Marian Figler
| |
| inspektor SG | |
| Data i miejsce urodzenia |
2 lutego 1882 |
|---|---|
| Przebieg służby | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant okręgu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
.jpg)
| |
| Odznaczenia | |
         
| |
Marian Figler, ps. „Balbin”[1] (ur. 2 lutego 1882 w Sierpcu, zm. ) – inspektor Straży Granicznej, major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 2 lutego 1882 w Sierpcu, ówczesnym mieście powiatowym guberni płockiej, w rodzinie Antoniego i Anny z Rupińskich[2]. W 1895 rozpoczął naukę w gimnazjum w Płocku[2]. W czwartej klasie został wydalony z gimnazjum za przynależność do kółka młodzieży polskiej[2]. W grudniu 1898 wyjechał do Stanów Zjednoczonych[2]. W latach 1899–1902 uczęszczał do szkoły handlowej w Chicago[2]. Po ukończeniu szkoły pracował w handlu[2]. W 1905 został członkiem miejscowego Związku Strzeleckiego. 4 lutego 1915 wyjechał do Europy[2].
8 kwietnia 1915 zgłosił się do I Brygady Legionów Polskich i został przydzielony do 1. kompanii I batalionu 1 pułku piechoty[2]. W 1916 został przeniesiony do 3. kompanii, w której pełnił funkcję komendanta sekcji, a następnie podoficera za frontem[2][1]. 31 marca 1917 został przedstawiony do odznaczenia austriackim Krzyżem Wojskowym Karola[1]. 18 lipca 1917, w następstwie kryzysu przysięgowego, został internowany w Szczypiornie, a później przeniesiony do obozu w Łomży[2]. 15 lutego 1918, po zwolnieniu z internowania, wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej i został przydzielony do 1 pułku piechoty, późniejszego 7 pułku piechoty Legionów[2].
15 lipca 1919 jako podoficer byłych Legionów Polskich pełniący służbę w 7 pp Leg. został mianowany z dniem 1 czerwca 1919 podporucznikiem w piechocie[3]. 6 listopada tego roku został przeniesiony do batalionu zapasowego 42 pułku piechoty[4]. 19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[5]. 27 stycznia tego roku został przeniesiony do 13 pułku piechoty, który od marca 1921 stacjonował w Pułtusku[2][6][7]. W pułku pełnił służbę na kolejnych stanowiskach: referenta mob. (1921), oficera placu (1922), oficera broni (1923) i oficera ewidencji personalnej (od 1924)[8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 997. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień majora z dniem 1 stycznia 1927 i 90. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. W maju tego roku został przydzielony z macierzystego pułku na stanowisko oficera placu Gdynia[11]. 23 grudnia 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku[12]. Z dniem 31 marca 1928 został przeniesiony w stan spoczynku[13][14].
16 października 1928 został przyjęty do służby w Straży Granicznej i wyznaczony na stanowisko kierownika Inspektoratu Granicznego nr 6 w Kościerzynie[2][15]. Od 24 kwietnia do 4 lipca 1931 pełnił obowiązki kierownika Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego SG w Ciechanowie, po czym wrócił do Kościerzyny na poprzednio zajmowane stanowisko[15][2]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku Wojska Polskiego pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kościerzyna. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII. Był wówczas w grupie oficerów „pełniących służbę w Straży Granicznej”[16]. 1 lutego 1936 powierzono mu pełnienienie obowiązków kierownika Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego SG w Poznaniu[15]. 1 lipca 1937 został zatwierdzony na tym stanowisku[15]. 8 września 1938 kierowana przez niego jednostka została przemianowana na Wielkopolski Okręg Straży Granicznej, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant okręgu SG”. Obowiązki komendanta Wielkopolskiego Okręgu SG wypełniał do 19 września 1939, kiedy to przekroczył granicę z Rumunią i został internowany na jej terytorium. Wydany przez Rumunów Niemcom, trafił 14 marca 1941 do Oflagu VI E Dorsten, a 17 września 1942 został przeniesiony do Oflagu VI B Dössel[17]. 10 września 1946 wrócił do Polski.
Był żonaty ze Stanisławą z Dziewulskich (1886–1979)[18].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7110 – 17 maja 1922[19]
- Krzyż Niepodległości – 9 listopada 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[20]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 27 listopada 1929 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej”[21]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[2]
- Złoty Krzyż Zasługi – 11 listopada 1937 „za zasługi w służbie granicznej”[22]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę – 1939[15]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę – 1938[15]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką[2]
- Odznaka „Za wierną służbę”[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Figler (Balbin-Figler) Marian, ps. „Balbin”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-06-28].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Marian Figler. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.72-6545 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-23].
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 80 z 26 lipca 1919, poz. 2712.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 96 z 9 grudnia 1919, poz. 3942.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921, s. 198.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 161, 413.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 153, 357.
- ↑ Michał Tokarzewski-Karaszewicz: Zestawienie przebiegu służby i kwalifikacji oficerów. [w:] Referat Personalny GISZ, sygn. 701/1/121, s. 427–2 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1928. [dostęp 2024-06-30].
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 54.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 119.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 148.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 grudnia 1927. Dodatek Nr 1, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928, s. 21.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 898.
- ↑ a b c d e f Waldemar Bocheński: Marian Figler. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. [dostęp 2024-06-28].
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 327, 1012.
- ↑ Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-06-28].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF DZIEWULSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-06-28].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 6.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
- ↑ Monitor Polski nr 276 z 30 listopada 1929, poz. 638.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Inspektorzy Straży Granicznej
- Internowani w Łomży
- Jeńcy Oflagu VI B Dössel
- Jeńcy Oflagu VI E Dorsten
- Legioniści internowani po kryzysie przysięgowym w Szczypiornie
- Ludzie urodzeni w Sierpcu
- Ludzie związani z Chicago
- Ludzie związani z Kościerzyną
- Ludzie związani z Poznaniem
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Odznaczeni Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 7 Pułku Piechoty Legionów
- Oficerowie 13 Pułku Piechoty (II RP)
- Podoficerowie piechoty Legionów Polskich
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1882
- Zmarli w XX wieku
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze Polnische Wehrmacht