Pomoc de minimis – kategoria pomocy państwa, udzielana przedsiębiorcom, która nie musi być zgłaszana do Komisji Europejskiej[1][2]. Zgodnie bowiem z normą prawa rzymskiego de minimis non curat lex (łac.) – prawo nie troszczy się o drobiazgi, pomoc o niewielkich rozmiarach nie powoduje naruszenia konkurencji na rynku[3].

Szczegółowe uregulowania zawarto w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 z 18 grudnia 2013, które weszło w życie 1 stycznia 2014, zastępując wcześniejsze rozporządzenie Komisji (WE) nr 1998/2006 z 15 grudnia 2006. Zgodnie z obowiązującymi przepisami[a], zgłoszeniu nie podlega pomoc publiczna w wysokości nieprzekraczającej 200 tys. euro w ciągu 3 lat.

Konstrukcja pomocy de minimis opiera się nie na wyłączeniu jej spod ogólnego zakazu konkurencji (art. 107 i 108 TFUE) na mocy aktu prawnego, a na uznaniu (i jedynie potwierdzeniu tego w rozporządzeniu Komisji), że pomoc ta jest na tyle drobna, że nie zagraża zasadom wolnego rynku. Stąd też tytuł rozporządzenia: „w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis”[4].

Zakres

edytuj

Wsparcie de minimis obejmuje m.in. najbardziej popularne dotacje ze środków unijnych. Ponadto państwo może w tym przypadku wesprzeć właścicieli firm poprzez m.in. zwolnienia z podatku od nieruchomości czy dotacje na cele środowiskowe. Pomoc de minimis może być udzielana przedsiębiorcy w różnych formach[3]:

  1. dofinansowania szkoleń,
  2. dotacji na inwestycje,
  3. umorzeń (zwolnień) podatkowych,
  4. umorzenia odsetek ZUS,
  5. jako jednorazowa amortyzacja środka trwałego,
  6. gwarancji kredytowych.

Zgodnie z przepisami całkowita kwota pomocy de minimis przyznanej przez państwo członkowskie jednemu przedsiębiorstwu nie może przekroczyć 200 000 EUR brutto w okresie trzech lat kalendarzowych. Wyjątkiem są przedsiębiorstwa z sektora drogowego transportu towarów, gdzie limit otrzymanej pomocy wynosi 100 000 EUR. Jednakże świadczenia usług zintegrowanych, w których sam transport jest tylko jednym z elementów usługi (np. usług przeprowadzkowych, pocztowych lub kurierskich albo usług obejmujących zbieranie i przetwarzanie odpadów), nie należy uznawać za usługi transportowe[3].

Wartość otrzymanej pomocy de minimis można sprawdzić w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Istnieje nawet aplikacja SHRIMP, która ma ułatwić ten proces. Pułap pomocy gwarantuje niewywieranie wpływu na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi Unii oraz nie zagraża konkurencji rynkowej. Małe i średnie przedsiębiorstwa definiuje zalecenie KE 2003/361/WE (1) oraz załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 800/2008 (2).

Gdy w ciągu ostatnich trzech lat limit został przekroczony, przedsiębiorstwo nie może skorzystać z innych form wsparcia, będzie także zmuszone oddać uzyskaną ponad limit pomoc wraz z odsetkami.

Ograniczenia

edytuj

Pomoc de minimis przeznacza się na rozwój przedsiębiorstw, jej celem nie jest ratowanie firm, które są w kiepskiej kondycji finansowej. Jednym z czynników wykluczających możliwość skorzystania ze wsparcia jest fakt, iż firma znajduje się w trudnej kondycji ekonomicznej. O wsparcie de minimis nie mogą ubiegać się także przedsiębiorcy:

  • z sektorów rybołówstwa i akwakultury,
  • zajmujący się produkcją podstawową produktów rolnych.

De minimis nie obejmuje również pomocy uwarunkowanej pierwszeństwem korzystania z towarów krajowych do towarów z zagranicy. Ponadto nie można ubiegać się o wsparcie na działalność związaną z wywozem do państw trzecich lub państw członkowskich ani na działalność w sektorze przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych w następujących przypadkach:

  • kiedy wysokość pomocy ustalana jest na podstawie ceny lub ilości takich produktów nabytych od producentów podstawowych lub wprowadzonych na rynek przez przedsiębiorstwa objęte pomocą;
  • kiedy przyznanie pomocy zależy od faktu przekazania jej w części lub w całości producentom podstawowym.

Szczegółowe postanowienia dotyczące pomocy de minimis zawarte są w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 z 18 grudnia 2013, które weszło w życie 1 stycznia 2014, zastępując wcześniejsze rozporządzenie Komisji (WE) nr 1998/2006 z 15 grudnia 2006.

Wielkość pomocy publicznej w latach 2005–2015 w Polsce[2][5]

edytuj
Rok Ogólna wartość udzielonej pomocy
2017 40 872 mln zł
2016 24 545 mln zł
2015 19 357 mln zł
2014 25 262 mln zł
2013 22 116 mln zł
2012 21 795 mln zł
2011 21 462 mln zł
2010 24 087 mln zł
2009 19 173 mln zł
2008 14 383 mln zł
2007 6549 mln zł
2006 5875 mln zł
2005 4795 mln zł

Pomoc de minimis udzielona przedsiębiorcom w latach 2015–2017 w Polsce

edytuj

Wartość pomocy de minimis udzielonej przedsiębiorcom w 2017 roku[3][6]:

Ogólna wartość pomocy de minimis
Rok mln zł mln EUR % PKB
2017 6 740,8 1 583,3 0,34
2016 5 363,7 1 229,5 0,29
2015 4 892,9 1 169,5 0,27
  1. Stan na czerwiec 2023.

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj