Atun

Atun

Thyrsites atun
(Euphrasen, 1791)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	okoniokształtne
Podrząd	makrelowce
Rodzina	gempylowate
Rodzaj	Thyrsites
Gatunek	atun
Synonimy
Leionura atun (Euphrasen, 1791) Leionura atun dentatus (Forster, 1801) Scomber atun Euphrasen, 1791 Scomber dentatus Forster, 1801 Scomber dentatus Forster, 1801 Scomber lanceolatus Cuvier, 1832 Thyrsites altivelis Richardson, 1839 Thyrsites chilensis Cuvier, 1832

Atun (Thyrsites atun) – gatunek ryby z rodziny gempylowatych (Gempylidae).

Występowanie

Południowo-zachodni Atlantyk: Urugwaj, Argentyna i Ziemia Ognista. Południowo-wschodni Atlantyk: Tristan da Cunha i południowa Afryka. Południowo-zachodni Ocean Indyjski: południowa Afryka i wyspy Amsterdam i Wyspa Św. Pawła. Południowo-wschodni Ocean Indyjski: południowa Australia i Tasmania. Południowo-zachodni Pacyfik: południowa Australia i Nowa Zelandia. Południowo-wschodni Pacyfik: południowe Peru i Chile.

Żyje na szelfie kontynentalnym lub w pobliżu wysp na głębokości do 550 m (zazwyczaj od 100 do 500 m). Preferuje wody o temperaturze 13 – 18 °C. Tworzy ławice przy dnie lub w toni, wieczorem czasem zbliża się do powierzchni.

Cechy morfologiczne

Osiąga 200 cm długości i 6 kg masy ciała. Ciało wydłużone i mocno ścieśnione. 35 kręgów. Linia boczna pojedyncza, biegnie bardzo blisko grzbietu, na wysokości pierwszej płetwy grzbietowej, nagle zakrzywia się w dół. Na pierwszym łuku skrzelowym 35 – 39 wyrostków filtracyjnych. W dwudzielnej płetwie grzbietowej 19 – 21 twardych i 11 – 13 miękkich promieni, w płetwie odbytowej 1 twardy i 10 – 12 miękkich promieni. W płetwach piersiowych 13 – 15 promieni, w płetwach brzusznych 1 twardy i 5 miękkich promieni.

Ubarwienie ciała ciemnoniebieskie, nieco jaśniejsze na brzuchu. Błona w pierwszej płetwie grzbietowej czarna.

Odżywianie

Żywi się pelagicznymi skorupiakami (z rodzajów Euphausia i Nyctiphanes), głowonogami i rybami (szczególnie chętnie zjada sardynki i sardele).

Rozród

Dojrzewa płciowo w wieku 2 – 4 lat przy długości 50 – 60 cm. Czas tarła zmienny w zależności od rejonu występowania. W Nowej Zelandii trze się od VIII do IV, w Nowej południowej Walii i wschodniej Wiktorii w Australii od VI di XI, w południowej Afryce od III do VIII, w południowej i zachodniej Australii od V do VIII, w Tasmanii i środkowej Wiktorii od X do III. Zwyczaje tarłowe są zmienne w zależności od pory roku. Ikra jest pelagiczna, przezroczysta. Żyje do 10 lat.

Znaczenie

Ma duże znaczenie w rybołówstwie, sprzedawany świeży, wędzony, w konserwach i mrożony. W Japonii sporządza się z niego filety i ciastka rybne. Łowiony na wędkę.

Bibliografia

• Thyrsites atun. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 6 maja 2010]