Дрен
| Дрен | |
|---|---|
| |
| Гранка со дренки | |
| Научна класификација | |
| Царство: | Растенија |
| Нерангирано: | Скриеносеменици |
| Ред: | Дреновидни |
| Семејство: | Дренови |
| Род: | Дрен |
| Подрод: | Дрен |
| Вид: | Обичен дрен |
| Научен назив | |
| Cornus mas L. | |
| |
| Карта на распространетост | |
Дрен или обичен дрен (науч. Cornus mas) — вид цветно растение од семејството дренови (Cornaceae), расте во јужна и југоисточна Европа (од Франција до Украина вкл. Македонија), Ерменија, Азербејџан, Грузија, Иран, Турција, Либан и Сирија.
Ова е средна до голема листопадна грмушка или мало дрво кое достигнува висина од 5–12 м и има темнокафеави гранки и зеленикави ластегарки. Листовите се спротивставени, долги 4–10, а широки 2–4 см, со јајчест до издолжен облик и истакнати жили. Цветот е мал (5–10 мм во пречник) со четири жолти ливчиња, во китки од по 10–25. Цвета уште во зимата, далеку пред појавувањето на првите листови. Плодот (дренката) е долгнавест и црвен, со должина од 2 см и пречник од 1,5 см и има една семка.
Во народната мудрост, дренот е поим за сила здравје поради неговата цврстина и издржливост, па оттука и познатата изрека „здрав како дрен“.
Употреба
[уреди | уреди извор]Плодови
[уреди | уреди извор]Плодот на дренот се нарекува дренка и созрева кон средината или на крајот на летото. Дренките се познати во исхраната на Балканот и западна Азија, но не се јадат пред да созреат, односно кога ќе паднат од дрвото. Зрелата дренка е темноцрвена или светложолта по боја, има кисел вкус (нешто меѓу брусница и вишна) и се користи за добивање сок и мармалад, но се јаде и исушена и се користи за правење на ракија „дренковица“[1]. Содржи исклучително многу витамин Ц и затоа се зема против настинка и грип. Наоѓа примена и во традиционалната кинеска медицина.
Дрво
[уреди | уреди извор]Дреновото дрво има огромна густина и тоне во вода. Погодно е за изработка на рачки за алат, делови од машини и др.[2] Почнувајќи од VII век п.н.е. Македонците од него изработувале копја, џилити и лакови, како неоспорно најдобро дрво за тие намени.[3] Од дреново дрво традиционално се прават и овчарските стапови.
Галерија
[уреди | уреди извор]-
Зрела дренка во селото Љубојно
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ дрен — Дигитален речник на македонскиот јазик
- ↑ Demir, F.; Hakki Kalyoncu, I. (December 2003). „Some nutritional, pomological and physical properties of cornelian cherry (Cornus mas L.)“. Journal of Food Engineering. 60 (3): 335–341. doi:10.1016/S0260-8774(03)00056-6.
- ↑ Markle, Minor M., III (Summer 1977). „The Macedonian Sarrissa, Spear and Related Armor“. American Journal of Archaeology. 81 (3): 323–339 [324]. doi:10.2307/503007. JSTOR 503007.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор] |
„Дрен“ на Ризницата ? |
Дрен на Викивидовите ?- „Дрен“ — Енциклопедија на живиот свет
- „Здрав како дрен“ на Бабин лек — за лековитите својства на дренот (македонски)
- Дрен (Cornus mas L.) — Мојата убава градина (македонски)
