From the river to the sea: verschil tussen versies
Het gaat in het Volkskrant-artikel wel degelijk om intersectioneel activisme én de slogan 'Palestine will be free!’ |
Iets meer nuance in de alinea over wat de zin betekent voor Palestijnen en Joden. |
||
| Regel 9: | Regel 9: | ||
Sinds de oprichting van Hamas is de zinsnede in verband gebracht met deze organisatie, maar de zinsnede "From the river to the sea" kwam pas in 2017 voor in de officiële standpunten van Hamas. Het eerste gebruik hier van de uitdrukking was als onderdeel van het herziene manifest van 2017. Hierin verklaarde Hamas elk alternatief te verwerpen voor een in meerdere gebieden opgedeeld Palestina "van de rivier tot de zee".<ref name="Hamas-67">{{Citeer web |url=https://edition.cnn.com/2017/05/01/middleeast/hamas-charter-palestinian-israeli/ |titel=Hamas says it accepts '67 borders, but doesn't recognize Israel |achternaam=Qiblawi |voornaam=Tamara |datum=2017-05-03 |website=[[CNN]] |taal=en |bezochtdatum=2023-11-24}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.theguardian.com/world/2023/oct/31/from-the-river-to-the-sea-where-does-the-slogan-come-from-and-what-does-it-mean-israel-palestine |titel='From the river to the sea’: where does the slogan come from and what does it mean? |auteur=Daniel Boffey |datum=2023-10-31 |bezochtdatum=2023-11-25 |uitgever=The Guardian |taal=en}}</ref> |
Sinds de oprichting van Hamas is de zinsnede in verband gebracht met deze organisatie, maar de zinsnede "From the river to the sea" kwam pas in 2017 voor in de officiële standpunten van Hamas. Het eerste gebruik hier van de uitdrukking was als onderdeel van het herziene manifest van 2017. Hierin verklaarde Hamas elk alternatief te verwerpen voor een in meerdere gebieden opgedeeld Palestina "van de rivier tot de zee".<ref name="Hamas-67">{{Citeer web |url=https://edition.cnn.com/2017/05/01/middleeast/hamas-charter-palestinian-israeli/ |titel=Hamas says it accepts '67 borders, but doesn't recognize Israel |achternaam=Qiblawi |voornaam=Tamara |datum=2017-05-03 |website=[[CNN]] |taal=en |bezochtdatum=2023-11-24}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.theguardian.com/world/2023/oct/31/from-the-river-to-the-sea-where-does-the-slogan-come-from-and-what-does-it-mean-israel-palestine |titel='From the river to the sea’: where does the slogan come from and what does it mean? |auteur=Daniel Boffey |datum=2023-10-31 |bezochtdatum=2023-11-25 |uitgever=The Guardian |taal=en}}</ref> |
||
Sommige historici, experts en activisten stellen dat voor Palestijnen wijst de zin op de wens naar bevrijding en gelijke rechten en dat vele Joden het zien als een bedreiging, en als een wens tot vernietiging van Israël als Joodse staat.<ref name=":0" /><ref name=":1">[https://www.theguardian.com/world/2023/oct/31/from-the-river-to-the-sea-where-does-the-slogan-come-from-and-what-does-it-mean-israel-palestine From the river to the sea’: where does the slogan come from and what does it mean?] The Guardian, 31 oktober 2023</ref> In zijn boek ''[[Het zijn net mensen (boek)|Het zijn net mensen]]'' stelt [[Joris Luyendijk]], voormalig correspondent in de Arabische regio, dat journalisten eigenlijk niet kunnen weten wat inwoners van het gebied echt denken, en of ze mee gaan in de interpretatie van de machthebbers.<ref>{{Citeer boek |titel=Het zijn net mensen |achternaam=Luyendijk |voornaam=Joris |url=https://uitgeverijpluim.nl/25-jaar-luyendijk-het-zijn-net-mensen |uitgever=Uitgeverij Pluim |datum=2006 |isbn=9789493304741}}</ref> |
|||
Een variant van de uitdrukking wordt gebruikt door de Israëlische regeringspartij [[Likoed]]. In het eerste artikel van de grondbeginselen van Likoed staat dat het Joodse volk exclusief recht op Israël heeft, het land dat tussen de zee en de rivier de Jordaan ligt.<ref name="RTL-bedoel" /><ref>{{Citeer web |url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/original-party-platform-of-the-likud-party |titel=Likud Party: Original Party Platform (1977) |bezochtdatum=2023-11-25 |uitgever=Jewish virtual library |taal=en}}</ref> De Israëlische president [[Benjamin Netanyahu]] heeft uitgesproken dat "Israël het hele land ten westen van de rivier zal behouden".<ref name="RTL-bedoel" /><ref>{{Citeer web |url=https://www.middleeasteye.net/news/israeli-press-review-netanyahu-says-israel-will-keep-all-land-between-river-and-sea |titel=Israeli press review: Netanyahu says Israel will keep all land between the river and the sea |datum=2019-03-12 |bezochtdatum=2023-11-25 |uitgever=MEE Middle East Eye |taal=en}}</ref> |
Een variant van de uitdrukking wordt gebruikt door de Israëlische regeringspartij [[Likoed]]. In het eerste artikel van de grondbeginselen van Likoed staat dat het Joodse volk exclusief recht op Israël heeft, het land dat tussen de zee en de rivier de Jordaan ligt.<ref name="RTL-bedoel" /><ref>{{Citeer web |url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/original-party-platform-of-the-likud-party |titel=Likud Party: Original Party Platform (1977) |bezochtdatum=2023-11-25 |uitgever=Jewish virtual library |taal=en}}</ref> De Israëlische president [[Benjamin Netanyahu]] heeft uitgesproken dat "Israël het hele land ten westen van de rivier zal behouden".<ref name="RTL-bedoel" /><ref>{{Citeer web |url=https://www.middleeasteye.net/news/israeli-press-review-netanyahu-says-israel-will-keep-all-land-between-river-and-sea |titel=Israeli press review: Netanyahu says Israel will keep all land between the river and the sea |datum=2019-03-12 |bezochtdatum=2023-11-25 |uitgever=MEE Middle East Eye |taal=en}}</ref> |
||
Versie van 3 dec 2023 11:42
.jpg)
"From the river to the sea" (in het Nederlands: "van de rivier tot aan de zee"; in het Arabisch: من النهر إلى البحر) is een politieke slogan, die zowel in de politiek als tijdens demonstraties wordt gebruikt. Geografisch verwijst de slogan naar het gebied tussen de rivier de Jordaan en de Middellandse Zee. Dit omvat de staat Israël en de Palestijnse gebieden: de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en de Gazastrook.[1]
In zijn volledige vorm luidt de slogan: From the river to the sea, Palestine will be free. De oorspronkelijke Arabische versie rijmt ook, min al-nahr ila al-bahr / Filastin satatharrar.[2]
Politiek gebruik
De zinsnede werd gebruikt door de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) vanaf de oprichting hiervan in 1964.[3] Het werd gezien als een oproep tot een terugkeer naar de grenzen van Palestina van vóór 1948, toen het gebied onder Britse controle stond.[1] Na de Oslo-akkoorden medio jaren 1990 schaarde de PLO zich achter de tweestatenoplossing.[4][5] Hierdoor werd de leus voor de PLO minder relevant. "From the river to the sea" werd geadopteerd door de in 1988 opgerichte Hamas.[1]
Sinds de oprichting van Hamas is de zinsnede in verband gebracht met deze organisatie, maar de zinsnede "From the river to the sea" kwam pas in 2017 voor in de officiële standpunten van Hamas. Het eerste gebruik hier van de uitdrukking was als onderdeel van het herziene manifest van 2017. Hierin verklaarde Hamas elk alternatief te verwerpen voor een in meerdere gebieden opgedeeld Palestina "van de rivier tot de zee".[6][7]
Sommige historici, experts en activisten stellen dat voor Palestijnen wijst de zin op de wens naar bevrijding en gelijke rechten en dat vele Joden het zien als een bedreiging, en als een wens tot vernietiging van Israël als Joodse staat.[2][8] In zijn boek Het zijn net mensen stelt Joris Luyendijk, voormalig correspondent in de Arabische regio, dat journalisten eigenlijk niet kunnen weten wat inwoners van het gebied echt denken, en of ze mee gaan in de interpretatie van de machthebbers.[9]
Een variant van de uitdrukking wordt gebruikt door de Israëlische regeringspartij Likoed. In het eerste artikel van de grondbeginselen van Likoed staat dat het Joodse volk exclusief recht op Israël heeft, het land dat tussen de zee en de rivier de Jordaan ligt.[3][10] De Israëlische president Benjamin Netanyahu heeft uitgesproken dat "Israël het hele land ten westen van de rivier zal behouden".[3][11]
Gebruik als protestslogan
De slogan wordt veel gebruikt in pro-Palestijnse protestbewegingen. Het wordt gescandeerd tijdens pro-Palestijnse demonstraties. De slogan werd tijdens de oplaaiing van het Israëlisch-Palestijns conflict in 2023 ook geroepen tijdens andere demonstraties, ook als deze niet direct over dat conflict gingen, bijvoorbeeld tijdens demonstraties over feminisme en tegen de klimaatverandering.[12][13] Het gaat soms om demonstraties van intersectionele activisten, die stellen dat vormen van onderdrukking met elkaar samenhangen.[12] Ook tijdens het filmfestival IDFA van 2023 werd de leus gescandeerd.[14] Tijdens de 'mars voor klimaat en rechtvaardigheid' in november 2023 in Amsterdam sprak Sahar Shirzad, aan wie in dat jaar een PAX Vredesduif was toegekend,[15] de woorden uit, wat leidde tot ophef onder een deel van de deelnemers.[13]
Interpretaties van de leus verschillen tussen tegenstanders en aanhangers en ook binnen deze groepen.[16][17][18] Critici van de slogan zoals het Centrum Informatie en Documentatie Israel (CIDI) zijn van mening dat de slogan expliciet wordt gebruikt om op te roepen tot een volledig Arabisch bestuur van het gebied, ten koste van de staat Israël en zijn Joodse burgers.[1][3] Het Nederlands Palestina Komitee noemde de leus "niet anti-Joods, maar antizionistisch".[3]
Pro-Palestijnse activisten wereldwijd zeggen met de leus vooral te willen benadrukken dat Palestijnen nu nergens in vrijheid leven.[19] De zin From the river to the sea geeft in die interpretatie het gebied aan waar Palestijnen hun rechten worden ontzegd.[17] De leus wordt ook gebruikt om te pleiten voor een eenstaatoplossing voor Israël en de Palestijnse gebieden, waar alle Joodse en Arabische inwoners stemrecht hebben,[19] dit in tegenstelling tot de tweestatenoplossing, waarbij een afzonderlijke Israëlische en Palestijnse staat wordt voorgestaan. De leus wordt ook geduid als een vraag om vrijheid voor de Palestijnse bevolking.[17][3][19]
Controverse in de politiek in het westen
Verscheidene westerse politici zien het gebruik van de de slogan als een oproep tot geweld.[20]
Nadat twee leden van de Nederlandse Tweede Kamer, Sylvana Simons[17] en Stephan van Baarle[21] de slogan wilden uitspreken in de Tweede Kamer, noemde een meerderheid van de Tweede Kamer op 24 oktober 2023 de zinsnede in een stemming een oproep tot geweld.[21] Toenmalig Kamervoorzitter Vera Bergkamp gaf aan de slogan niet meer in de Tweede Kamer te willen horen.[17][3][21] Burgemeester Femke Halsema van Amsterdam zei in november 2023 de slogan onaanvaardbaar te vinden en zei dat ze grote bezwaren had tegen het gebruik ervan in de gemeenteraad. Twee Amsterdamse gemeenteraadsleden hadden de leus multi-interpretabel genoemd.[16][21] Ook in de gemeenteraden van Rotterdam en Utrecht en de provinciale Staten van Utrecht[22] ontstond eind 2023 commotie over de leus.
Ook in parlementen van andere westerse landen, zoals in de VS, in Duitsland[2] en in Engeland,[8] wordt het gebruik van de slogan afgekeurd.[2]
Rechtspraak
Het Openbaar Ministerie oordeelde in 2022 dat een demonstrant die de leus riep tijdens een demonstratie niet kon worden vervolgd omdat er geen strafbare feiten zouden zijn gepleegd. Dit werd in 2023 bekrachtigd door het gerechtshof van Amsterdam.[21][23]
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel From the river to the sea op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ a b c d 'From the river to the sea...': wat betekent het en waarom maakt het zoveel los?. NOS Nieuws (4 november 2023). Geraadpleegd op 18 november 2023.
- ↑ a b c d (en) Ioanes, Ellen, The controversial phrase "from the river to sea," explained. Vox (24 november 2023). Geraadpleegd op 30 november 2023.
- ↑ a b c d e f g Eline Kuper, 'From the river to the sea', wat bedoelen verschillende partijen met deze uitspraak?. RTL nieuws (26 oktober 2023). Geraadpleegd op 19 november 2023.
- ↑ Esha Guy Hadjadj, Tweestatenoplossing? Waar hebben we het eigenlijk over?. Oneworld (30 oktober 2023). Geraadpleegd op 25 november 2023.
- ↑ Julia Vié, Tweestatenoplossing laatste hoop op vrede? 'We mogen niet opgeven'. RTL Nieuws (30 oktober 2023). Geraadpleegd op 25 november 2023.
- ↑ (en) Qiblawi, Tamara, Hamas says it accepts '67 borders, but doesn't recognize Israel. CNN (3 mei 2017). Geraadpleegd op 24 november 2023.
- ↑ (en) Daniel Boffey, 'From the river to the sea’: where does the slogan come from and what does it mean?. The Guardian (31 oktober 2023). Geraadpleegd op 25 november 2023.
- ↑ a b From the river to the sea’: where does the slogan come from and what does it mean? The Guardian, 31 oktober 2023
- ↑ Luyendijk, Joris (2006). Het zijn net mensen. Uitgeverij Pluim. ISBN 9789493304741.
- ↑ (en) Likud Party: Original Party Platform (1977). Jewish virtual library. Geraadpleegd op 25 november 2023.
- ↑ (en) Israeli press review: Netanyahu says Israel will keep all land between the river and the sea. MEE Middle East Eye (12 maart 2019). Geraadpleegd op 25 november 2023.
- ↑ a b Reijmer, Loes, "Den Haag kreeg nooit grip op Kauthar Bouchallikht, maar voor haar volgers is haar vertrek vanzelfsprekend
", de Volkskrant, 20 oktober 2023. Geraadpleegd op 20 november 2023.
- ↑ a b Huisman, Charlotte, "Grootste klimaatprotest ooit eindigt in verdeeldheid: ‘Het is of deze demonstratie gekaapt is’", de Volkskrant, 12 november 2023. Geraadpleegd op 19 november 2023.
- ↑ Ramdjan, Tahrim, "‘From the river to the sea’ wordt gescandeerd in theater en bioscoop. Moet je als organisatie ingrijpen?", Het Parool, 18 november 2023. Geraadpleegd op 20 november 2023.
- ↑ Winnaars PAX Duiven 2023 bekend. PAX (11 september 2023). Geraadpleegd op 24 november 2023. “Sahar Shirzad, medeoprichter van het collectief Azadi”
- ↑ a b Hielkema, David; Tim Wagemakers, "Halsema blijft erbij: ‘From the river to the sea, Palestine will be free’ is onaanvaardbaar", Het Parool, 2 november 2023. Geraadpleegd op 19 november 2023.
- ↑ a b c d e Munayyer, Yousef, ‘‘From the river to the sea’ is géén oproep tot genocide’ . OneWorld (3 november 2023). Geraadpleegd op 24 november 2023.
- ↑ From the river to the sea, is dat jodenhaat? 'In de context van Hamas, zeker'. NPO Radio 1 (16 oktober 2023). Geraadpleegd op 19 november 2023.
- ↑ a b c Van de Water, Marjolein, "Ophef en censuur: waar komt de omstreden leus ‘From the River to the Sea’ vandaan?", de Volkskrant, 12 november 2023. Geraadpleegd op 24 november 2023.
- ↑ From the river to the sea, Palestine will be free’, wat betekent die leus eigenlijk? NRC, 17 oktober 2023
- ↑ a b c d e 'From the river to the sea'-leus is geweldsoproep, vindt Kamermeerderheid. NOS Nieuws (25 oktober 2023). Geraadpleegd op 18 november 2023.
- ↑ De Moor, Dick, Rel over 'river to the sea'-uitspraak in Provinciale Staten, GroenLinks op het matje. RTV Utrecht (9 november 2023). Geraadpleegd op 19 november 2023.
- ↑ Gerechtshof Amsterdam 15 augustus 2023, K22/230121, ECLI:NL:GHAMS:2023:2271. Geraadpleegd op 24 november 2023.
