Water
Water (dat, n., pl. Waters) is een chemischen Stoff ut Waterstoff un Suerstoff.
De Formel is H2O. Dat bedüüd, dat twee Atoms Waterstoff mit een Atom Suerstoff tohoopknütt sünd.
Fastet Water (friesen Water) warrt Ies naamt. Gasförmig Water heet Waterdamp. Water friest bi 0 °C un kaakt bi 100 °C.
Water is de Grunnlaag för dat Leven. De Minsch, to’n Bispill, hett över 65 Perzent Water in sik.
Twee von dree Delen vun de Eer sünd mit Water bedeckt. Besünners in de Ozeanen un in de See hebbt wi Soltwater. De Soltgehalt liggt normol bi 3,5 Perzent Solt, in de Oostsee un anner sötere Seen liggt he dorünner. In de Strööm un Meeren hebbt wi Söötwater. Gifft obers ok Soltmeeren (Soltseen), to’n Bispill de Schotts in Algerien un Tunesien un dat Dode Meer.
Water is ok en Grunnlaag för den Verkehr. Strööm, Seen un Meeren hebbt Waterstraten för den Schippsverkehr.
Dat Water in’t Meer is ok dör de Sünn un den Maand jümmers in Bewegen. Dat Water stiegt wat över 6 Stünnen un denn fallt dat wedder. Dat warrt de Tied naamt. Dorvun gifft dat dat Watt un de Prielen.
Chemie
[ännern | Bornkood ännern]Water kann sik in ene Reakschoon, bi de Warms free warrt, ut Waterstoff un Suerstoff billen:
- 2 H2 + O2 ⇒ 2 H2O
Waterstoff un Suerstoff trennen geiht to’n Bispill dör Elektrolys. Dorbi warrt wedder Energie opwennt, de beiden Stoffen utenannertokriegen.
- 2 H2O ⇒ 2 H2 + O2