nîsan
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | nîsan | nîsan |
Îzafe | nîsana | nîsanên |
Çemandî | nîsanê | nîsanan |
Nîşandera çemandî | wê nîsanê | wan nîsanan |
Bangkirin | nîsanê | nîsanino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | nîsanek | nîsanin |
Îzafe | nîsaneke | nîsanine |
Çemandî | nîsanekê | nîsaninan |
nîsan mê
Ji wêjeya klasîk
[biguhêre]- Hêstir diwerîn 'ele t-tewalî
'Eynî te digo di fesl-i nîsan
Derya rijiya ji 'ewr-i dîsan — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji erebî نيسان (nîsan), ji aramî yan ji îbranî נסן (nisan), ji akadî 𒌗𒁈 (nissani, “1. yekem meha salê, 21.3.-20.4., bide ber kurdî newroz 2. nûber, berhemê nû yan yekem yê çandinê”), ji sûmerî [skrîpt hewce ye] (nisennu, “1. yekem meha salê [bide ber kurdî "newroz"] 2. nûber, berhemê nû yan yekem yê çandinê”).
Hevwateya wê "avrêl" ji fransî avril e lê bi texmîna ku ew "kurdîtir" be anku ji "av + rêl" be gelek kes wê tercîh dikin lê ew peyv eslen ne di kurdiya di nav gel de heye û ne jî ji peyvên "av + rêl" hatiye çêkirin.
Piraniya navên mehên din jî ji akadî yan sûmerî hatine: sibat, adar, nîsan, ayar, hezîran, temûz, ab, îlon / eylûl, çirî.
Bide ber
[biguhêre](Meh bi kurmancî):
- Guharto 1: 1 rêbendan · 2 reşemeh · 3 adar · 4 avrêl · 5 gulan · 6 pûşber · 7 tîrmeh · 8 gilavêj · 9 rezber · 10 kewçêr · 11 sarmawaz · 12 berfanbar
- Guharto 2: 1 çile · 2 sibat · 3 adar · 4 nîsan · 5 gulan · 6 hezîran · 7 tîrmeh · 8 tebax · 9 îlon · 10 cotmeh · 11 mijdar · 12 kanûn
- Guharto 3: 1 rêbendan · 2 reşemî · 3 adar · 4 avrêl · 5 gulan · 6 pûşber · 7 tîrmeh · 8 gelavêj · 9 rezber · 10 cotmeh · 11 mijdar · 12 berfanbar
- Guharto 4: 1 kanûna paşîn · 2 sibat · 3 adar · 4 nîsan · 5 gulan · 6 hezîran · 7 tîrmeh · 8 tebax · 9 îlon · 10 çiriya pêşîn · 11 çiriya paşîn · 12 kanûna pêşîn
Bi zaravayên din
[biguhêre]- Kurdiya başûrî:
- Kelhûrî: cîznan
- Soranî: xakelêwe
- Hewramî: newrûz
- Lekî: pence
Anagram
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Abazayî: апрель (āprel)
- Abxazî: мшаҧы (mšāpə)
- Adîgeyî: мэлылъфэгъу (măləłfăġ°)
- Afrîkansî: April → af
- Alabamayî: hasiholtina istonóostàaka, Eyprilka
- Albanî: prill n, prilli → sq
- Almaniya Pennsylvania: Abrill, Aprill
- Almanî: April → de n, Ostermond → de n
- Alutîqî: Uqna'isurt'sqaaq Iraluq
- Amharî: ኤፕረል (ʾepräl)
- Apaçî:
- Apaçiya rojava: Tʼąąʼ Náchoh
- Aragonî: abril → an n
- Aramî: ניִסַן n
- Aromanî: aprir, prir, April
- Astûrî: abril → ast n
- Atîkamekwî: Ka wasikototc pisimw
- Azerî: aprel → az
- Baskî: apiril → eu
- Belarusî: красаві́к → be n (krasavík)
- Bengalî: এপ্রিল → bn (epril)
- Bîslamayî: epril
- Bretonî: Ebrel → br, miz Ebrel
- Bulgarî: апри́л → bg n (apríl)
- Burmayî: ဧပြီ → my (e-pri), လေးလ (le:la.)
- Cimbrî: aprile n, avrell n, avrelle n
- Conxayî: སྤྱི་ཟླ་བཞི་པ། (spyi zla bzhi pa)
- Çeçenî: Оханан-бутт (Oχanan-butt)
- Çekî: duben → cs n
- Çerokî: ᎧᏬᏂ (kawoni)
- Çîçewayî: Epulo
- Çînî:
- Çukçî: гыройъэлгын (gyrojʺėlgyn), гыройъэԓгын (gyrojʺėḷgyn)
- Çuvaşî: ака (aka)
- Dakotayî: Wiitopa
- Dalmatî: aprail
- Danmarkî: april → da g
- Divehî: އެޕްރީލް (eprīl)
- Dusuniya navendî: Ngiop
- Endonezyayî: april → id
- Erebî: أَبْرِيل → ar n (ʾabrīl), نِيسَان → ar n (nīsān)
- Ermenî: ապրիլ → hy (april)
- Ermeniya kevn: ապրիլ (april)
- Erzayî: чадыков (čadykov)
- Esperantoyî: aprilo → eo, Aprilo
- Estonî: aprill → et
- Eweyî: Afɔfiɛ
- Farisî: آوریل → fa (âvril), آپریل (âpril), اپریل (aprêl)
- Ferî: apríl
- Fîjî: Epereli
- Fînî: huhtikuu → fi
- Fransî: avril → fr n
- Friyolî: Avrîl
- Frîsiya bakur:
- Frîsiya bakur: april n
- Mooring: gjarsmoune n, april n
- Frîsiya saterlandî: April
- Frîsî: april → fy, gersmoanne → fy
- Gaelîka skotî: Giblean n
- Galîsî: abril → gl n
- Gamîlaraayî: Bulawaa
- Gurcî: აპრილი → ka (aṗrili)
- Haîtî: avril
- Hawayî: ʻApelila
- Hawsayî: Afrilu
- Hindî: अप्रैल → hi n (aprail)
- Holendî: april → nl n, grasmaand → nl n
- Îbranî: אַפְּרִיל → he n (apríl)
- Îdoyî: aprilo → io
- Îlokanoyî: Abril
- Îngilîziya kevn: ēastermōnaþ n
- Îngilîzî: April → en
- Înterlîngua: april → ia
- Înupîakî: Qargiḷiġvik
- Îrlendî: Aibreán → ga n, Mí Aibreáin
- Îtalî: aprile → it n
- Îzlendî: apríl → is n, aprílmánuður n
- Japonî: 四月 → ja (しがつ, shigatsu), 卯月 → ja (うづき, uzuki)
- Javayî: april
- Kalalîsûtî: apriili
- Kalmîkî: мөрн сар (mörn sar)
- Kamberayî: wulang patu
- Kannadayî: ಎಪ್ರಿಲ್ → kn (epril)
- Kapampanganî: Pángayápat a búlan, abril
- Kapverdî: abril, ébril
- Katalanî: abril → ca n
- Kirgizî: апрель → ky (aprelʹ)
- Kîkûyûyî: Mũthatũ
- Kîngalî: අප්රියෙල් (apriyel)
- Kîrîbatî: Eberi
- Koreyî: 사월 → ko (sawol)
- Kornî: Ebrel
- Korsîkayî: aprile → co n
- Ladînî: oril
- Latînî: Aprīlis → la
- Latviyayî: aprīlis → lv n
- Lawsî: ເດືອນເມສາ (dư̄an mē sā)
- Lezgînî: нава (nava)
- Lîmbûrgî: April → li
- Lîtwanî: balandis → lt n
- Lîvonî: april
- Luksembûrgî: Abrëll → lb n, Fréileng n, Ouschtermount → lb n
- Mòçenoyî: oberel n
- Makedonî: април → mk n (april)
- Malay:
- Malayalamî: ഏപ്രിൽ → ml (ēpril)
- Maltayî: April → mt n
- Mançûyî: ᡩᡠᡳᠨ
ᠪᡳ᠍ᠶᠠ (duin bi᠍ya) - Manksî: Averil n, Jerrey Arree n
- Maorî: Āperire
- Maratî: एप्रिल (epril)
- Mecarî: április → hu
- Megrelî: პირელი (ṗireli)
- Mîrandî: Abril n
- Mongolî:
- Kirîlî: дөрөвдүгээр сар (dörövdügeer sar)
- Montagnaîsî: shiship-pishimᵘ
- Nahwatliya klasîk: abrīl
- Napolîtanî: abbrile
- Navajoyî: Tʼą́ą́chil
- Nedersaksî:
- Saksoniya jêrîn ya holendî: april
- Almaniya jêrîn a almanî: April n, Aprilmaand n, Oostermaand n; Pröl n
- Norwecî:
- Ojibweyî: iskigamizige-giizis
- Oksîtanî: abril → oc n
- Oriyayî: ଅପ୍ରେଲ (ôprelô)
- Oromoyî: Caamsaa
- Osetî: апрель (aprelʹ)
- Oygurî: ئاپرېل (aprël), ئاپريل (apryl), تۆتىنچى ئاي (tötinchi ay)
- Ozbekî: aprel → uz
- Peştûyî: اپرېل → ps n (aprél)
- Plodîşî: Aprell n
- Polonî: kwiecień → pl m inan
- Portugalî: abril → pt n
- Puncabî: ਅਪਰੈਲ → pa n (aparail)
- Qazaxî: сәуір → kk (säuır)
- Qiptî: ⲁⲡⲣⲓⲗⲓⲟⲥ (aprilios)
- Romancî: avrel n
- Romanî: Abrílo n
- Romanyayî: aprilie → ro n, prier → ro
- Rusî: апре́ль → ru n (aprélʹ)
- Samî:
- Samiya înarî: cuáŋuimáánu
- Samiya bakurî: cuoŋománnu
- Samiya skoltî: pââˊzzmään
- Samoayî: aperila
- Sanskrîtî: आंग्लवर्षस्य चतुर्थमास (āṃglavarṣasya caturthamāsa)
- Sardînî: abriri, aprile, albile
- Sicîlî: aprili → scn n
- Sirboxirwatî:
- Skotî: Aprile
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: брѣзьнъ n (brězĭnŭ)
- Slovakî: apríl → sk n
- Slovenî: apríl → sl n
- Sorbiya jorîn: apryl → hsb n, jutrownik n
- Sotoyiya başûr: Mmesa → st
- Spanî: abril → es n
- Swêdî: april → sv g
- Şonayî: Kubvumbi
- Tacikî: апрел → tg (aprel)
- Tagalogî: Abril → tl
- Tahîtî: ’ēperēra
- Tamîlî: ஏப்ரல் → ta (ēpral)
- Tayî: เมษายน → th
- Telûgûyî: ఏప్రిల్ → te (ēpril)
- Teteriya krîmî: aprel
- Teterî: апрель (aprel’)
- Tirkî: nisan → tr, açaray → tr
- Tirkmenî: aprel → tk
- Tokpisinî: epril
- Tongî: ʻEpeleli
- Udmurtî: оштолэзь (oštolezʹ)
- Urdûyî: اپریل → ur n (aprel)
- Ûkraynî: кві́тень → uk n (kvítenʹ)
- Venîsî: avril → vec
- Vepsî: sulaku
- Viyetnamî: tháng tư → vi
- Volapûkî: prilul → vo
- Voroyî: mahlakuu
- Walonî: avri → wa
- Weylsî: Ebrill → cy n
- Wînnebagoyî: Hoo hirogįnįną wiira
- Wolofî: Awril
- Ximêrî: មេសា → km (meisaa)
- Yakutî: Муус устар (Muus ustar)
- Yidîşî: אַפּריל → yi n (april)
- Yupîkiya navendî: Tengmiirvik
- Yûnanî: Απρίλιος → el n (Aprílios)
- Zuluyî: i-ephuleli
- Zuniyî: Łi'dekwakkya Łana
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Deng bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî yên deynkirî ji erebî
- Peyvên kurmancî ji aramî
- Peyvên kurmancî ji îbranî
- Peyvên kurmancî ji akadî
- Peyvên kurmancî ji sûmerî
- Mehên salê bi kurmancî