Czesław Cywiński

Czesław Justyn Cywiński
	podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	10 marca 1926 ; Wilno
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 2010 ; Smoleńsk
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Krajowa
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: operacja Ostra Brama;
Późniejsza praca	inżynier
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Czesław Justyn Cywiński (ur. 10 marca 1926 w Wilnie, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – kombatant, żołnierz AK, podpułkownik WP (pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika)^[1], inżynier, prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK, współinicjator wielu akcji upamiętniających działalność AK w całym kraju.

Życiorys

Działalność konspiracyjną rozpoczął jako uczeń gimnazjum wstępując do Związku Wolnych Polaków, gdzie pełnił funkcje wywiadowcze. Jesienią 1942 roku rozpoczął działalność Armii Krajowej w dzielnicy „B” Garnizonu w Wilnie biorąc udział w zdobywaniu i gromadzeniu broni oraz amunicji. Z początkiem 1944 został wcielony do 1. plutonu 1. Brygady Juranda AK w Wilnie, a następnie do plutonu szturmowego ppor. Romana Żebryka ps. „Korab”. W oddziale partyzanckim brał udział w wielu akcjach dywersyjnych^[2].

Uczestniczył w operacji Ostra Brama. 18 lipca 1944 wraz z 1 Brygadą został okrążony i rozbrojony przez oddziały NKWD. Z obozu NKWD w Miednikach został wywieziony do Kaługi, bowiem odmówił wraz kolegami złożenia przysięgi i wstąpienia do Armii Czerwonej^[2].

W 1946 powrócił z zesłania w ZSRR do Polski^[2]. Studiował na Politechnice Warszawskiej, w 1952 r. uzyskał na niej tytuł magistra inżyniera budownictwa. Pracował w biurach projektowych oraz na budowach krajowych i zagranicznych, w jednostkach badawczych oraz instytucjach centralnych. Wykładał na Politechnice Warszawskiej i w innych centrach edukacyjnych. Społecznie udzielał się w związkach sportowych. Był instruktorem – trenerem Polskiego Związku Narciarskiego^[2].

Był Honorowym Obywatelem miasta stołecznego Warszawy oraz członkiem Rady Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Zginął w katastrofie lotniczej w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej^[3].

Decyzją Ministra ON Nr 353/KADR z dnia 15 kwietnia 2010 został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika^[1].

Został pochowany 27 kwietnia na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie^[4] (kwatera 18D-P01-3)^[5].

Odznaczenia i wyróżnienia

Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (postanowieniem z 16 kwietnia 2010 marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego wykonującego obowiązki prezydenta RP – na wniosek Kapituły Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwu”)^[6]^[7]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2009)^[8]^[9]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2006)^[10]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2004)^[11]
Krzyż Walecznych
Srebrny Krzyż Zasługi (1972)
Krzyż Partyzancki (1994)
Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (2006)
Medal „Pro Memoria”^[12]
Odznaka Honorowa imienia gen. Stefana Roweckiego „Grota” (2011, pośmiertnie – odznakę odebrała córka Anna Cywińska-Kowalewska 6 maja 2011).
Złota odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”
Nagroda Pierwszego Stopnia Ministra Budownictwa za wybitne osiągnięcia w projektowaniu (czterokrotnie)

Przypisy

↑ ^a ^b Pośmiertne awanse i odznaczenia dla ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. wp.mil.pl, 15 kwietnia 2010.
↑ ^a ^b ^c ^d Ministerstwo ObronyM.O. Narodowej Ministerstwo ObronyM.O., PREZES ŚWIATOWEGO ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ śp. płk Czesław Justyn CYWIŃSKI [online], archiwum2019.mon.gov.pl [dostęp 2020-05-04] (pol.).
↑ Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154 [online], Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 10 kwietnia 2010 .
↑ „Dzięki takim ludziom Polska jest wolna” – pogrzeb Czesława Cywińskiego [online], Gazeta.pl, 27 kwietnia 2010 [dostęp 2010-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2010-05-01] .
↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
↑ M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587.
↑ Komunikat Nr 163/VI kad.. Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu, 16 kwietnia 2010.
↑ M.P. z 2010 r. nr 23, poz. 216 – pkt 20.
↑ Lista kombatantów odznaczonych przez Prezydenta RP. prezydent.pl, 2 września 2009. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-11)].
↑ M.P. z 2006 r. nr 43, poz. 460 – pkt 29.
↑ M.P. z 2005 r. nr 8, poz. 127 – pkt 44.
↑ „Kombatant. Biuletyn Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych”, nr 10 (177), 2005, s. 8.

[mon-1] Pośmiertne awanse i odznaczenia dla ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. wp.mil.pl, 15 kwietnia 2010.

[:0-2] Ministerstwo ObronyM.O. Narodowej Ministerstwo ObronyM.O., PREZES ŚWIATOWEGO ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ śp. płk Czesław Justyn CYWIŃSKI [online], archiwum2019.mon.gov.pl [dostęp 2020-05-04] (pol.).

[3] Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154 [online], Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 10 kwietnia 2010 .

[4] „Dzięki takim ludziom Polska jest wolna” – pogrzeb Czesława Cywińskiego [online], Gazeta.pl, 27 kwietnia 2010 [dostęp 2010-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2010-05-01] .

[5] Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.

[6] M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587.

[7] Komunikat Nr 163/VI kad.. Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu, 16 kwietnia 2010.

[8] M.P. z 2010 r. nr 23, poz. 216 – pkt 20.

[9] Lista kombatantów odznaczonych przez Prezydenta RP. prezydent.pl, 2 września 2009. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-11)].

[10] M.P. z 2006 r. nr 43, poz. 460 – pkt 29.

[11] M.P. z 2005 r. nr 8, poz. 127 – pkt 44.

[12] „Kombatant. Biuletyn Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych”, nr 10 (177), 2005, s. 8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]