Mięsień zasłaniacz zewnętrzny
Mięsień zasłaniacz zewnętrzny, mięsień zasłonowy zewnętrzny (łac. musculus obturator externus, musculus obturatorius externus) – w anatomii człowieka płaski, wachlarzowaty mięsień, zaliczany do grupy mięśni brzusznych obręczy kończyny dolnej lub mięśni przedziału przyśrodkowego uda[1][2][3]. Mięsień ten rozpoczyna się na powierzchni zewnętrznej błony zasłonowej i jej granicach kostnych, a kończy się na dole krętarzowym kości udowej na jej tylnej powierzchni[4][1]. Zbiegające się włókna biegnące za kością udową i tworzące ścięgno końcowe można dojrzeć na preparacie rozciągając mięśnie bliźniaczy dolny i czworoboczny[5].
Unaczyniony jest przez tętnicę zasłonową i tętnicę okalającą udo przyśrodkową, a unerwiony przez gałąź tylną nerwu zasłonowego ze splotu lędźwiowego (L3–L4)[1][3].
Chociaż należy rozwojowo do grupy przywodzicieli uda, przywodzenie w stawie biodrowym nie jest jego główną funkcją. Przede wszystkim obraca on udo na zewnątrz, a także ustala staw biodrowy w płaszczyźnie strzałkowej[5].
Zmienności
edytujMięsień zasłaniacz zewnętrzny podlega licznym zmiennościom. U 33% ludzi stwierdzono obecność dodatkowego mięśnia pomiędzy przywodzicielem krótkim a najmniejszym. Pochodzi on z powierzchownych włókien mięśnia zasłaniacza zewnętrznego. Rozpoczyna się na górnej części dolnej gałęzi łonowej, skąd biegnie do dołu i bocznie. W połowie przypadków przyczepia się do przedniej powierzchni ścięgna przywodziciela najmniejszego. W pozostałych przypadkach kończy się na górnej części kresy grzebieniowej kości udowej[6]. Stwierdzono również częste występowanie dodatkowego pęczka włókien pochodzących od głównego brzuśca. Mięsień w wariancie „klasycznym”, opisanym we wcześniejszych akapitach występuje jedynie w 20% przypadków[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 865–866, ISBN 978-83-200-4323-5.
- ↑ Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów. Tom II, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 158, ISBN 978-83-200-4107-1.
- ↑ a b Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W.M. Mitchell, Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 1, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 111–114, ISBN 978-83-66548-14-5.
- ↑ Michael Schunke: Prometeusz Atlas anatomii człowieka. Wrocław: Med-Pharm Polska, 2017, s. 480. ISBN 978-83-7846-043-5.
- ↑ a b Joanna Sokołowska-Pituchowa: Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: PZWL, 2011, s. 629. ISBN 978-83-200-4364-8.
- ↑ Nakamura, E; Masumi, S; Miura, M; Kato, S; Miyauchi, R (1992). "A supernumerary muscle between the adductors brevis and minimus in humans". Okajimas folia anatomica Japonica. 69 (2–3): 89–98 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1436954
- ↑ Yatsunami, M; Tai, T; Irie, Y; Ogawa, K; Miyauchi, R (2004). "A morphological study on the human obturator externus muscle with reference to anomalous muscle and anomalous fasciculus originating from the obturator externus muscle". Okajimas folia anatomica Japonica. 80 (5–6): 103–14 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15134328