Stanisław Andrzej Krzyżanowski
Stanisław Andrzej Krzyżanowski (ur. 15 lutego 1836 w Laszkach Wielkich koło Przemyślan, zm. 11 października 1922 w Krakowie) – księgarz i wydawca.
Data i miejsce urodzenia |
15 luty 1836 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 października 1922 |
Zawód, zajęcie |
księgarz, wydawca |
Życiorys
edytujPraktykę odbywał we Lwowie, Czerniowcach i Lipsku. W 1863 roku rozpoczął pracę w krakowskiej księgarni Walerego Wielogłowskiego. Własną księgarnię, skład nut z wypożyczalnią i biurem koncertowym przy ulicy Floriańskiej 7 założył w 1870 roku. W 1875 przeniósł księgarnię do lokalu w kamienicy przy Rynku Głównym 36[1]. Od 1884 roku był zastępcą prezesa w Stowarzyszeniu Księgarzy Krakowskich. W 1908 roku firmę przejął syn Marian Krzyżanowski. Zmarł w 1922 roku i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim[1].
Wydawnictwo
edytujW 1874 roku Krzyżanowski rozpoczął działalność wydawniczą. Współpracował zw sztycharnią nut J. Eberle &Co w Wiedniu[1]. Swoje druki opatrywał znakiem firmowym. Były to jego inicjały S.A.K w ozdobnym ornamencie. Wydał ponad 500 pozycji, w tym ponad 100 własnym nakładem. Wydawał nuty na fortepian, piesni solowe i chóralne. Był wydawcą dział Feliksa Nowowiejskiego, Władysława Żeleńskiego, I. Friedmana, J. Galla, S. Niewiadomskiego[1].
Biuro koncertowe
edytujBiuro działało od początku istnienia księgarni, Nie przynosiło dochodów, ale służyło do promocji księgarni ponieważ w niej były sprzedawane bilety. Koncerty odbywały się w sali koncertowej Hotelu Saskiego. Wśród zaproszonych gwiazd znaleźli się: Anton Rubinstein, Eugène Ysaÿe i Pablo Sarasate, Johannes Brahms, Marcelina Sembrich-Kochańska. Krzyżanowski był również w 1879 roku organizatorem pierwszego koncertu młodego Ignacego Jana Paderewskiego[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Krzyżanowski Stanisław Andrzej, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 1, Kraków 2023, s. 831, ISBN 978-83-66334-93-9 .
- ↑ Adrian Uliasz , Dokumenty życia społecznego z kolekcji księgarza Mariana Krzyżanowskiego jako źródło badań nad życiem muzycznym oraz teatralnym Krakowa i Warszawy w XIX i XX wieku, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, 2019, s. 115-118 .