Olof Palme
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Sven Olof Joachim Palme (30 januari 1927 in Sjtockholm bies 28 fibberwarie 1986 aldao), meistes korteweg Olof Palme (sjprik-oet: Oelof Palme), waor 'ne Zjweedse politicus en sjtaatsman dae premier waor van Zjwede van 1969 bies 1976 en van 1982 bies 1986, wie hae woort doeadgesjote in Sjtockholm. Hae waor bies zienen aansjlaag ouch de partieleier van de Zjweedse Sociaaldemocratische Partie. Palme weurt gezeen es behuèrende tot de groate sociaaldemocrate oet de historie van Europa.
Palme waor e belangriek en polarizerend figuur, zoawaal domestisch wie internationaal. Hae sjtong d'r op dat hae en zien regering internationaal gezeen woorte es neutraal in de kawwen oorlog, dus zonger de kant de keze van de capitalistische Amerikane of de communistische Sovjets. Hae waor ouch 'nen explicieten ongersjteuner van decolonisering-bewaeginge, tot groate woede van leng die dao nog geinen aafsjtand van hawwe genomme, wie Zuud-Afrika. Hae waor d'n ièrsjte Westerse regeringsleier dae Cuba nao zien rivvelutie bezoch. Hae goof in speech in Santiago woa-in hae zien compleminte goof 'n versjèllende Cubaanse rivvelutionaire.
Moord op Palmes (1986)
[bewirk | brón bewèrke]Palmes zien doad in Sjtockholm op 28 fibberwarie 1986 waor d'n ièrsjte moord op 'ne nationale leier in Zjwede sinds Gustav III in 1792 en haw hae 'n groate invlooj op gans Scandinavië. De moord bleef onopgelost. Op 10 juni 2020 kaom 't rechshof ivvels tot de conclusie tot 't "acceptabel bewies" goof dat Stig Engström Palme haw vermoord. Engström, 'nen designer van beroep, haw ivvels al zelfmoord gepleeg in 2000. De autoriteite sjproke oet dat daomèt de casus waor geconcludeerd. Dit zörgde veur gans wat kritiek vanoet advocate, media en polletiek, umdat 't nog neet gans en al zeker is dat Engström de moord haet gepleeg. Land woort gedag dat de geheime deens vaan 't Zuudafrikaans Apartheid-regime achter de moord zoot. Ouch dit is ivvels noats beweze.