Speilho
Speilho (de l lhatin speculun) ye ua superfice que reflete un centeilha lhuminoso nua direçon defenida, an beç d'absorbé-lo ó spalhá-lo an todas las direçones. Por cumbençon, las çtáncias de ls oubjetos son siempre cunsidradas positibas i las çtáncias de las eimaiges son cunsidradas positibas para eimaiges reales i negatibas para eimaiges birtuales. [1]
Ls centeilhas homogéneos que parten de bários puntos de qualquiera oubjeto i anciden perpendicularmente ó quaije perpendicularmente subre qualquiera praino refletor ó refrator ó superfice sférica diberge depuis desso de tantos outros puntos ó son paralelos la tantas outras retas ó cumberge para tantos outros puntos cun percison ó sin erro notable. I l mesmo acuntece se ls centeilhas son refletidos ó refratados sucessibamente por dous ó trés ó mais superfices prainas ó sféricas. [2]
L punto d'adonde ls centeilhas diberge ó pa l qual cumberge puode ser chamado foco de ls centeilhas. I, sendo dado l foco de ls centeilhas ancidentes, l de ls centeilhas refletidos ó refratados puode ser ancontrado detreminando-se la refraçon de dous centeilhas qualesquiera. [3]
Adonde quier que ls centeilhas que probén de todos ls puntos de qualquiera oubjeto se ancontren de nuobo nun cierto númaro de puntos depuis de cumbergir por reflexon ó refraçon, eilhes forman ua eimaige de l'oubjeto an qualquiera cuorpo branco subre l qual stan ancidindo. [4]
Quando ua pessona mira para qualquiera oubjeto, la luç que probén de bários puntos de l'oubjeto ye refratada pula piel traspariente i puls humores de l'uolho (esto ye, pula túnica córnea i pul humor cristalino que queda depuis de la aluna), de modo a cumbergir i se reunir de nuobo an bários puntos de l fondo de l uolho, adonde forma l'eimaige de l'oubjeto na piel (que se chama túnica retina) que recobre l fondo de l'uolho.
Oclos cumbexos corrigen la falta de tumideç de l'uolho i, oumentando la refraçon, fázen cun que ls centeilhas cumbirjan antes i se reúnan nitidamente ne l fondo de l'uolho, zde que l bidro tenga l grau de cumbexidade adequado. I l cuntrairo acuntece cun míopes cujos uolhos son mui túmidos. Nesse causo la refraçon ye mui grande, ls centeilhas cumberge i se reúnen ne ls uolhos antes d'atingir l fondo de l'uolho; antoce l'eimaige formada ne l fondo i la bison causada por eilha nun son nítidas, la nun ser que l'oubjeto se aprossime tanto de l'uolho que l punto adonde ls centeilhas cumbergentes se reúnen puoda ser çlocado pa l fondo, ó que la tumideç de l'uolho seia eliminada i las refraçones séian diminuídas por un bidro cóncabo dotado de l grau de cuncabidade adequado, ó que, pula eidade, l'uolho quede mais praino até adquirir la forma adequada. [5]