ್ಲ)
- Beirut, an external wiki
- ಬೈರುತ್ ಓಪನ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್
- Pages using gadget WikiMiniAtlas
- Pages with non-numeric formatnum arguments
- ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು
- Webarchive template archiveis links
- Webarchive template other archives
- ಮಡಿದ ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಲೇಖನಗಳು
- ಮಡಿದ ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಲೇಖನಗಳು from May 2009
- Articles with invalid date parameter in template
- CS1 maint: multiple names: authors list
- CS1 maint: numeric names: authors list
- ಮಡಿದ ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಲೇಖನಗಳು from July 2009
- Articles with French-language external links
- CS1 errors: markup
- ಮಡಿದ ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಲೇಖನಗಳು from ಆಗಸ್ಟ್ 2021
- ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಲೇಖನಗಳು
- CS1 errors: empty unknown parameters
- CS1 errors: external links
- Pages with unresolved properties
- Articles with hatnote templates targeting a nonexistent page
- Coordinates on Wikidata
- Short description is different from Wikidata
- Pages using infobox settlement with unknown parameters
- Pages using infobox settlement with no map
- Pages using infobox settlement with no coordinates
- Articles containing Greek-language text
- Articles needing cleanup from April 2009
- All pages needing cleanup
- Articles with sections that need to be turned into prose from April 2009
- Articles to be expanded from March 2010
- All articles to be expanded
- Articles using small message boxes
- Articles with unsourced statements from December 2008
- All articles with unsourced statements
- Articles with unsourced statements from March 2010
- Articles with unsourced statements from April 2010
- Articles with unsourced statements from September 2008
- Articles with ibid from March 2010
- Articles with Open Directory Project links
- Arab Capital of Culture
- ಬೈರುತ್
- ಅಮರ್ನ ಪತ್ರಗಳ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಳ
- ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರಗಳು
- ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ಪುರಾತನ ಗ್ರೀಕ್ ತಾಣಗಳು
- ಪುರಾತನ ಟಂಕಸಾಲೆಗಳು
- ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಚೀನ ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರದ ತಾಣಗಳು
- ಏಷಿಯಾದ ರಾಜಧಾನಿಗಳು
- ಬೈರುತ್ ನ ಗವರ್ನರ್ ಆಫೀಸಿನ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಜನನಿಬಿಡ ಪ್ರದೇಶಗಳು
- ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ಜನನಿಬಿಡ ಕರಾವಳಿ ಸ್ಥಳಗಳು
- ಧರ್ಮಯುದ್ಧಗಳು
- ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಕಾಲೋನಿಗಳು
- ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್
- ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಬಂದರು ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಇಟಲಿಯ ಪಟ್ಟಣಗಳು
- ಫೋಎನ್ಷಿಯಾದ ನಗರಗಳು
- ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ಫೋಎನ್ಷಿಯಾದ ತಾಣಗಳು
- ರೋಮನ್ ವಸಾಹತುಗಳು
- ಲೆಬನಾನ್ ನಲ್ಲಿನ ರೋಮನ್ ತಾಣಗಳು
- ಕ್ರಿ.ಪೂ. ಮೂರನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ಸ್ಥಳಗಳು
- ಏಷ್ಯಾ ಖಂಡದ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರಗಳು
- Pages using ISBN magic links