Sosnowiec

**Sosnowiec**
Sosnowitz
Stad in Polen
	;
Situering
Woiwodschap	Silezië
District	zelfstandig stadsdistrict
Coördinaten	50° 17′ NB, 19° 8′ OL
Algemeen
Oppervlakte	91,16 km²
Inwoners ; (2022)	189.178 ; (2075 inw./km²)
Overig
Postcode	41-200
Website	www.sosnowiec.pl
Foto's
	Sielecki-kasteel; Treinstation Sosnowiec Główny; centrum; Kerk van Heiligen Geloof, Hoop, Luba en hun moeder Zofia; Żyleta-wolkenkrabber; ecologisch onderwijscentrum Exotarium; paleis Schön; volkshuis in Zakopane-stijl; mediatheek; gebouw van de voormalige Sielecki-brouwerij; paleis Ernst Schön in Środula; stadhuis;
Portaal	Polen

Sosnowiec (uitspraak: [sɔsˈnɔvjɛt͡s]^?, ong. sosnoviëts) (Duits: Sosnowitz) is een stad in het Poolse woiwodschap Silezië. Het is een stadsdistrict. De oppervlakte bedraagt 91,16 km², het inwonertal 189.178 (2022)^[1].

Geschiedenis

In 1228 werd Sosnowiec voor het eerst vermeld. Bij de tweede Poolse deling werd Sosnowiec in 1795 bij het koninkrijk Pruisen gevoegd en in 1807 door Napoleon toegewezen aan het hertogdom Warschau om in 1813 door Rusland te worden bezet, en vervolgens tot de Eerste Wereldoorlog bij het Russische Rijk te behoren. In 1919 werd Sosnowiec deel van de nieuwe Poolse Republiek. In september 1939 werd de stad door Duitsland bezet en bij de ‘Reichsgau’ Opper-Silezië gevoegd. Joden werden in een getto geïnterneerd en de Poolse maatschappelijke bovenlaag met geweld verwijderd. Sosnowiec en het naburige Będzin werden een industrieel centrum waar Poolse dwangarbeiders en Joden uit het getto te werk werden gesteld, de laatsten totdat zij naar Auschwitz werd gedeporteerd. In januari 1945 bevrijdde het Sovjetleger de stad en omgeving.

Historische monumenten^[2]

Sielecki-kasteel in het district Sielec
Mieroszewski landhuis in de wijk Zagórze
Dietl's paleis in de provincie Pogoń
Kasteel Schön met park en paleiscomplex in Środula
Paleis Schöna aan de Majastraat
Vilim's paleis in Środula
Volkshuis in Zakopane-stijl in de wijk Ostrowy Górnicze
Kerk van St. Joachim in de provincie Zagórze
Kerk van het Heilig Hart van Jezus
Evangelisch-Augsburgse kerk van St. Johannes de Evangelist in de provincie Pogoń
Kathedraal Kerk van de Hemelvaart van de Maagd Maria in de wijk Śródmieście
Sieleckipark in de wijk Sielec – kasteelpark
Schön Parks & Castles Complex, een park in Środula
Dietl Park (voorheen Żeromski Park), een kasteelpark in de provincie Pogoń

Verkeer en vervoer

Sport

Zagłębie Sosnowiec is de professionele voetbalclub van Sosnowiec en speelt vaak op het hoogste niveau, de Ekstraklasa. De club won vier keer de Poolse beker.

Afkomstig uit Sosnowiec

Paul Godwin (1902–1982), Joods/Pools/Nederlands violist en orkestleider
Jan Kiepura (1902–1966), Pools tenor
Władysław Szpilman (1911–2000), Joods componist en pianist, op wiens leven Polanski's film The Pianist (2002) is gebaseerd
Edward Gierek (1913–2001), eerste secretaris van de communistische partij, in 1980 afgezet
Shalom Sechvi (1928–2013), overleefde verschillende concentratiekampen en vluchtte naar Israël waar hij aan de ondergrondse Hagana deelnam
Bogdan Mizerski (1955), componist, musicus en auteur
Marta Podgórnik (1979), dichteres en uitgeefster
Eugen Polanski (1986), Duits voetballer
Piotr Kantor (1992), beachvolleyballer