Vejatz lo contengut

Nap

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Brassica rapa subsp. rapa
Descripcion d'aqueste imatge, tanben comentat çaiaprèp

Nap

| colspan=2 align="center" cellpadding="0" | |----- | colspan=2 align="center" cellpadding="0" | |-----
Classificacion
Règne Plantae
Division Magnoliophyta
Classa Magnoliopsida
Òrdre Capparales
Familha Brassicaceae
Sosfamilha Brassicoideae
Genre Brassica
Espècia Brassica rapa

Reng de precisar

Brassica rapa subsp. rapa
L., 1753

Classificacion filogenetica

Òrdre Brassicales
Familha Brassicaceae

Lo nap, Brassica rapa L. subsp. rapa, (del latin napus: caulet nap, rapum : rava, bulb de raiç; del grèc ράπυς, ράπυος : rava, nap), es una planta erbacèa de la familha de las Brassicacèas, cultivada coma planta d'òrt o de forratge per sa raiç carnosa longa o redonda, consomida coma legum. Lo tèrme designa tanben  aquel legum.

Noms comuns: nap, navet, nabet, navèu, rava (en francés: navet, en espanhòl: nabo, catalan: nap, roman: nap, italan: navone o rapa, albanés: repë, serbocroat: repa, rus: репа, bulgar: ряпа, alemand: Rübe, grèc ancian: βουνιάς, grèc modèrne: γογγύλι, persan: شَـلْغَم [chalgham], turc: șalgam, arabi: لـِفـْتٌ [left] o شَـلْجَمٌ [chaljam], ebrieu: לֶפֶת [lépheth]).

Lo nap es una planta erbacèa bisannala que dona una tija florala d'ochenta centimètres de naut, la segonda annada. Las fuèlhas son entièras, oblongas, las flors son jaunas. La raiç es carnuda e fòrça variabla dins sa forma: esferica, alongada, plana..., e dins sa color: jaune palle, blanca, negra, bicolor ròse e blanc...

Principalas varietats cultivadas

[modificar | Modificar lo còdi]
Naps

Mai 150 varietats son inscrichas al catalòg europèu de las espècias e varietats e mai 25 al catalòg oficial francés. Coma:

Varietats non ibridas

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Blanc glbe de colèt violet
  • Jaune bola d'aur
  • Mièglong de Croissy
  • De Milan a colèt ròse
  • De Montesson
  • De Nancí amb fuèlhas entièras
  • De vertuts martèl
  • Long del Palatinat
  • Rava d'Auvèrnhe aboriu
  • Rava du Lemosin
  • Roge plan aboriu de fuèlhas entièras,...

Varietats d'usatge familhal

  • Glòbe Saint-Benoit
  • Long d'Alsàcia
  • Navet turnep
  • Zefa tipe roge,...

Varietats ibridas

[modificar | Modificar lo còdi]
  • Alderton
  • Clovis
  • Déclic
  • Sweetbell,...

Las raices constituisson un legum que se manja cuèch, sautat, rabinat, en purèa, en mescla amb d'aures legums, en acompanhament de plats de vianda, o per perfumar de potatges, los bolhits. Se pòt apreciar sa sabor subtila e non picanta lo manjant crud, coma son parent pròche lo rabeta.

Es un legum ric en potassi que tenguèt longtemps una granda plaça dins l'alimentacion en Euròpa, remplaçada uèi per la trufa. Es sovent descriat per sa pretenduda fador, alara que paradoxalament son gost es pro caracteristic, subretot quand es pas tròp jove.

Tradicionalament, en Escòcia, lo haggis se manja amb de naps e trufas (en anglés escossés: neeps and tatties).

Los naps son tanben utiliizats en alimentacion animala, coma planta ferratgièra. Los naps ferratgièrs son una de las compausantas de la rotacion de Norfolk. Lors rengs escartats permeton un contraròtle de las adventiças per deserbatge mecanic.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]