Ferdinand III van Toscane

Ferdinand III
	1769 - 1824
Groothertog van Toscane
Periode	1e 1790 - 1801 ; 2e 1814 - 1824
Voorganger	Leopold I
Opvolger	Lodewijk I; koning van Etrurië (1801-1803) ; Karel Lodewijk ; koning van Etrurië (1803-1807) ; Elisa ; groothertogin (1808-1814) ; Leopold II
Vader	Leopold I
Moeder	Marie Louise van Spanje
Dynastie	Habsburg-Lotharingen

Ferdinand Jozef Jan-Baptist (Florence, 6 mei 1769 - aldaar, 17 juni 1824), aartshertog van Oostenrijk, uit het huis Habsburg-Lotharingen was, als Ferdinand III, van 1790 tot 1801 en van 1814 tot 1824 groothertog van Toscane. Hij was de tweede zoon van keizer Leopold II en Marie Louise van Spanje, dochter van Karel III van Spanje.

wapen als keurvorst van Salzburg
wapen als groothertog van Würzburg

Ferdinand ontving een uitstekende opvoeding onder leiding van markies Federico Manfredini en werd op 2 juli 1790 groothertog van Toscane, in opvolging van zijn vader die zelf keizer Jozef II na diens dood opvolgde. Op 15 augustus trad hij te Napels in het huwelijk met Louisa Maria Amalia Theresia, dochter van koning Ferdinand I der Beide Siciliën.

Ferdinand III bevorderde handel, kunst en wetenschap en wist de wet daadwerkelijke geldigheid te verschaffen. Hij erkende in 1792 de Franse Republiek. In de Coalitieoorlogen trachtte hij neutraal te blijven maar in 1793 werd hij door Rusland en de Engelse dreigementen om Livorno te bombarderen gedwongen deel te nemen aan de coalitie tegen Frankrijk. Toen de Fransen Piëmont bezetten, verliet hij de coalitie echter weer en sloot op 9 februari 1795 vrede met Frankrijk. De Fransen bedreigden de onafhankelijkheid van Italië echter steeds meer. Ferdinand zocht toenadering tot Oostenrijk en toen de Fransen in 1799 Florence binnentrokken vluchtte hij naar Wenen.

Door de Vrede van Lunéville van 1801 ging Toscane op in het door Napoleon geschapen koninkrijk Etrurië onder Lodewijk van Bourbon-Parma, schoonzoon van Karel IV van Spanje. Ferdinand ontving ter compensatie bij het Verdrag van Parijs (26 december 1802) het nieuwe keurvorstendom Salzburg. Dit land moest hij bij de Vrede van Presburg in 1805 met Beieren ruilen voor het voormalige prinsbisdom Würzburg, waardoor hij keurvorst van Würzburg werd. Salzburg en Berchtesgaden kwamen aan Oostenrijk. Bij zijn toetreding tot de Rijnbond in 1806 werd Würzburg tot groothertogdom verheven. Door het Beiers-Oostenrijkse staatsverdrag van 3 juni 1814 verloor hij het groothertogdom Würzburg aan Beieren.

Bij de Vrede van Parijs van 30 mei 1814 kreeg hij het groothertogdom Toscane terug met enige gebiedsuitbreidingen: (Elba, Piombino en de Stato degli presidi). Hij moest wederom vluchten toen Joachim Murat in 1815 het land binnenviel. Op 20 april van datzelfde jaar kon hij evenwel weer terugkeren. In de tien jaar daarop regeerde hij Toscane op liberale wijze. Hij hertrouwde in 1821 met prinses Marie, dochter van prins Maximiliaan van Saksen en zuster van de Saksische koningen Frederik August II en Johan.

Ferdinand III werd opgevolgd door zijn enige zoon Leopold II. Hij ligt begraven in de Cappelle Medicee, een kapel van de Basilica San Lorenzo in Florence.