Ascas (Tarn e Garona)

Vilatge d'Occitània

Ascas Asques
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa de Nòsta Dauna d'Ascas.
Geografia fisica
Coordenadas	43° 59′ 24″ N, 0° 57′ 39″ E
Superfícia	10,61 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	187 m 176 m 80 m
Geografia politica
País	Gasconha
Parçan	Lomanha
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 82	Tarn e Garona
Arrondiment 821	Los Sarrasins
Canton 8210	Garona Lomanha Brulhés (La Vit de Lomanha abans 2015)
Intercom 248200065	CC de la Lomanha Tarnegaronesa
Cònsol	Alain Falgayras (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	134 ab. Evolucion de la populacion 134 ab.
Densitat	13,38 ab./km²
Autras informacions
Còde postal	82120
Còde INSEE	82004

Ascas (Asques en francés) es una comuna gascona de Lomanha, situada dens lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Geografia

Comunas a l'entorn.

Toponimia

Las fòrmas ancianas d'Ascas son : domini de Asquis, en 1343, Beata Maria de Asquis, en 1480, Asquis, en 1532, Asques (Cassini). La prononciacion es : ['askɔs] .

Cau benlèu metre lo nom en relacion ambe Ascas (Gironda)), Asca (Hauts Pirenèus), Ascon, Ascó (Catalonha), qu'es exactament lo meteis nom que Ascon, mès tanben damb Asco (Corsega). Son de noms qu'embarrassan los toponimistas. Per Ascon, Dauzat vei lo basque as, aitz, « punta rocassosa » e un sufixe escur, per Asco, los dos Ascas e Asca, un tèma prelatin escur . Per Ascas de Gironda, Bénédicte Boyrie-Fénié tròba pas de solucion, mès evòca un mot prelatin, eretat peu basque aska, « bes, regòla, comba ». Burgan e Lafon vesen pas tanpauc de solucion clara per Ascas de Tarn e Garona. La proposicion de Negre, un nom roman *asca, « hasti » es regetada per B. Boyrie-Fénié e per Burgan e Lafon, com de febla acceptibilitat toponimica .

La situacion geografica d'aqueths toponimes presenta çaquelà quauques semblanças. Ascon tresplomba de 100 m la vath prigonda deu riu nommat en francés La Lauze. La situacion es la medisha per Asco, que domina la cluta deu riu Asco, nommat localament Stranciacone. Son pr'aquò de situacions banalas en montanha e benlèu que lo nom a una auta origina. Mès per Ascas (Gironda), es quicòm mèi. Dens la ribèra de Dordonha, las ribas alentorn despassan a pena lo nivèl del flume, tirat a Ascas, plaçat sus una tuca isolada de la planada calcària, que tresplomba dirèctament las aigas. Dens lo païsatge girondin pauc traversut, un tau siti devó impressionar los abitants. L'exemple d'Ascas ha comprene milhor perqué l'idèa de « lòc que tresplomba un riu » pòt èsser un punt comun. Per la vila d'Ascó, es pas tan caracteristic : l'aglomeracion es pus hauta qu'Èbre d'un desenat de mètres, çò qu'es banal dens un país mediterranèu, que los aigats i son perilhoses. Ascas (Tarn e Garona) es sus una planada, mès entre dus rius a pauca distància, lo Riu d'Ascas e Riutòrt : l'idèa principala es mèi o mens mantenguda. I a pas que per Asca (Hauts Pirenèus), que Michel Morvan explica per un mot basque aska, « nauc » qu'òm pòt estar embarrassat; pr'aquò, la glèisa es sus un tap que domina un riu, çò que pòt justificar un brin l'idèa prepausada.

Totis aqueths noms son dens un territòri aquitano-basco-iberic, hòra d'Asco; mès la Corsega es pas exempta de toponimes aparentats au basque. Lo mot aska, « nauc » es pas la solucion çaquelà. Cau supausar un *as-k-, benlèu aparentat au tèma idronimic *as , qu'auré quitat d'estar un apellatiu en gascon, en catalan e en lenga euscarica. Encara que lo mot asque (grafia de Palay), « lhavet, avalanca, lit » que conten per natura l'idèa de haut e de baish, es benlèu pas desprovesit de ligam semantic damb lo mot comun a totis nòstes toponimes.

• Doasac. Las fòrmas ancianas son : Doazaco en 1380, Beata Maria de Doazaco, en 1741, Douasac Succ. « sucursala », dens Cassini. La prononciacion es [dwa'zak]. Doasac ven deu nom latin d'òme Donatius damb lo sufixe -acum, latinizacion deu sufixe gallés -aco(n). Doasac èra donc probablament ua anciana grana propietat gallo-romana qu'avèva per mèste Donatius. *Donatiacum passa a Doasac, equivalent de Donasac dens los autes dialèctes occitans : lo grope -ti- après vocala dona [z] e l' n intervocalica dispareish en gascon .

Istòria

• En 1822, Ascas annexèt Doazac (nom francés), Doasac en occitan .

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
març de 1989	2026	Alain Falgayras	divèrs esquèrra	mestierau
març de 1977	1989	Jacques Maynard
1944	1977	Misaël Cabirol
1935	1944	Frédéric Sarraud
1925	1935	Maurice Roujean
1911	1925	Antoine Mothes
1898	1911	Paul Quilhot
	1898
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia

Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 142, totala: 144
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
157	126	165	169	375	392	400	379	387
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
390	370	360	349	319	293	319	289	269
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
266	251	248	205	223	205	185	173	141
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
139	122	116	110	117	134	128	124	130 133
2009	2010
135 138	140 143
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• 1822 : annexion de Doasac

Demografia de Doasac

Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 142, totala: 144
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
182	140	213	296				-	-
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
				Cercar	Cercar	126	124	130 133
2009	2010
135 138	140 143
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• Las donadas de la dreta deu grafic son las de la comuna entièra d'Ascas.

Véser tanben

• Comunas de Tarn e Garona