Prosna
Prosna w Kaliszu | ||||||||||||||||
Kontynent | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Państwo | ||||||||||||||||
Rzeka | ||||||||||||||||
Długość | 216,8[1] km | |||||||||||||||
Powierzchnia zlewni |
4924,7 km² | |||||||||||||||
Źródło | ||||||||||||||||
Miejsce | Wolęcin | |||||||||||||||
Wysokość |
272 m n.p.m. | |||||||||||||||
Współrzędne | ||||||||||||||||
Ujście | ||||||||||||||||
Recypient | Warta | |||||||||||||||
Miejsce | ||||||||||||||||
Wysokość |
70,0 m n.p.m. | |||||||||||||||
Współrzędne | ||||||||||||||||
Mapa | ||||||||||||||||
Prosna w dorzeczu Odry | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski |
Prosna – rzeka w środkowej Polsce, w dorzeczu Odry, lewy dopływ Warty; długość: 216,8 km, powierzchnia dorzecza: 4924,7 km², różnica wysokości między źródłem a ujściem: ~190 m. Średni przepływ: 16,4 m3/s (1951-90, przy ujściu (Bogusław))[2].
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]Źródła Prosny znajdują się między Olesnem a Gorzowem Śląskim, we wsi Wolęcin w województwie opolskim, w gminie Radłów. Uchodzi do Warty w Rudzie Komorskiej w pobliżu Pyzdr.
Główne dopływy:
- Pomianka – lewy,
- Niesób (Samica) – lewy,
- Pratwa – lewy,
- Brzeźnica – prawy,
- Struga Węglewska – prawy,
- Łużyca – prawy,
- Ołobok – lewy,
- Trojanówka – prawy,
- Swędrnia – prawy,
- Ner – lewy,
- Kanał Młynikowski – prawy,
- Bartosz – prawy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Do II rozbioru Polski (1793) Prosna w górnym biegu (do Siemianic) stanowiła granicę Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Na tym samym odcinku w latach 1807–1815 biegła granica Księstwa Warszawskiego. Po kongresie wiedeńskim (1815) do 1919 Prosna (do ujścia) stanowiła zachodnią granicę Królestwa Polskiego.
W latach 1919–1939 granica państwowa II Rzeczypospolitej przebiegała ponownie górnym biegiem rzeki. Od 1945 Prosna na całej długości płynie przez terytorium Polski.
W 2022 na kilkunastu kilometrach rzeki, w rejonie Grabowa nad Prosną, nastąpiła klęska ekologiczna wywołana przegrodzeniem i wyschnięciem koryta pod remont jazu, a następnie przerwaniem przegrody ziemnej i spłynięciem piasków[3].
Szlak kajakowy
[edytuj | edytuj kod]Prosna jest nizinnym szlakiem kajakowym, dostępnym na odcinku Wieruszów – Modlica koło Pyzdr, czyli około 150 km. Przebiega głównie w otoczeniu pól i łąk, w większości w szpalerach wierzbowych. Uciążliwość szlaku bywa oceniana na U3, trudność na ZWB, natomiast malowniczość jest średnia[4].
Ważniejsze miejscowości
[edytuj | edytuj kod]- miasto Gorzów Śląski,
- miasto Praszka,
- wieś Przedmość,
- miasto Bolesławiec,
- miasto Wieruszów,
- miasto Grabów nad Prosną,
- wieś Ołobok,
- miasto Kalisz,
- miasto Chocz,
- wieś Gizałki,
- wieś Broniszewice,
- wieś Tomice.
-
Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, brzeg rzeki
-
Prosna, Kanał Bernardyński
-
Prosna na wysokości Chocza
-
Szlak kajakowy Prosny (Przystajnia)
-
Źródła w miejscowości Wolęcin
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Prosna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ Prosna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-23] .
- ↑ Paweł Oglęcki, Prosna przestała płynąć, w: Wiadomości Wędkarskie, nr 9/2022, s. 62, ISSN 0137-8104
- ↑ Wuja Republika. [dostęp 2012-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-25)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Prosna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 57 .
- Lokalna Grupa Działania
- Prosna w Portalu Turystyki Aktywnej Ziemi Wieluńskiej
- http://www.academia.edu/7457319/Przyroda_powiatu_pleszewskiego