Dolar statünidens
|
|
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
El dolar di Stat Ünii (in ingles United States dollar o U.S. dollar o dumà dollar), cugnussüü anca 'me dolar amerigan e dolar USA, a l'è la muneda ufiziala di Stat Ünii del 7 de giügn del 1785. El simbul dupraa a l'è el $, anca se el Fund Munetari Internaziunal al dupra el US$. El codes ISO 4217 del dolar a l'è USD. L'emissiun del dolar a l'è cumpetenza de la Federal Reserve del 1929.
A l'è dividüü in 100 centesim (cents) cun simbul ¢. In urigen a l'era dividüü anca in 1000 "mill" che i hann dupraa fina a la segunda guera mundiala, quand che l'alümini a l'era vegnüü trop car e quij muned chì vareven trop poch per culpa de l'inflaziun.
El dolar di Stat Ünii a l'è muneda ufiziala anca in alter paes: l'Ecuador, El Salvador e Panama in America, Timor Est in l'Asia e i antigh dipendenz uceanigh 'me i Isul Marshall, i Stat Federaa de la Micronesia e Palau.
Muned e bijet
[Modifega | modifica 'l sorgent]El dolar a l'è dividüü in 100 cents cun simbul ¢. Incö i sò fraziun minur gh'hann el nom de:
- penny o cent: 1¢, cun la facia de l'Abraham Lincoln
- nickel: 5¢, cun la facia del Thomas Jefferson
- dime:10¢, cun la facia del Franklin Delano Roosevelt
- quarter: 25¢, cun la facia del George Washington
Muned de 50 ¢ (cun la facia del John Fitzgerald Kennedy) e de 1 dolar a hinn rar. I emissiun de bijet a hinn de 1 $, 5 $, 10 $, 20 $, 50 $ e 100 $. Un temp gh'eren anca bijet de 1000 dolar. I bijet gh'hann i facc di president Washington, Jefferson e Lincoln per i valur püssee bass; quela de l'Alexander Hamilton per i bijet de 10, de l'Andrew Jackson per quel de 20, de l'Ulysses S. Grant per i 50 e del Benjamin Franklin per i 100.