Вирологија
Вирологија или вирусологија — гранка на микробиологијата што ги проучува вирусите, нивната морфологија, физиологија, генетика, како и еволуцијата на вирусите и прашањата за животната средина. Медицинската и ветеринарната вирусологија првенствено ги испитуваат вирусите што ги заразуваат луѓето и животните, ја проучуваат нивната улога во развојот на заразни и онколошки заболувања и одредуваат методи за дијагностицирање, терапија и спречување на вирусни заболувања.[1][2]
Поради развојот на вирологијата, постигнати се одредени успеси во борбата против некои вирусни заболувања. На пример, во XX век, големите сипаници биле искоренети од светот благодарение на масовната вакцинација на населението. Меѓутоа, постојат голем број вирусни заболувања што се неизлечиви во сегашната етапа на научниот развој, а најпозната од нив е ХИВ-заразата.[3]
Историја
[уреди | уреди извор]Постоењето на вирус (како нов вид патоген) за првпат е докажано во 1892 г. од страна на рускиот научник Дмитриј Ивановски. По долгогодишно истражување на болестите на растенијата тутун, во дело од 1892 г., Ивановски дошол до заклучок дека мозаичната болест на тутун е предизвикана од „бактерии што минуваат низ филтерот на Шамберлан, кои, сепак, не се способни да растат на вештачки подлоги“. Врз основа на овие податоци, биле утврдени критериумите според кои патогените се класифицирани во оваа нова група: филтрирање преку „бактериски“ филтри, неможност за растеж на вештачки средини, воспроизведување на сликата на болеста со филтрат без бактерии и габи. Причинителот на мозаичната болест се нарекува од Ивановски на различни начини, изразот „вирус“ сè уште не бил воведен, алегорично тие биле наречени или „филтрирачки бактерии“ или едноставно „микроорганизми“.
Пет години подоцна, додека се проучувале болестите на говедата, имено шап и лигавка, бил изолиран сличен микроорганизам што може да се филтрира. Во 1898 г., холандскиот ботаничар М. Бејеринк ги повторил опитите на Д. Ивановски и ги нарекол овие микроорганизми „филтрирачки вируси“. Ова име подоцна било скратено на само „вируси“.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Dolja VV, Koonin EV (November 2011). „Common origins and host-dependent diversity of plant and animal viromes“. Current Opinion in Virology. 1 (5): 322–31. doi:10.1016/j.coviro.2011.09.007. PMC 3293486. PMID 22408703.
- ↑ Novella IS, Presloid JB, Taylor RT (December 2014). „RNA replication errors and the evolution of virus pathogenicity and virulence“. Current Opinion in Virology. 9: 143–7. doi:10.1016/j.coviro.2014.09.017. PMID 25462446.
- ↑ Sales, Reneepearl Kim; Oraño, Joseph; Estanislao, Rafael Deo; Ballesteros, Alfredo Jose; Gomez, Ma. Ida Faye (2021-04-29). „Research priority-setting for human, plant, and animal virology: an online experience for the Virology Institute of the Philippines“. Health Research Policy and Systems. 19 (1): 70. doi:10.1186/s12961-021-00723-z. ISSN 1478-4505. PMC 8082216 Проверете ја вредноста
|pmc=(help). PMID 33926472 Проверете ја вредноста|pmid=(help).
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Одделение за вирусологија — Институт за јавно здравје
Вирологија на Ризницата ?
