Naar inhoud springen

Mesityleen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Mesityleen
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van mesityleen
Structuurformule van mesityleen
Molecuulmodel van mesityleen
Molecuulmodel van mesityleen
Algemeen
Molecuulformule C9H12
IUPAC-naam mesityleen
Andere namen 1,3,5-trimethylbenzeen
Molmassa 120,2 g/mol
SMILES
c1(C)cc(C)cc(C)c1
CAS-nummer 108-67-8
EG-nummer 203-604-4
Wikidata Q425161
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
OntvlambaarSchadelijkMilieugevaarlijk
Waarschuwing
H-zinnen H226 - H335 - H411
EUH-zinnen geen
P-zinnen P261 - P273
Fysische eigenschappen
Dichtheid 0,86 g/cm³
Smeltpunt −45 °C
Kookpunt 165 °C
Vlampunt 53 °C
Dampdruk 280 Pa
Oplosbaarheid in water 0,02 g/L
Goed oplosbaar in benzeen, di-ethylether, chloroform
Onoplosbaar in water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Mesityleen of 1,3,5-trimethylbenzeen is een aromatische verbinding met als brutoformule C9H12. De stof komt voor als een kleurloze aromatische koolwaterstof met een olie-achtige geur. Het is een isomeer van 1,2,3-trimethylbenzeen (hemimelliteen) en van 1,2,4-trimethylbenzeen (pseudocumeen).

Eigenschappen

[bewerken | brontekst bewerken]

Mesityleen is een kleurloze vloeistof met een smeltpunt van −45 °C en een kookpunt van 165 °C. De vloeistof heeft een aromatische, olie-achtige geur en is licht-ontvlambaar. In water lost mesityleen niet op, maar wel in organische oplosmiddelen zoals benzeen, di-ethylether en ethanol.

Toepassingen en synthese

[bewerken | brontekst bewerken]

Mesityleen wordt als oplosmiddel gebruikt voor harsen en rubbers en voor de synthese van antioxidanten. Mesityleen kan geproduceerd worden door aceton vanaf zwavelzuur te distilleren. In de natuur komt het in aardolie en steenkoolteer voor.

Toxicologie en veiligheid

[bewerken | brontekst bewerken]

Boven 40 °C vormt mesityleen met lucht explosieve mengsels. Inhalatie en inname van de stof of dampen kan leiden tot slaperigheid, hoofdpijn, hoesten, lusteloosheid en keelpijn. De stof irriteert de huid, de ogen en het ademhalingsstelsel. De huid wordt ontvet bij langdurige aanraking. De damp werkt in hogere concentraties drogerend.

[bewerken | brontekst bewerken]
  • (en) MSDS van mesityleen
  • (en) Gegevens van mesityleen in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA