Paweł Szulkin

Paweł Szulkin
Data i miejsce urodzenia	29 sierpnia 1911 ; Smorgonie
Data i miejsce śmierci	15 września 1987 ; Lyon
	profesor nauk fizycznych
Alma Mater	École supérieure d’électricité
Uczelnia	Politechnika Warszawska; Politechnika Gdańska
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paweł Szulkin (ur. 29 sierpnia 1911 w Smorgoniach, zm. 15 września 1987 w Lyonie) – polski fizyk, nauczyciel akademicki, rektor Politechniki Gdańskiej (1949–1951), członek PAN, przedstawiciel Polski w UNESCO.

Życiorys

Urodził się w Smorgoniach, obecnie na terytorium Białorusi, w rodzinie Idela Szulkina i Małki Frydzon. Miał brata Michała^[1]. Uczęszczał do gimnazjum w Wilnie. Aresztowany za poglądy, wykupiony przez rodziców wyjechał do Paryża. Tam zdał maturę i ukończył studia w École supérieure d’électricité, stopień doktora fizyki uzyskał na Sorbonie. W latach 1936–1939 pracował jako główny konstruktor w zakładach „Elektrit” w Wilnie.

Po wybuchu II wojny światowej został wywieziony w głąb ZSRR, gdzie pracował nad konstrukcjami systemów łączności dla wojska. Był zatrudniony w Moskwie, od 1941 w Akademii Łączności im. Podbielskiego. Wstąpił do 1 Armii Wojska Polskiego, w 1943 został mianowany na majora. Wykładał tam oraz kierował Laboratorium Badań Specjalnych. Już wtedy był autorem 6 patentów i 10 publikacji nt. radiotechniki – opracowanych w 5 językach. Stworzył szereg konstrukcji aparatury dla wojsk zmotoryzowanych i lotnictwa. W 1944 z 1 Armią Wojska Polskiego wkroczył do Lublina. Został dziekanem Wydziału Elektrycznego na Politechnice Warszawskiej z siedzibą w Lublinie, gdzie prowadził wykłady z podstaw elektroniki, matematyki oraz mechaniki teoretycznej. Wykładał również fizykę na UMCS w Lublinie.

Jako zastępca dyrektora technicznego Polskiego Radia w Warszawie kierował budową radiostacji w Raszynie. Od października 1945 kierownik Katedry Radiotechniki Wydziału Elektrycznego Politechniki Gdańskiej. Od podstaw organizował laboratoria oraz kadrę naukowo-dydaktyczną. Do 1948 kierował utworzonym z jego inicjatywy Przedsiębiorstwem Państwowym Morska Obsługa Radiowa Statków. Powołany na wicedyrektora Państwowego Instytutu Telekomunikacyjnego w Warszawie, pracował jednocześnie w Katedrze Radiolokacji Politechniki Warszawskiej. W latach 1949–1951 pełnił funkcję rektora Politechniki Gdańskiej, gdzie w 1951 został mianowany profesorem zwyczajnym w Katedrze Radiotechniki Wydziału Elektrycznego PG. W tym samym roku przeniósł się na Politechnikę Warszawską. Od 1952 kierował Zakładem Elektrotechniki Teoretycznej Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN.

Był członkiem korespondentem PAN, od 1961 członkiem rzeczywistym PAN, w latach 1961–1962 zastępcą sekretarza naukowego PAN. Jako przedstawiciel Polski w UNESCO został wysłany do Paryża. Od 1966 pełnił funkcję dyrektora Departamentu ds. Nauki UNESCO. W 1968 pozbawiono go prawa powrotu do kraju – zamieszkał w Lyonie, gdzie wykładał w École centrale de Lyon.

Był mężem Marii Mielnik^[2], ojcem reżysera Piotra.

Zmarł 15 września 1987 w Lyonie, pochowany na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu (kwatera 87, kolumbarium nr 11224)^[3].

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1951)^[4]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 sierpnia 1945)^[5]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[6]

Przypisy

↑ Rodzina 610. Apel, Frydzon, Kłobukowski, Mielnik, Szulkin (ur. ok. 1880–1950) M.J. Minakowski: Wielka Genealogia Minakowskiego [dostęp 2024-03-12].
↑ Maria Mielnik M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-03-12].
↑ Szulkin Paweł (1911–1987) | Polskie groby historyczne we Francji [online], www.tombeauxpolonais.eu [dostęp 2024-03-12] .
↑ M.P. z 1952 r. nr 52, poz. 701 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie nauki”.
↑ M.P. z 1945 r. nr 39, poz. 94 „w uznaniu zasług, położonych dla sprawy radiofonii w Polsce, a w szczególności odbudowy Centralnej Rozgłośni Polskiego Radia w Raszynie”.
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Linki zewnętrzne

[1] Rodzina 610. Apel, Frydzon, Kłobukowski, Mielnik, Szulkin (ur. ok. 1880–1950) M.J. Minakowski: Wielka Genealogia Minakowskiego [dostęp 2024-03-12].

[2] Maria Mielnik M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-03-12].

[3] Szulkin Paweł (1911–1987) | Polskie groby historyczne we Francji [online], www.tombeauxpolonais.eu [dostęp 2024-03-12] .

[4] M.P. z 1952 r. nr 52, poz. 701 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie nauki”.

[5] M.P. z 1945 r. nr 39, poz. 94 „w uznaniu zasług, położonych dla sprawy radiofonii w Polsce, a w szczególności odbudowy Centralnej Rozgłośni Polskiego Radia w Raszynie”.

[6] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]