Маскаасьӧм

Маскаасьӧм (рочӧн Ряженье) - Вежадыркӧд йитчӧм важся обычай.

Вежадыр рытъяснас керкаысь керкаӧ ветлӧдлӧны том йӧз. Тайӧ ветлӧдлӧмсӧ шуӧны маскаасьӧм, светтьӧасьӧм, машкуритчӧм (Изьва), а ветлӧдлысьсӧ – рӧштво куттяӧн, маскаӧн, кити-котиӧн, куття-войсаӧн, куття-даддяӧн, бомӧн, и с.в.

Томулов кышасьӧны быдсяма ногыс, вежласьӧны паськӧмнас. Нывъяс пасьтасьӧны мужикö, старикӧ (беддя, уска да тошка), а зонъяс – бабаӧ, старукаӧ (сарапана, чышъяна).

Сы кындзи вӧччылӧны чиганö (паськыд юбкаа), нянь вундысьӧ (чарлаӧн), пемӧсъясӧ да лэбачьясӧ: козёлö, кӧинö, ошкӧ (гугӧдӧны пась), туриö, петукö (пасьталӧны бугай – еджыд дӧраысь гожся кышӧд, вӧчӧны ныр, медым кокавны).

Медым эз тӧдмавны, чужӧмсӧ тупкӧны марляӧн, мавтӧны саӧн либӧ шомӧн, кӧмалӧны гын сапӧг, кепысясьӧны. Изьватас вӧлі пасьталӧны маличасӧ гугӧн.

Вӧччӧмаяскӧд ветлӧдлӧ отсасьысь. Сійӧ таркӧдчӧ да вӧзйысьӧ керкаас: «маскаяссӧ лэдзанныд онӧ?» Пырысьяслы эз позь сёрнитны. Найӧ гибльӧдчӧны-дурӧны, больгӧны гӧлӧс вежлалӧмӧн либӧ рочасьӧны, броткиг моз ливкйӧдлӧны-сьылӧны, ылӧсас йӧктӧны да ворсӧны гудӧкӧн либӧ балалайкаӧн, киын кутӧны стопка да корӧны юантор. Лёк кӧзяевалы джоджас кисьтӧны са да йӧктӧны сы вылын.

Кӧзяеваяс зільӧны тӧдмавны пырысьясӧс, пуксьӧдӧны найӧс пызан сайӧ, сетӧны кампет, шаньга да мукӧдтор. Сэсся маскаяс мунӧны мӧд керкаӧ.

Маскаяс кӧ ёна дӧзмӧдчӧны, налысь паськӧмсӧ вермӧны мавтны дьӧгӧтьӧн, а вӧла-доддяяслысь вермӧны вундыны гужжисӧ.

Кӧзяева кӧ оз лэдзны керкаас, маскаяс перйӧны налысь водзӧс: камгӧны стенӧ да ӧдзӧс-ӧшиньӧ, игналӧны ӧдзӧссӧ карнанӧн, кисьтӧны пес чипас, тыртӧны лымйӧн да пескӧн кильчӧ, пач труба. Вильшасигмоз гусьӧн таркӧдчӧны ӧдзӧсӧ, ӧшиньӧ, а сэсся дзебсьӧны. Медъёна дӧзмӧдчӧны сэтшӧм керкаясын, кӧні олӧны том нывъяс.

Ӧшмӧс

• Коми календар. 2009 во / Лӧсьӧдіс Ӧльӧш Рассыхаев. Сыктывкар, 2008.