Środowiskowa ocena cyklu życia
Środowiskowa ocena cyklu życia (ang. life cycle assessment, LCA) – ocena cyklu życia. Jest to technika z zakresu procesów zarządczych, mająca na celu ocenę potencjalnych zagrożeń środowiska. Istotą tej metody jest nastawienie nie tylko na ocenę wyniku końcowego danego procesu technologicznego, ale także oszacowanie i ocena konsekwencji całego procesu dla środowiska naturalnego.
Powstanie
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki o tego typu metodzie pochodzą w prac Harolda Smitha, przedstawionych na Światowej Konferencji Energetycznej w 1969 roku. Oryginalne badania tego uczonego dotyczyły wytwarzania różnych rodzajów energii w wybranych procesach chemicznych. Jedną z pierwszych firm, które zainteresowały się wykorzystaniem tych analiz w praktyce była Coca-Cola, która zleciła przeprowadzenie dalszych badań.
Rozwój
[edytuj | edytuj kod]Kryzys energetyczny z lat siedemdziesiątych XX w. przyczynił się do rozwoju metody LCA i był inspiracją do dalszy badań i analiz opartych na założeniach metody. Stopniowo na skutek prac badawczych i rozwoju metoda zaczęła odbiegać od formy przedstawionej oryginalnie w pracach Harolda Smitha. Do rozwoju metody przyczyniło się także rosnące zainteresowanie problematyka kwaśnych deszczy i efektu cieplarnianego.
Definicja LCA
[edytuj | edytuj kod]Najczęściej spotykaną definicją LCA jest następująca: „LCA jest procesem oceny efektów, jaki dany wyrób wywiera na środowisko podczas całego życia, poprzez wzrost efektywnego zużycia zasobów i zmniejszenie obciążeń środowiska. Ocena wpływu na środowisko może być prowadzona zarówno dla wyrobu, jak i dla jego funkcji. LCA jest traktowana jako „analiza od kołyski do grobu”. Podstawowymi elementami LCA są: (1) zidentyfikowanie i ocena ilościowa obciążeń wprowadzanych do środowiska, tj. Zużytych materiałów i energii, oraz emisji i odpadów wprowadzanych do środowiska, (2) ocena potencjalnych wpływów tych obciążeń oraz (3) oszacowanie dostępnych opcji w celu zmniejszenia obciążeń.”[1]
Zalety metody LCA
[edytuj | edytuj kod]- brak pominięcia jakiegokolwiek etapu istnienia wyrobu
- uwzględnienie najważniejszych ekosystemów i ich elementów umożliwia pełną ocenę wpływu na środowisko
- metoda ta uwzględnia powstawanie zanieczyszczeń
- szczegółowy opis metody jest zawarty w normach ISO
Krytyka metody LCA
[edytuj | edytuj kod]Istnieją wymierne efekty, które są trudno mierzalne i ciężko jest dopasować do nich odpowiednią liczbę (miarę, koszt, itp.)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kowalski Z., Kulczycka J., Góralczyk M., Ekologiczna ocena cyklu życia procesów wytwórczych (LCA), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007
- https://web.archive.org/web/20030719050006/http://www.min-pan.krakow.pl/pbs/publikacje/LCA_w_zarzadzaniu_srodowiskiem.pdf
- [red.] Fiedor B., Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2002
- PN-EN ISO 14040 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Zasady i struktura, PKN, Warszawa 2000
- PN-EN ISO 14041 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Określenie celu i zakresu oraz analiza zbioru, PKN, Warszawa 2000
- PN-EN ISO 14042 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Ocena wpływu cyklu życia, PKN, Warszawa 2000
- PN-EN ISO 14043 Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Interpretacja cyklu życia, PKN, Warszawa 2000
- https://web.archive.org/web/20050827020257/http://www.pie.edu.pl/eko_2002/pdf/C2_Referat.pdf