Щ
Informacje podstawowe | |
Majuskuła |
Щ |
---|---|
Minuskuła |
щ |
Podstawowe pismo | |
Pochodzenie | |
Oparty na grafemie | |
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Щ (Щ, щ, bułg. szta, ros., ukr. szcza) – 27. litera podstawowej cyrylicy. Początkowo nie była uważana za osobną literę, lecz ligaturę dwóch znaków Ш i Т[potrzebny przypis] i tak też jest do dzisiaj wymawiana w języku bułgarskim. Litera ta trafiła następnie na Ruś. Przejmując tę literę, nie zmieniano pisowni zawierających ją wyrazów; ponieważ jednak bułgarskiemu [ʃt] odpowiadało staroruskie [ʃʧ], na Rusi litera Щ zmieniła wartość fonetyczną na [ʃʧ]. Z alfabetu staroruskiego przejęły ją alfabety rosyjski i ukraiński; natomiast w alfabecie białoruskim doszło do wtórnego rozdzielenia w dwuznak ШЧ. Podobnie litera Щ została usunięta z alfabetu serbskiego i zastąpiona dwuznakiem ШТ.
We współczesnej wymowie rosyjskiej litera Щ zwykle posiada wartość dwugłoski palatalnej (miękkiej) [ɕʨ] lub długiej spółgłoski palatalnej [ɕ:]. We współczesnym literackim języku ukraińskim posiada wartość dwugłoski [ʃʧ], a w szybkiej wymowie potocznej – spółgłoski [ʃ].
Polacy poznali literę Щ za pośrednictwem staroruskim, dlatego w języku polskim przyjęło się ją transkrybować za pomocą połączenia szcz (w przypadku języka bułgarskiego – szt). Oficjalna transkrypcja rosyjska przewiduje pisownię angielską shch, ukraińska – sch, bułgarska – sht, natomiast transliteracja zgodnie z normą ISO to Ŝ.
Kodowanie
[edytuj | edytuj kod]Znak | Щ | щ | ||
---|---|---|---|---|
Nazwa w Unikodzie | Cyrillic Capital Letter Shcha[1] | Cyrillic Small Letter Shcha[2] | ||
Kodowanie | dziesiętnie | szesnastkowo | dziesiętnie | szesnastkowo |
Unicode | 1065 | U+0429 | 1097 | U+0449 |
UTF-8 | 208 169 | d0 a9 | 209 137 | d1 89 |
Odwołania znakowe SGML | Щ | Щ | щ | щ |
Macintosh Cyrillic | 153 | 99 | 249 | F9 |
ISO 8859-5 | 201 | C9 | 233 | E9 |
Windows-1251 | 217 | D9 | 249 | F9 |
Code page 866 | 153 | 99 | 233 | E9 |
Code page 855 | 250 | FA | 249 | F9 |
KOI8-R i KOI8-U | 253 | FD | 221 | DD |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Cyrillic Capital Letter Shcha. symbl.cc. [dostęp 2018-08-19].
- ↑ Cyrillic Small Letter Shcha. symbl.cc. [dostęp 2018-08-19].