Vejatz lo contengut

Illas Salvatjas

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Mapa de la Illas Salvatjas

Las Illas Salvatjas (Ilhas Selvagens en Portugués) cnstituisson una susarchipèla de l'Archipèla de Madèira, Portugal, dins l'Ocean Atlantic. Administrativament, apartn a la freguesia da Sé, concelho do Funchal, Region Autonòma de Madèira. Se situa a 165 quilomètros al nòrd de l'archipèla espanhòla de las Canàrias, a 250 quilomètres al sul de la vila de Funchal (Madèira), a près de 250 quilomètres a l'oèst de la còsta africana, a près de 1000 quilomètres al sud-oèst del continent europèu. Las Salvatjas son constituïdas per doas illas principalas e d'autras illotas, que, coma gaireben totas las illas de Macaronesia, an una origina volcanica. L'archipèla es un sanctuari pels aucèls, e fer e s'espandís sus un airal de 273 ectaras.

Ara sonque i a dos abitants permanents dins illa Salvatja Granda e dos miègpermanents dins la Salvatja Pichona, gardias del Parc Natural de Madèira, essent tanben visitadas periodicament pel soldats de l'Armada Portuguesa pel servici del Far. En mai, sus Salvatja Granda es abitada mai d'un còp l'an per la familha Zino, de Funchal, que possèda alà un ostal.

L'Estat Espanhòl insistís que la delimitacion de la Zona Economica Exclusiva (200 milas nauticas) sens prene en compte las Salvatjas, que la considèra coma de ròcas, alara que L'Estat Portugués defend la classificacion coma illas, aumentant atal la Zona Economica Exclusiva (ZEE) portuguesa.

Malgrat que son alunhadas e isoladas, las illas recebèron las visitas oficialas de trés presidents de la Republica Portuguesa, Mário Soares, Jorge Sampaio e Aníbal Cavaco Silva, que foguèt lo primièr president a passar la nuèch dins una de las illas (Salvtja Granda) del 18 al 19 de Julhet de 2013, acts de sobeiranetat per tòca de reforçar l'identidat e solidariedat nacionalas e demòstrar lo seu estat coma resèrva naturala nacionala. La Resèrva Naturala de las Illas Salvatjas (que s'intègra al Pargue Natural da Madèira) foguèt creada em 1971, essent una de las mas ancianas resèrvas naturalas de Portugal.

L'archipèla

[modificar | Modificar lo còdi]
Fotografia aeriana del grop nord-èst, inclusissent Salvatja Granda
Fotografia aeriana del grop sud-èst, inclusissent Salvatja Pichona

L'archipèla se consistís de dos grops. Lo grop nord-èst compren l' "Illa Salvatja Granda" e tres illas pichonas, "Palheiro da Terra", "Palheiro do Mar" e "Sinho". Lo grop sud-oèst compren l' "Illa Salvatja Pichona" e l' "Ilhéu de Fora" entre fòrça illòtas mai pichonas que que "Alto", o "Comprido", o "Redondo", "Pequeno", "Grande", "Ilhéu do Sul" e lo pequeno grop dels "Ilhéus do Norte". Una granda barrièra d'estèus circulara fa que l'archipèla es dificila a acostar.

Las illas Salvatjas Granda e Pichona son alunhadas de 15 quilomètres l'una de l'autra. Existisson dos païses mai pequenos em área que as Salvatjas: Vatican (44 ectaras) e Mónegue (195 ectaras).

Temperatura e mitan ambient

[modificar | Modificar lo còdi]
Cagarra dins la Salvatja Pichona al nis.

Las temperaturas de las Illas Salvatjas despassan aquelas de l'Illa de Madèira e la temperatura de la mar demòra confortabla pendent l'ensems de l'an. L'oceanograf francés Jacques-Yves Cousteau afirmèt qu'alà encontrèt las aigas mas claras del mond. En 2003 las illas foguèron seleccionadas per far partit del Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo seu accés es restrench, los candidats visitantas devon demandar una autorizacion prealabla especiala prés del Pargue Natural da Madèira.

Dins la Salvatja Granda existís la nomenada Casa do Governo, l'electricitat ven de panèls solars e l'aiga de las pluèjas e servada dins de grandas cistèrnas, permetent d'afrentar de secadas que pòdon durar fins a trés ans.

Istiòria

[modificar | Modificar lo còdi]
Monument dins la vila de Praia, en onor a Diogo Gomes, que batejèt las Salvatjas
Disténcias entre las doas archipèlas fàcia a las illas salvatjas

Las Illas Salvatjas foguèron atal batejadas en 1438 per Diogo Gomes de Sintra e avián estat descobèrtas pels fraires Pizzigani en 1364. Al sègle XVI, las Salvatjas apartenián als Caiados, importanta familha madeirana, foguèron donadas a João Cabral de Noronha en 1560 pel canonge Manuel Ferreira, descendent dels Caiados.

Sègle XX

[modificar | Modificar lo còdi]

En 1904, las illas foguèron vendudas a familha del banquièr Rocha Machado.

En Setembro de 1911, lo Govèrn espanhòl envièt una nota al Govèrn portugués comunicant que s'anava deliberar per incorporar las Salvatjas a l'arquipèla de las Canárias e qu'anavan bastir dins las illas un fare. L'administracion portuguesa protestèt e foguèt acordat que se farà quin que siá acte que pòsca comprometre una solucion amigabla de la question. Em 1938, la Comission Permanenta del Drech Marítima Internacional confirmèt la sobeiraneta portuguesa de las illas que, en 1959, suscitèron l'interés de la World Wildlife Fund (WWF), que volgava far signar un contracte de promessa de venta amb lo proprietari Luís Rocha Machado.

En 1971, l'Estat Portugués intervenguèt e aqueriguèt las Illas Salvatjas, instituissent, lo mèsmo an, la Resèrva Naturala de las Illas Salvatjas, çò que permitèt d'enebir la caça dins las illas e contraròtlar mas efectivament la pèsca ilegala. L'an seguent foguèron arrestadas, dins las illas, doas embarcacions de pèsca espanhòlas. En 1975, proveitant del trebolum politic en Portugal, los espanhòls de las Canárias desbarquèron a las Salvatja Granda e issèron una bandièra espanhòla, pr'amor a títul sonque privat e sens pas cap d'accòrdi amb lo Govèrn espanhòl. L'an seguent, foguèt arrestada la nau espanhòla "Ecce Homo Divino" e, dos ans mai tard, foguron preses, tanben per pèsca illegala, d'autras naus de flòta espanhòla. Tanben per non respècte de l'espaci aerian, qualques pichons incidents, totjorn en relacion amb de vols d'avions espanhòls sus la resèrva naturala a bassa altitud.[1]

Sègle XXI

[modificar | Modificar lo còdi]
  • 2005 - en 23 de Junh, quatre naus de pèsca espanhòlas foguèron detenidos 28 milas nauticas (52 km, 32 mi) al sul de las illas. Pauc de jorns après, lo 8 de Julhet, un biologista e un dels gardas de resèrva naturala dins l'Illa Salvatja Granda foguèron ameaçats amb una coutèla e arpons de pèsca susmarina per un grop de pescadors espanhòls. Un grop de detz fusilhièrs portugueses foguèron alara envias dins l'illa per un mes per tòca d'acabar amb la caça illegala de las espècias protegidas.
  • 2007 - en Junh, la caça espanhòla susvolèt las illas a baissa altitud, obligant lo Ministèri Portugués del mejan ambient a entrar en contacte amb lo seu omolòc espanhòl sul l'afar. [2]
  • 2013 - Lo 5 de Julèt, Espanha envièt una letra reclamant oficialamente a las Nacions Unidas que las Illas Salvatjas sián de facto consideradas comas ròcas e apartenent pas a Portugal.[3]
  • 2013 - Lo 18 de Julhet, lo President de Portugal, Aníbal Cavaco Silva, lo President del Govèrn da Madèira, Alberto João Jardim, lo President de la Câmara do Funchal e lo President de la Junta da Sé arribèron sus las illas a bòrd de la fragata portuguesa "Vasco da Gama" per visitar e demorar sus las illa. Aníbal Cavaco Silva foguèt lo primièr President a passar la nuèch sus las ilhas, alara que los ex-presidents Mário Soares e Jorge Sampaio las visitèron una oras. [4]

Referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. ↑ (pt)Luís Carvalho e Nuno Leitão, A noção "estratégica" das Ilhas Selvagens - pp. 8 e 15
  2. ↑ (pt)Espanhóis violam espaço aéreo nas Ilhas Selvagens, Correio da Manhã, 18 de Julhet de 2007
  3. ↑ (fr)Selvagens – Reacendeu-se o conflito entre Portugal e Espanha sobre a ZEE das ilhas, Pedro Quartin Graça, Setembre de 2013
  4. ↑ Cavaco Silva passeia nas Selvagens , Expresso, 11 d'agost de 2013

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]

Ligams extèrnes (pt)

[modificar | Modificar lo còdi]
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Illas_Salvatjas&oldid=2287671 »