Johnny Weissmuller

Johnny Weissmuller
	Johnny Weissmuller in de jaren 20
Persoonlijke informatie
Naam	Peter Johann Weissmüller
Geboortedatum	2 juni 1904
Geboorteplaats	Freidorf
Overlijdensdatum	20 januari 1984
Overlijdensplaats	Mexico
Nationaliteit	Verenigde Staten
Sportieve informatie
Discipline	zwemmen, waterpolo
Club	Illinois Athletic Club
Olympische Spelen	1924, 1928
	Officiële website
Portaal	Sport ; Film

Peter Johann Weissmüller (Freidorf (Roemenië), 2 juni 1904 – Acapulco (Mexico), 20 januari 1984) was een zwemkampioen in de jaren 20 van de twintigste eeuw en als filmster de vertolker van Tarzan tussen 1932 en 1948. Hij nam tweemaal deel aan de Olympische Spelen en won hierbij in totaal zes medailles.

Biografie

Weissmullers jeugd

Hij werd geboren als Peter Johann Weissmüller in Freidorf (een wijk in het huidige Timișoara in Roemenië) in het toenmalige Oostenrijk-Hongaarse rijk en gedoopt als János Weissmüller. Zijn ouders waren de Duitssprekende Oostenrijkers Petrus Weißmüller en Erzsébet Kersch.

Toen Johann zeven maanden oud was verhuisde de familie naar de Verenigde Staten. Met het S.S. Rotterdam vertrokken zij op 14 januari 1905 uit Rotterdam en kwamen twaalf dagen later aan in New York. Bij aankomst werden hun namen veranderd in de meer Engels klinkende namen Peter, Elizabeth en Johnny Weissmuller.

Na een kort verblijf in Chicago, Illinois, waar ze familie bezochten, verhuisden zij naar Windber. Peter Weissmuller werkte hier als mijnwerker. Op 3 september 1905 werd een broertje van Johnny geboren: Peter Weissmuller Jr.

Na een aantal jaren in Pennsylvania gewoond te hebben verhuisde de familie naar Chicago. Johnny's vader was de eigenaar van een bar en zijn moeder werd chef-kok in een restaurant. Uit documenten die Elizabeth Weissmuller indiende in Chicago blijkt dat zijn ouders later scheidden. Zijn moeder werd dus geen weduwe van Johnny's vader (die zou zijn overleden aan tuberculose als gevolg van zijn werk in de mijnen) zoals veel bronnen abusievelijk vermelden.

Al op jonge leeftijd waren Johnny en zijn broer goede zwemmers. De stranden van het Michiganmeer werden hun favoriete zomerbestemming. Hij werd lid van het Stanton Park-zwembad en won alle jeugdtoernooien. Op zijn twaalfde werd hij opgenomen in het YMCA-zwemteam.

Na zijn schooljaren werkte Weissmuller een tijdlang als liftboy in een hotel. In zijn vrije tijd trainde hij zich verder in het zwemmen.^[1]

Weissmuller als zwemkampioen

Weissmuller was een van de beste zwemmers aller tijden. Hij was wereldrecordhouder op de 100 meter en haalde in totaal vijf gouden Olympische medailles:

1922: De eerste in de geschiedenis die de 100 meter vrije slag onder de minuut zwom (58,6 sec.)
1924: drie gouden en één bronzen medaille op de Olympische Spelen in Parijs:
- Goud: 100 meter en 400 meter vrije slag, 4 x 200 meter estafette
- Brons: waterpolo
1928: Twee gouden medailles op de Olympische Spelen in Amsterdam: 100 meter vrije slag en 4 x 200 estafette.

Weissmuller als Tarzan

In 1932 speelde Weissmuller de hoofdrol in Tarzan the Ape Man. De vrouwen vielen in katzwijm voor deze kampioen. Hij zou tot 1948 in twaalf Tarzan films meedoen. Vanaf 1934 werd Maureen O'Sullivan zijn vaste tegenspeelster als Jane. Beiden werden grote filmsterren. Weissmuller had echter minder succes in andere zaken. Vijf huwelijken strandden en hij geraakte financieel aan de grond. Zijn reputatie en sterrenstatus raakte hij kwijt.

Overlijden

Op 20 januari 1984 overleed hij aan de gevolgen van longoedeem. Bij het ter aarde laten van zijn doodskist klonk zijn typerende Tarzanroep driemaal. Dit was al vastgelegd voor zijn dood, op zijn eigen verzoek. Weissmuller werd 79 jaar.

Filmografie

Jaar	Film	Rol
1929	Glorifying the American Girl	Adonis
1931	Swim or Sink	Himself
1931	Water Bugs	Himself
1932	Tarzan, the Ape Man	Tarzan
1932	The Human Fish	Himself
1934	Tarzan and His Mate	Tarzan
1936	Tarzan Escapes	Tarzan
1939	Tarzan Finds a Son!	Tarzan
1941	Tarzan's Secret Treasure	Tarzan
1942	Tarzan's New York Adventure	Tarzan
1943	Tarzan Triumphs	Tarzan
	Tarzan's Desert Mystery	Tarzan
	Stage Door Canteen	Himself
1945	Tarzan and the Amazons	Tarzan
1946	Tarzan and the Leopard Woman	Tarzan
1946	Swamp Fire	Johnny Duval
1947	Tarzan and the Huntress	Tarzan
1948	Tarzan and the Mermaids	Tarzan
1948	Jungle Jim	Jungle Jim
1948	The Lost Tribe	Jungle Jim
1950	Mark of the Gorilla	Jungle Jim
	Captive Girl	Jungle Jim
	Jungle Jim in Pygmy Island	Jungle Jim
1951	Fury of the Congo	Jungle Jim
1951	Jungle Manhunt	Jungle Jim
1952	Jungle Jim in the Forbidden Land	Jungle Jim
1952	Voodoo Tiger	Jungle Jim
1953	Savage Mutiny	Jungle Jim
	Valley of Head Hunters	Jungle Jim
	Killer Ape	Jungle Jim
1954	Jungle Man-Eaters	Jungle Jim
1954	Cannibal Attack	Johnny Weissmuller
1955	Jungle Moon Men	Johnny Weissmuller
1955	Devil Goddess	Johnny Weissmuller
1970	The Phynx	Himself
1976	Won Ton Ton, the Dog Who Saved Hollywood	Stagehand #2
Televisie
Jaar	Titel	Rol
1956–1958	Jungle Jim	Jungle Jim

Onderscheidingen

1965: International Swimming Hall of Fame
1976: Body Building Guild Hall of Fame
1983: U.S. Olympic Hall of Fame
Ster op de Hollywood Walk of Fame
2004: Ereburger van de stad Timișoara (postuum)

Bronnen, noten en/of referenties

(en) Johnny Weissmuller in de Internet Movie Database
(en) Profiel van Johnny Weissmuller op sports-reference.com (gearchiveerd)

↑ Korte biografie

[1] Korte biografie

[1]