ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ
ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ लालबहादुर शास्त्री | |
|---|---|
| ଭାରତର ୨ୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ | |
| କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୭ ନଭେମ୍ବର, ୧୯୬୪ – ୧୧ ଜାନୁଆରୀ,୧୯୬୬ | |
| ରାଷ୍ଟ୍ରପତି | ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ |
| ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ | ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ |
| ପର ଅଧିକାରୀ | ଗୁଲଜାରିଲାଲ ନନ୍ଦା (Acting) |
| ବିଦେଶ ମନ୍ତ୍ରୀ | |
| କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୯ ଜୁନ,୧୯୬୪ – ୧୮ ଜୁଲାଇ,୧୯୬୪ | |
| ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ | ଗୁଲଜାରିଲାଲ ନନ୍ଦା |
| ପର ଅଧିକାରୀ | Sardar Swaran Singh |
| ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରୀ | |
| କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୪ ଅପ୍ରେଲ,୧୯୬୪ – 29 August 1963 | |
| ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ | ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ |
| ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀ | ଗୋବିନ୍ଦ ବଲ୍ଲଭ ପନ୍ତ |
| ପର ଅଧିକାରୀ | ଗୁଲଜାରିଲାଲ ନନ୍ଦା |
| ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସବିଶେଷ | |
| ଜନ୍ମ | ୨ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୦୪ ମୁଗଲ ସରାଇ,ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୧୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୬୬ (ବୟସ ୬୧) ତାସ୍କେନ୍ଟ,ରୂଷିଆ |
| ରାଜନୀତିକ ଦଳ | ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ |
| ଜୀବନ ସାଥୀ | ଲଳିତା ଶାସ୍ତ୍ରୀ |
| ପେଷା | Academic Activist |
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]Lal Bahadur Shastri ଲାଲ ବାହାଦୂର ଶାସ୍ତ୍ରୀ (ଉଚ୍ଚାରଣ [laːl bəˈɦaːdʊr ˈʃaːstri], ଏହି ସାଉଣ୍ଡଲିଷ୍ଟେନ ବିଷୟରେ (ସହାୟତା · ସୂଚନା), 2 ଅକ୍ଟୋବର 1904 - 11 ଜାନୁଆରୀ 1966) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ରାଜନେତା ଯିଏ ଭାରତର ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେ ହ୍ White ାଇଟ ବିପ୍ଳବକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ - ଗୁଜରାଟର ଆନନ୍ଦ ଅମୁଲ ଦୁଗ୍ଧ ସମବାୟ ସମିତିକୁ ସମର୍ଥନ କରି ଜାତୀୟ ଦୁଗ୍ଧ ବିକାଶ ବୋର୍ଡ ଗଠନ କରି ଦୁଗ୍ଧର ଉତ୍ପାଦନ ତଥା ଯୋଗାଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏକ ଜାତୀୟ ଅଭିଯାନ। ଭାରତର ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦର୍ଶାଇ ଶାସ୍ତ୍ରୀ 1965 ମସିହାରେ ଭାରତରେ ସବୁଜ ବିପ୍ଳବକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ। ବିଶେଷ କରି ପଞ୍ଜାବ, ହରିୟାଣା ଏବଂ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଥିଲା
ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଶରଦା ପ୍ରସାଦ ଶ୍ରୀବାସ୍ତବ ଏବଂ ରାମଦୁଲାରୀ ଦେବୀଙ୍କ ଦ୍ 2 ାରା 2 ଅକ୍ଟୋବର 1904ରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ଜନ୍ମଦିନ ବାଣ୍ଟିଥିଲେ। ସେ ପୂର୍ବ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ରେଲୱେ ଇଣ୍ଟର କଲେଜ ଏବଂ ହରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ସେ ଅଣ-ସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ସେ ମୁଜାଫରପୁରରେ ହରିଜନଙ୍କ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର "ଶ୍ରୀବାସ୍ତବ" ନାମକ ଜାତି ଉପନାମ ଛାଡିଥିଲେ। ସ୍ ami ାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ, ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ ଆନି ବେସାଣ୍ଟଙ୍କ ବିଷୟରେ ପ by ଼ିବାଦ୍ୱାରା ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲା। ଗାନ୍ଧୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗଭୀର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ଓ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ସେ 1920 ମସିହାରେ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ | ସେ ଲାଲା ଲଜପତ ରାୟଙ୍କ ଦ୍ founded ାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ତଥା ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସରେ ପ୍ରମୁଖ ପଦବୀରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିବା ସର୍ଭର୍ସ ଅଫ୍ ପିପୁଲ୍ସ ସୋସାଇଟିର ସଭାପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। 1947 ମସିହାରେ ସ୍ independence ାଧୀନତା ପରେ ସେ ଭାରତ ସରକାରରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନେହେରୁଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ କ୍ୟାବିନେଟ ସହକର୍ମୀ ହୋଇଥିଲେ, ପ୍ରଥମେ ରେଳମନ୍ତ୍ରୀ (1951–56), ଏବଂ ପରେ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସମେତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ପଦବୀରେ ରହିଥିଲେ।
1965 ମସିହାରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ସେ ଦେଶର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ତାଙ୍କର ସ୍ଲୋଗାନ "ଜୟ ଯବାନ, ଜୟ କିସାନ" ("ସ soldier ନିକଙ୍କୁ ନମସ୍କାର; କୃଷକଙ୍କୁ ନମସ୍କାର") ସ୍ଲୋଗାନ ଦେଇଥିଲା। 10 ଜାନୁଆରୀ 1966ରେ ତାସକେଣ୍ଟ ଚୁକ୍ତିନାମା ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ସମାପ୍ତ ହେଲା; ପରଦିନ ସେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିବାର କାରଣ ସହିତ ତାସକେଣ୍ଟରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କଲେ; ଏହା ହୃଦ୍ଘାତ ବୋଲି ଜଣାଯାଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏହାର କାରଣ ହେତୁ ତାଙ୍କ ପରିବାର ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇନଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଭାରତ ରତ୍ନ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥI
ଶାସ୍ତ୍ରୀ 2 ଅକ୍ଟୋବର 1904ରେ କାୟାଷ୍ଟା ହିନ୍ଦୁ ପରିବାରରେ ମୁଗଲସରାଇରେ ଥିବା ତାଙ୍କ ମାତାପିତାଙ୍କ ଘରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପିତୃପୁରୁଷମାନେ ରାମନଗରର ଜମିନ୍ଦରଙ୍କ ସେବାରେ ଥିଲେ, ବାରାଣାସୀ ଏବଂ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କ ଜୀବନର ପ୍ରଥମ ବର୍ଷ ସେଠାରେ ରହିଥିଲେ। ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପିତା ଶରଦା ପ୍ରସାଦ ଶ୍ରୀବାସ୍ତବ ଜଣେ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ ଯିଏକି ପରେ ଆହ୍ଲାବାଦରେ ରାଜସ୍ୱ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ କିରାଣୀ ହୋଇଥିଲେ, ତାଙ୍କ ମାତା ରାମଦୁଲାରୀ ଦେବୀ ମୁଗଲସରାଇର ଏକ ରେଳ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକ ତଥା ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷକ ମୁନ୍ସି ହାଜରୀ ଲାଲଙ୍କ daughter ିଅ ଥିଲେ। ଶାସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କ ପିତାମାତାଙ୍କର ଦ୍ୱିତୀୟ ସନ୍ତାନ ଏବଂ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ପୁତ୍ର ଥିଲେ; ତାଙ୍କର ଏକ ବଡ଼ ଭଉଣୀ କ ail ଲାଶି ଦେବୀ (ଖ୍ରୀ। ୧ 0000)) ଥିଲେ। [2] [3]
ଏପ୍ରିଲ୍ 1906 ରେ, ଯେତେବେଳେ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ ଏକ ବର୍ଷ 6 ମାସ ବୟସ ହୋଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ପିତା ଯିଏକି ଡେପୁଟି ତହସିଲଦାର ପଦବୀକୁ ପଦୋନ୍ନତି ପାଇଥିଲେ, ସେ ବବୁନିକ୍ ମହାମାରୀରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ। ସ୍ମଟ ରାମଦୁଲାରୀ ଦେବୀ, ସେତେବେଳେ ମାତ୍ର 23 ଏବଂ ତୃତୀୟ ସନ୍ତାନ ସହିତ ଗର୍ଭବତୀ, ତାଙ୍କର ଦୁଇ ସନ୍ତାନଙ୍କୁ ନେଇ ରାମନଗରରୁ ମୁଗଲସରାଇରେ ଥିବା ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ଘରକୁ ଯାଇ ସେଠାରେ ଭଲରେ ବସବାସ କଲେ | ସେ ଜୁଲାଇ 1906ରେ ସୁନ୍ଦରାରୀ ଦେବୀ ନାମକ ଏକ daughter ିଅକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲେ। [4] [5] ଏହିପରି, ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀମାନେ ତାଙ୍କ ମାତା ଦାଦା ହାଜରୀ ଲାଲଜୀଙ୍କ ଘରେ ବ grew ିଥିଲେ। ଅବଶ୍ୟ, 1908 ମଧ୍ୟଭାଗରେ ହାଜରୀ ଲାଲଜୀ ନିଜେ ଏକ ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ, ଯାହା ପରେ ପରିବାରକୁ ତାଙ୍କ ଭାଇ (ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବଡ଼ ମାମୁଁ) ଦାରବାରୀ ଲାଲଙ୍କ ଦ୍ was ାରା ଦେଖାଯାଇଥିଲା । ସେ ଗାଜୀପୁରର ଆପିମ୍ ନିୟାମ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ କିରାଣୀ ଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ତାଙ୍କ ଦ୍ .ାରା ପୁଅ (ରାମଦୁଲାରୀ ଦେବୀଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟ) ମୋଗଲସାରାଇର ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ବିନ୍ଦେଶ୍ୱରୀ ପ୍ରସାଦ। [3] [2]
ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀଙ୍କ ପରିବାରରେ, ଅନେକ କାୟାଷ୍ଟ ପରିବାର ପରି, ସେହି ଯୁଗରେ ପିଲାମାନେ ଉର୍ଦ୍ଦୁ ଭାଷା ଏବଂ ସଂସ୍କୃତିରେ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିବା ପ୍ରଥା ଥିଲା। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଇଂରାଜୀଦ୍ୱାରା ବଦଳାଯିବା ପୂର୍ବରୁ ଉର୍ଦ୍ଦୁ / ପାର୍ସୀ ସରକାରଙ୍କ ଭାଷା ହୋଇଆସୁଥିଲା ଏବଂ ପୁରାତନ ପରମ୍ପରା ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ରହିଆସିଥିଲା। ତେଣୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଚାରି ବର୍ଷ ବୟସରେ ମୋଗଲସରାଇର ପୂର୍ବ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ରେଲୱେ ଇଣ୍ଟର କଲେଜରେ ଜଣେ ମ aul ଲଭି (ମୁସଲମାନ ଧର୍ମଗୁରୁ) ବୁଦ୍ଧ ମିଆନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଶିକ୍ଷା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ସେ ସେଠାରେ ଷଷ୍ଠ ମାନ୍ୟତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ | 1917 ମସିହାରେ, ବିନ୍ଦେଶ୍ୱରୀ ପ୍ରସାଦ (ଯିଏ ବର୍ତ୍ତମାନ ଘରର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ) ବାରାଣାସୀକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ରାମଦୁଲାରୀ ଦେବୀ ଏବଂ ତାଙ୍କର ତିନି ସନ୍ତାନଙ୍କ ସମେତ ସମଗ୍ର ପରିବାର ସେଠାକୁ ଯାଇଥିଲେ। ବାରାଣାସୀରେ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ହରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସପ୍ତମ ମାନ୍ୟତାରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ, ସେ "ଶ୍ରୀବାସ୍ତବ"ର ଜାତି-ଉପନାମ (ଯାହା କାୟାଷ୍ଟ ପରିବାରର ଏକ ଉପ-ଜାତିର ପାରମ୍ପାରିକ ଉପନାମ) ଛାଡିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। Send feedback History Saved Community
ଅଧିକ ତଥ୍ୟ
[ସମ୍ପାଦନା]
 | ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ । |