Tulisan Phagspa
Tolong bantu menterjemahkan sebahagian rencana ini. Rencana ini memerlukan kemaskini dalam Bahasa Melayu piawai Dewan Bahasa dan Pustaka. Sila membantu, bahan-bahan boleh didapati di Phagspa script (Inggeris). Jika anda ingin menilai rencana ini, anda mungkin mahu menyemak di terjemahan Google. Walau bagaimanapun, jangan menambah terjemahan automatik kepada rencana, kerana ini biasanya mempunyai kualiti yang sangat teruk. Sumber-sumber bantuan: Pusat Rujukan Persuratan Melayu. |
Tulisan Phagspa | |
---|---|
Jenis tulisan | |
Pencipta | Drogön Chögyal Phagpa |
Tempoh masa | 1270s to 1360s |
Arah tulisan | Vertical left-to-right |
Bahasa-bahasa | Bahasa Mongolia, Bahasa Tibet, Bahasa Sanskrit |
Tulisan berkaitan | |
Sistem tulisan induk | Tulisan Indik
|
Sistem tulisan turunan | Hangul (conjectured) |
ISO 15924 | |
ISO 15924 | Phag (), Templat:ISO 15924 name |
Unikod | |
Alias Unikod | Phags-pa |
U+A840 to U+A877 | |
Tulisan Phagspa (atau tulisan segi empat) merupakan sejenis abugida yang direka oleh seorang Lama Tibet yang bernama Drogön Chögyal Phagpa bagi maharaja Kublai Khan semasa Dinasti Yuan di China, sebagai satu tulisan yang umum bagi semua bahasa dalam lingkungan Empayar Mongolia. Penggunaan tulisan ini merosot selepas empayar ini digulingkan oleh Dinasti Ming. The vast documentation about its use gives modern linguists many clues about the changes of the Chinese languages and other Asian languages during the period.
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Tulisan Mongolia yang berdasarkan tulisan Uyghur tidak sempurna bagi bahasa Mongol, dan adalah tidak praktikal untuk menyebarkan kepada sesuatu bahasa yang mempunyai fonologi yang sangat berbeza seperti Bahasa Cina. Oleh itu semasa Dinasti Yuan pada kira-kira tahun 1269, Kublai Khan minta Phagspa supaya mereka satu set huruf bagi penggunaan dalam seluruh empayar. Phagspa menyeberkan tulisan Tibetnya (satu tulisan Indik) kepada Bahasa Mongol dan Bahasa Cina. 38 huruf yang terhasil dikenali dengan beberapa nama, seperti "tulisan segi empat", tetapi kini biasanya dikenali sebagai tulisan Phagspa.
Berbeza daripada tulisan asalnya, tulisan ini ditulis dari atas ke bawah seperti tulisan-tulisan Mongol yang dulu. Tulisan ini tidak diterima secara meluas dan tidak digunakan lagi selepas keruntuhan Dinasti Yuan pada tahun 1368. After this it was mainly used as a phonetic gloss for Mongolians learning Chinese characters. Scholars such as Gari Ledyard believe that in the meantime it was one of the sources for the Korean Hangul alphabet.
Unicode
[sunting | sunting sumber]Demi penggunaan encoding dalam media digital, Piawai Unicode, mulai dari versi 5.0,[1] memberikan titik kod U+A840 hingga U+A877 bagi 56 huruf Phags-Pa itu.
Templat:Unicode chart Phags-Pa
Aksara-aksara Brahma |
---|
Aksara Brahma dan turunannya |
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Pautan luar
[sunting | sunting sumber]Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Tulisan Phagspa |