Aqbeż għall-kontentut

Ġob

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Ġob

Ġob minn Léon Bonnat (1880).
Profeta, Ġust
Twelid Mhux magħruf
Mewt Mhux magħruf
Venerat
L-ikbar santwarju Qabar ta' Ġob
Festa
  • 27 ta’ April (Knisja Ortodossa Kopta)
  • 6 ta' Mejju (Knisja Ortodossa tal-Lvant u Knisja Appostolika Armena)
  • 9 ta’ Mejju (Knisja Luterana–Sinodu tal-Missouri)
  • 10 ta’ Mejju (Knisja Kattolika)
  • 29 ta’ Awwissu (Knisja Ortodossa Kopta)
  • 26 ta’ Diċembru (Knisja Appostolika Armena)
Attributi Ħafna drabi mpinġi bħala bniedem imġarrab minn Alla
Patrun/a


Ġob (bl-Ebrajk: אִיּוֹב, Īyyōv; bil-Grieg: Ἰώβ, Iṓb) huwa l-figura ċentrali tal-Ktieb ta' Ġob fil-Bibbja. Fl-Islam, Ġob (bl-Għarbi: أَيُّوب, Ajjūb) huwa wkoll meqjus bħala profeta.

Ġob jiġi ppreżentat bħala raġel tal-familja tajjeb u għani li f’daqqa waħda jiġi mħabbat b’diżastri terribbli li jneħħu kollox li jħobb—xenarju maħsub biex jġarrab il-fidi taʼ Ġob f'Alla. Jiġġieled bil-​qawwa biex jifhem din is-​sitwazzjoni, Ġob jirrifletti fuq id-disperazzjoni tiegħu imma jibqa’ devot b’mod konsistenti.

Fil-Ktieb Ebrajk ta’ Ġob

[immodifika | immodifika s-sors]
Biex tapprofondixxi, ara l-artiklu: Ktieb ta' Ġob.
Ġob u Ħbiebu minn Ilya Repin (1869).

Il-Ktieb Ebrajk ta’ Ġob huwa parti minn Ketuvim ("Kitbiet") tal-Bibbja Ebrajka. M’hux magħruf ħafna dwar Job ibbażat fuq it-Test Masoretiku. Il-karattri fil-Ktieb ta’ Ġob jikkonsistu f’Ġob, martu, it-tliet sħabu (Bildad, Elifaż, u Sofar), raġel jismu Eliħu, Alla, u anġli.

Tibda b’introduzzjoni għall-karattru ta’ Ġob—huwa deskritt bħala raġel imbierek li jgħix sewwa fl-art ta’ Għus. It-tifħir tal-Mulej għal Ġob iqanqal anġlu bit-titlu ta’ “xitan” (“Avversarju”) biex jissuġġerixxi li Ġob serva lil Alla sempliċement għax Alla pproteġih. Alla jneħħi l-protezzjoni ta’ Ġob u jagħti permess lill-anġlu biex jieħu l-ġid tiegħu, uliedu, u s-saħħa fiżika tiegħu (iżda mhux ħajtu). Minkejja ċ-ċirkustanzi diffiċli tiegħu, huwa ma jisħetx lil Alla, iżda pjuttost jisħet il-jum tat-twelid tiegħu. U għalkemm iddejjaq minħabba l-qagħda mwiegħra tiegħu, ma jieqafx jakkuża lil Alla bl-inġustizzja. Il-kundizzjoni miżerabbli taʼ Ġob fuq l-art hija sempliċement ir-rieda t’Alla.

F’dan li ġej, Ġob jiddibatti maʼ tliet ħbieb dwar il-kundizzjoni tiegħu. Jargumentaw jekk kienx iġġustifikat, u jiddibattu soluzzjonijiet għall-problemi tiegħu. Ġob fl-aħħar mill-aħħar jikkundanna l-pariri, it-twemmin, u l-kritika kollha tagħhom dwaru bħala foloz. Alla mbagħad jidher lil Ġob u lil sħabu minn turbina. Alla jċanfar lit-tliet ħbieb u jagħtihom istruzzjoni għall-maħfra tad-dnub, segwit minn Ġob jiġi rrestawrat għal kundizzjoni saħansitra aħjar mill-istat sinjur tiegħu ta’ qabel (Ġob 42:10-17). Ġob huwa mbierek li għandu seba' subien, u tlett ibniet jisimhom Ġemima (li tfisser "ħamiema"), Kesigħa ("kannella"), u Kerenħappuk ("qarn il-għamla tal-għajnejn"). Intqal li l-bniet tiegħu huma l-isbaħ nisa fl-art.[2]

Fil-Ktieb Grieg ta' Ġob tat-Testment il-Qadim

[immodifika | immodifika s-sors]
Ġob Irrestawrat għall-Prosperità minn Laurent de La Hyre (1648).

Is-Septuagint, traduzzjoni Grieg tal-qedem tat-Testment il-Qadim Ebrajk, għandu vers finali rivedut u aġġornat li jippretendi l-ġenealoġija ta’ Ġob, u jasserixxi li huwa neputi ta’ Eżaw u ħakkiem ta’ Edom.

 U miet Ġob, raġel xiħ u mimli jiem, u hemm miktub li jqum ma’ dawk li l-Mulej iqajjem. Dan ir-raġel hu deskritt fil-ktieb Sirjan li jgħix fl-art ta’ Ausi, fuq il-fruntieri ta’ l-Idumea u l-Arabja: u ismu qabel kien Ġobab; u wara li ħa mara Għarbija, nissel iben li kien jismu Ennon. U hu stess kien iben missieru Zare, wieħed minn ulied Esaw, u ta’ ommu Bosorra, u għalhekk kien il-ħames minn Abraam. U dawn kienu s-slaten li ssaltan f’Edom, liema pajjiż ħakem ukoll fuqu: l-ewwel, Balak, bin Begħor, u l-belt tiegħu kien jisimha Dennaba, imma wara Balak, Ġobab, li jissejjaħ Ġob, u warajh Asom, li kien gvernatur mill-pajjiż ta’ Taeman: u warajh Adad, bin Barad, li qered lil Madjam fil-pjanura ta’ Mowab; u l-isem tal-belt tiegħu kien Ġetajm. U l-ħbieb li ġew għandu kienu Elifaz, minn ulied Esaw, sultan tat-Tajmanin, Baldad sovran is-Sawkej, Sofar sultan ta’ Minaj

—Ġob 42:17 (Verżjoni s-Septuagint), [1]

Ġob fil-Ġudaiżmu

[immodifika | immodifika s-sors]
Skroll tal-Ktieb ta' Ġob, bl-Ebrajk.

Maġġoranza ċara tar-rabbini raw lil Ġob li kien jeżisti bħala figura storikament fattwali. Skont fehma minoritarja, Ġob qatt ma kien jeżisti.[3] F’din il-fehma, Ġob kien ħolqien letterarju minn profeta li uża din il-forma ta’ kitba biex twassal messaġġ divin. Min-naħa l-oħra, it-Talmud (fi Tractate Baba Batra 15a–16b) jagħmel ħiltu ħafna biex jaċċerta meta għex Ġob, u jsemmi ħafna opinjonijiet u interpretazzjonijiet mill-għorrief ewlenin. Ġob jissemma aktar fit-Talmud kif ġej:[4]

  • Ir-riżenja ta’ Ġob għad-destin tiegħu.[5]
  • Meta Ġob kien prosperu, kull min jassoċja miegħu anki biex jixtri mingħandu jew ibigħlu, kien imbierek.[6]
  • Premju ta’ Ġob talli kien ġeneruż.[7]
  • David, Ġob u Eżekjel iddeskrivew it-tul tat-Torah mingħajr ma taw numru għaliha.[8]
  • Ġob kien wieħed mit-tliet konsulenti li l-Fargħun kkonsultaw, qabel ma ħa azzjoni kontra l-Iżraelin li dejjem qed jimmultiplikaw fil-Ktieb tal-Eżodu. Kif deskritt fit-Talmud:[9] Balaam ħeġġeġ lill-Fargħun biex joqtol lis-subien Ebrajk li għadhom kif twieldu; Ġetru oppona dan id-digriet; u Ġob, għalkemm personalment kontra d-digriet, żamm sieket u ma pprotestax. Huwa għas-silenzju ta' Ġob li sussegwentement Alla jikkastigah bit-tbatija qarsa tiegħu.[10] Madankollu, il-Ktieb ta' Ġob innifsu ma fih ebda indikazzjoni ta’ dan, u lill-profeta Eżekjel, Jahweh jirreferi għal Ġob bħala raġel ġust tal-istess kalibru bħal Noè u Danjel.[11]

Fehmiet Kristjani

[immodifika | immodifika s-sors]

Il-Kristjaneżmu jaċċetta l-Ktieb ta' Ġob bħala kanonku fit-[[Testment il-Qadim] tiegħu]. Barra minn hekk, Ġob jissemma fit-Testment il-Ġdid tal-Bibbja Nisranija: l-Ittra ta’ Ġakbu (Ġakbu 5:11[12]) parafrażi lil Ġob bħala eżempju ta’ paċenzja f’ tbatija.

Id-dikjarazzjoni ta' Ġob, "Jien naf li d-Difensur tiegħi ħaj u fl-aħħar fuq it-trab iqum" (Ġob 19:25), huwa meqjus minn xi Insara bħala referenza proto-Kristjana għal Kristu bħala l-Feddej, u hija l-bażi ta’ diversi innu Kristjani, kif ukoll ix-xena tal-ftuħ ta’ Parti III tal-Messija. Madankollu, kummentaturi tal-Bibbja u studjużi Lhud jindikaw li Ġob "jinsisti fuq smigħ divin f'ħajtu" (ara Ġob 16:19–22).[13]

Ġranet tal-Festa

[immodifika | immodifika s-sors]

Huwa mfakkar mill-Knisja Luterana–Sinodu tal-Missouri fil-Kalendarju tal-Qaddisin fid-9 ta’ Mejju, mill-Knisja Kattolika Rumana fl-10 ta’ Mejju, u mill-Ortodossa tal-Lvant u l-knejjes Kattoliċi Biżantini fis-6 ta’ Mejju.

Huwa mfakkar ukoll mill-Knisja Appostolika Armena fis-6 ta’ Mejju u fis-26 ta’ Diċembru, u mill-Knisja Ortodossa Kopta fis-27 ta’ April u fid-29 ta’ Awwissu. Il-Knisja Appostolika Armena tfakkar lil Ġob flimkien ma’ Ġwanni l-Battista nhar il-Ħamis wara t-tielet Ħadd tal-Festa ta’ Tlugħ fis-Sema.[14]

Fehmiet Iżlamiċi u kont Koraniku

[immodifika | immodifika s-sors]
Biex tapprofondixxi, ara l-artiklu: Ġob fl-Islam.Fil-Quran, Ġob (bl-Għarbi: أيّوب, Ajjūb, jew Ijob) huwa meqjus bħala profeta fl-Islam.[15] Il-qafas narrattiv tal-istorja ta’ Ġob fl-Islam huwa simili għall-istorja tal-Bibbja Ebrajka. Madankollu, fl-Islam, l-enfasi tingħata lil Ġob li jibqa’ sod ma’ Alla u m’hemm l-ebda rekord tad-disperazzjoni tiegħu jew diskussjonijiet mal-ħbieb. Xi kummentaturi Misilmin tkellem ukoll dwar Ġob bħala l-antenat tar-Rumani.[16] Il-letteratura Misilma tikkummenta wkoll dwar iż-żmien u l-post tal-profezija ta’ Ġob, billi tgħid li ġie wara Ġużeppi (fl-Islam, Jusef) fis-sensiela profetika u li ppriedka lill-poplu tiegħu aktar milli ntbagħat lil xi speċifikat komunità. It-tradizzjoni tkompli tirrakkonta li Ġob se jkun il-mexxej tal-grupp ta’ “dawk li paċenzjaw” fil-Ġenna. Ġob jissemma fi tmien versi fil-Quran biss, fosthom:

41U ofkor (int dwar) ilsirna Ijob meta (hu) niedi (lir-)Rabbu [il-Mulej tiegħu]: “Tassew messni x-Xitan b’dispirament u tbatija!” 42(Qal Alla:) “Daqqa b’riġlek! Dan (hawn) maħsel [post/rebbiegħa biex jaħsel], biered u xarba.” 43U tajna lilu familja tiegħu u xebhhom magħhom, reħma (ħniena) minna u tifkir lil (dawk) tal-fehim.44“U ħu b’idejk mazz (ħaxix), hekk olqot bih u la tiksirx (il-ġurament tiegħek)”; Tassew Aħna sibnieh sieber [dak li b'paċenzja]; eċċellenti tal-ilsir! Tassew hu dawwar (spiss lil Alla).

Suret Sad 38:41-44, il-Quran

  1. ^ S. Swayd, Samy (2009). The A to Z of the Druzes (bl-Ingliż). Rowman & Littlefield. p. 109. ISBN 9780810868366. They also cover the lives and teachings of some biblical personages, such as Job, Jethro, Jesus, John, Luke, and others
  2. ^ Coogan, Michael B. (2009). Job's Wives and Daughters. Oxford University Press. p. 388.
  3. ^ Talmud Babiloniż, Bava Batra 15a
  4. ^ "Iyyov – Job WEBSHAS Indiċi għal it-Talmud". Aishdas.org. Miġbur 2012-04-06.
  5. ^ Pesakim 2b
  6. ^ Pesakim 112a
  7. ^ Megilla 28a
  8. ^ Eruvin 21a
  9. ^ Sota 11a
  10. ^ "Rabbi Yehudah Prero "The Passover Hagadah Maggid – Relating the Chain of Events Part 2"" (bl-Ingliż). Torah.org. 7 Ġunju 2002. Miġbur 2012-04-06.
  11. ^ Eżekjel 14:14
  12. ^ "Ġakbu 5:11". Bible.com. Miġbur 2024-09-08. Dawk li żammew sħiħ sal-aħħar, araw, aħna nqisuhom bħala hienja. Smajtu bis-sabar ta’ Ġob, u tafu kif bl-għajnuna tal-Mulej hu għalaq jiem ħajtu; għax il-Mulej jaf jagħder, u hu ħanin bil-bosta.
  13. ^ Ara "Imma naf li l-Vindikattur tieghi jghix; Fl-aħħar jixhed fuq l-art – dan, wara li l-ġilda tiegħi tkun tqaxxarli.” (Job, 19:25 Berlin, Adele; Brettler, Marc Zvi (2014). The Jewish Study Bible. [S.l.]: Oxford University Press. p. 1523. ISBN 978-0-19-997846-5. Miġbur 2 Jannar 2017.Vindikattur, Ebrajk "go'el", persuna, normalment qarib, li qamet għal id-drittijiet tal-qraba tiegħu wkoll użati ta’ Alla fir-relazzjoni tiegħu ma’ Iżrael.
  14. ^ "Ġob il-Ġust u Ġwanni l-Assunta" (bl-Ingliż). 2 Settembru 2021. Arkivjat minn l-oriġinal fl-4 Settembru 2021. Miġbur 4 Settembru 2021.
  15. ^ Abdullah Yusuf Ali, Il-Koran: Test, Traduzzjoni u Kummentarju, nota 2739: "Job (Ayub) kien raġel prosperu, b'fidi f'Alla, li jgħix x'imkien fit-tramuntana- rokna tal-Lvant ta 'l-Għarabja Huwa jbati minn numru ta' diżastri: il-bhejjem tiegħu huma meqruda, u l-familja tiegħu mgħaffġa taħt is-saqaf tiegħu b’ġrieħi mimlijin minn ras sa saqajh Hu jitlef is-serħan tal-moħħ, u jisħet il-jum li twieled, il-ħbieb foloz Tiegħu jattribwixxu lid-dnub dawn il-“konsolaturi” ta’ Ġob, u aktar jitlef bilanċ tal-moħħ tiegħu, iżda Allah jfakkar lilu l-ħniena Tiegħu, u jerġa 'jibda l-umiltà tiegħu u jagħti l-awto-ġustifikazzjoni Huwa restawrata għall-prosperità, bid-doppju ta' kemm kellu qabel ħutu; kellu familja ġdida taʼ sebaʼ subien u tlett ibniet ġusti. Hu għex sa xjuħija tajba, u ra erbaʼ ġenerazzjonijiet taʼ dixxendenti. Dan kollu huwa mniżżel fil-Ktieb ta’ Ġob fit-Testment il-Qadim Lhudi Kristjan. Mill-kitbiet Ebrajċi kollha, l-Ebrajk ta’ dan il-Ktieb jersaq l-eqreb lejn l-Għarbi.”
  16. ^ Brandon M. Wheeler, Dizzjunarju Storiku tal-Profeti. fl-Islam u l-Ġudaiżmu, Job, p. 171